نقد و بررسی روایات ناظر بر خشونت در برپایی حکومت مهدوی با تکیه بر آیات قرآن
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنیسید علی طاهری 1 , مهدی مهریزی 2
1 - گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران .
2 - گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: قرآن, روایت, معصوم و وثاقت سندی,
چکیده مقاله :
برخی از روایات معصومین علیهم السلام ناظر به چگونگی برپایی حکومت مهدوی است که در میان آن‌ها روایاتی یافت می شود که به مسأله خشونت حضرت مهدی اشاره کرده اند. این مسأله انگیزه پژوهش حاضر شد تا به روش تحلیلی و با ابزار گرد آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای این دسته از روایات مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. نتایج تحقیق حاضر نشان داده است که اکثر روایات مربوط به خشونت از لحاظ سندی ضعیف هستند و بر مبنای "وثاقت سندی"، قابل استناد نیستند؛ لکن از منظر "وثاقت صدوری" بیشتر روایات معتبرند. در نهایت این پژوهش روشن کرده است که روش امام عصر، روش فرهنگی است؛ به این معنا که ابتدا مردم جهان را در فضای صلح و آرامش به اسلام دعوت می کنند ولی زمانی که در معرض تهدید و قتل قرار می گیرند، در دفاع از نظام حکومتی از روش مبارزه و جنگ هم استفاده خواهند کرد.
Finding the way of administration of Imam of Time (Leader of the Time) (A.S.) is only feasible by the reference to the narrations of the infallibles (A.S.). So doing, it can be found that some of the narrations made evidence for the use of violence in the establishment of Mahdavi Administration. The method of this research is library study. First, the related narrations were collected and the ambiguities out of them were mentioned then. After that, considering the narrators, the narrations were interpreted and the ambiguities were discussed. The findings of the study show that most of the narrations were poor as far as evidence is concerned, invalid in regard to evidential validity, and just valid in regard to narrating. The result is that the Hazrat`s method is cultural meaning that first of all, he invites all the people worldwide to Islam, if threatened to death, the war is also used.
قرآن کریم
آیتی، نصرت الله، (1393ش.)، دلیل روشن، قم، آینده روشن.
ابن بابویه، محمدبن علی (1378 ق.)، عیون اخبار الرضا، تهران، نشر جهان.
ابن بابویه، محمدبن علی (1398 ق.)، التوحید (للصدوق)، قم، انتشارات جامعه مدرسین.
ابن بابویه، محمدبن علی (1395 ق.)، کمال الدین و تمام النعمه، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
ابن شعبه حرانی، حسن بن علی (1404 ق.)، تحف العقول، قم، انتشارات جامعه مدرسین.
ابن هشام، ابومحمد عبدالملک المعافری، (بی تا)، السیره النبویه، بیروت، دارالمعرفه.
اراکی، محمدعلی، (1375ش.)، اصول الفقه، قم، موسسه در راه حق.
انصاری، مرتضی بن محمد امین، (1419 ق.)، فرائد الاصول، اعداد: لجنه تحقیق تراث الشیخ الاعظم، قم، مجمع الفکر الاسلامی.
بخاری، محمد بن اسماعیل (بی تا)، تاریخ کبیر، بیروت، دار الفکر.
جصاص، احمد بن علی ( 1400ق.)، احکام القرآن، بیروت، دار الکتب العلمیة.
حسینی شیرازی، سیدمحمد (1426 ق.)، الوصول الی کفایه الاصول، قم، دارالحکمه.
حلی، حسن بن علی بن داود (1342ش.)، رجال ابن داود، دانشگاه تهران.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر (1411 ق.)، خلاصه الاقوال فی معرفه احوال الرجال، (رجال العلامه الحلی)، دارالذخائر، نجف اشرف.
سبحانی، جعفر (1377ش.)، الحدیث النبوی بین الروایه والدرایه، قم، موسسه الامام الصادق(ع).
سبحانی، جعفر (1387ش.)، الموجز فی اصول الفقه، قم، موسسه الامام الصادق(ع).
سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر ( 1427ق.)، العرف الوردی فی اخبار المهدی، تحقیق: محمد کاظم الموسوی، تهران، المجمع العالمی‌بین المذاهب الاسلامیه.
شریف رضی، محمدبن حسین، (1414ق.)، نهج البلاغه (للصبحی صالح)، قم، انتشارات هجرت
طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1417ق.)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، موسسه انتشارات اسلامی.
طباطبایی، سیدمحمدکاظم، (1390ش.)، منطق فهم حدیث، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
طوسی، محمد بن حسن ( 1373 ش.)، اختیار معرفه الرجال (رجال طوسی)، قم، انتشارات جامعه مدرسین.
طوسی، محمد بن حسن (1411 ق.)، الغیبه (کتاب الغیبه للحجه)، قم، دارالمعارف الاسلامیه.
طوسی، محمد بن حسن (1417 ق.)، عده الاصول (العده فی اصول الفقه)، قم.
طوسی، محمد بن حسن (1420 ق.)، فهرست طوسی، قم، مکتبه المحقق الطباطبایی.
عراقی، ضیاء الدینی، (1417 ق.)، نهایه الافکار، دفتر انتشارات اسلامی.
عیاشی، محمدبن مسعود، (1380ق.)، التفسیر العیاشی، محقق و مصحح: سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران، المطبعه العلمیه.
غروی اصفهانی، محمدحسین، (1374ش.)، نهایه الدرایه، انتشارات سیدالشهدا (ع).
فاضل تونی، محمد حسین، (1412ق.)، الوافیة، تحقیق: سیدمحمدحسین رضوی کشمیری، مجمع الفکر الاسلامی، قم.
فیض کاشانی، محمدمحسن، (1415ق)، تفسیر الصافی، تهران، مکتبه الصدر.
قفاری ، ناصر، (بی‌تا)، اصول مذهب الشیعه الامامیه الاثناعشریه ؛ عرض و نقد، انتشارات دارالرضا (بی‌جا).
قمی، علی بن ابراهیم، ( 1404ق.)، تفسیر القمی، قم، دار الکتاب.
کشی، محمدبن عمر، (1363ش)، الرجال الکشی، قم، موسسه آل البیت(ع).
کلینی، محمدبن یعقوب، (1407ق)، اصول کافی، تهران، اسلامیه.
مامقانی، عبدالله، (1411ق)، مقباس الهدایة، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام، قم.
محقق حلّی، جعفر بن حسن نجم الدین، (1364ش.)، المعتبر فی شرح المختصر، قم، موسسه سیدالشهدا(ع).
مدیر شانه چی، کاظم، (بی تا)، علم الحدیث و درایه الحدیث، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
مروزی، نعیم بن حماد، (1412ق)، الفتن، تحقیق: سمیر بن امین زهیری، قاهره، مکتبة الوحید.
مشکینی، ابوالحسن، (1413ق)، حواشی المشکینی، انتشارات لقمان.
مفید، محمد بن محمد نعمان (1413ق)، الاختصاص، ایران، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
مفید، محمد بن محمد نعمان (1351ش.)، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، تهران.
مکی، مجدی محمود (ابوأنس)، (1432ق)، افعال المهدی الشنیعة فیما زعمته عنه الشیعة، قاهره، مکتبة دارالسلام الحدیثة.
مکارم شیرازی، ناصر، (1374ش.)، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه.
مکارم شیرازی، ناصر (1428ق.)، انوارالاصول، قم، مدرسه الامام علی بن ابیطالب(ع).
نائینی، محمدحسین (1417 ق.)، فوائدالاصول، دفتر انتشارات اسلامی.
نائینی، محمدحسین (1365ش.)، رجال نجاشی، قم، انتشارات جامعه مدرسین.
نعمانی، محمد بن ابراهیم (1397ق.)، الغیبه، تحقیق: علی اکبر الغفاری، تهران، مکتبه الصدوق.
واسطی بغدادی، (ابن غضائری)، احمدبن حسین، (1364ش.)، رجال ابن غضائری، دارالحدیث، قم.
وحید بهبهانی، محمدباقر بن محمد اکمل، (1415ق.)، الفوائد الحائریه، مجمع الفکر الاسلامی.
هندی، علی المتقی بن حسام الدین، (1397ق.)، کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، ج14، تصحیح: صفوة السقّا، بیروت، مکتبة التراث الاسلامی.
یزدی، سیدمحمدکاظم، (1426ق.)، حاشیه فرائد الاصول، قم، دارالهدی.
_||_
The Holy Quran
Ayati, Nusratullah, (2014), clear reason, Qom, Ayandeh Roshan.
Ibn Babawiyyah, Mohammad Ibn Ali (1378 AH), Ayoun Akhbar al-Reza, Tehran, Jahan Publishing.
Ibn Babawiyyah, Muhammad ibn Ali (1398 AH), Al-Tawhid (Lel SadOOq), Qom, Publications of Jameeh Modaresin.
Ibn Babawiyyah, Muhammad ibn Ali (1395 AH), Kamal al-Din and all the blessings, Tehran, Islamic Library.
Ibn Shuba Harrani, Hassan Ibn Ali (1404 AH), Tahf al-Aqool, Qom, Publications of Publications of Jameeh Modaresin.
Ibn Hisham, Abu Muhammad Abdul Malik Al-Ma'afari, (Bi-Taa), Al-Sira Al-Nabawiyyah, Beirut, Dar Al-Ma'rifah.
Araki, Mohammad Ali (1375), Principles of Jurisprudence, Qom, Institute for Dar raah e Hagh.
Ansari, Morteza Ibn Mohammad Amin, (1419 AH), Faraid Al-Osul, Numbers: Research Council of the Heritage of the Great Sheikh, Qom, Islamic Thought Complex.
Bukhari, Muhammad ibn Ismail (Bi-Taa), Tarikh Kabir, Beirut, Dar al-Fikr.
Jasas, Ahmad Ibn Ali (1400 AH), Ahkam al-Quran, Beirut, Dar al-Kitab al-Alamiya.
Hosseini Shirazi, Sayyid Muhammad (1426 AH), Access to the Sufficiency of Principles, Qom, Dar al-Hikma.
Hali, Hassan Ibn Ali Ibn Daud (1342 AH), Rijal Ibn Daud, University of Tehran.
Hali, Hassan Ibn Yusuf Ibn Motahar (1411 AH), Summary of sayings in the knowledge of the status of men,Darol Zakhayer, Najaf Ashraf.
Sobhani, Ja'far (1377), The Prophetic Hadith between Narration and Al-Dariyyah, Qom, Imam Sadiq (AS) Institute.
Sobhani, Jafar (1387 AH), Al-Mujaz in the principles of jurisprudence, Qom, Imam Al-Sadiq (AS) Institute.
Siouti, Abd al-Rahman ibn Abi Bakr (1427 AH), Al-Arf al-Wardi fi Akhbar al-Mahdi, research: Mohammad Kazem al-Musawi, Tehran, Al-Jama 'al-Alami, between the Islamic sects.
Sharif Razi, Mohammad Ibn Hussein, (1414 AH), Nahj al-Balaghah (Lel-Sobhi Sadegh), Qom, Hijrat Publications
Tabatabai, Seyyed Mohammad Hussein, (1417 AH), Al-Mizan in the interpretation of the Qur'an, Qom, Islamic Publications Institute.
Tabatabai, Seyed Mohammad Kazem, (2011), The logic of understanding hadith, Qom, Imam Khomeini Educational and Research Institute.
Tusi, Mohammad Ibn Hassan (1373). The Authority of Knowing the Men, Qom, Publications of Jameeh Modaresin.
Tusi, Muhammad ibn Hassan (1411 AH), Al-Ghaybah (book of Al-Ghaybah for Al-Hajjah), Qom, Islamic Encyclopedia.
Tusi, Muhammad ibn Hassan (1417 AH), the number of principles (the number in the principles of jurisprudence), Qom.
Tusi, Muhammad ibn Hassan (1420 AH), List of Tusi, Qom, Maktab al-Muhaqiq al-Tabataba'i.
Iraqi, Zia al-Dini, (1417 AH), The End of Thoughts, Islamic Publications Office.
Ayashi, Mohammad Ibn Massoud, (1380 AH), Al-Tafsir Al-Ayashi, researcher and editor: Seyyed Hashem Rasooli Mahallati, Tehran, Scientific Press.
Gharavi Esfahani, Mohammad Hussein, (1374), the end of the period, Seyyed al-Shuhada (AS) Publications.
Fazel Toni, Mohammad Hussein, (1412 AH), Al-Wafia, research: Seyyed Mohammad Hussein Razavi Kashmiri, Islamic Thought Association, Qom.
Faiz Kashani, Mohammad Mohsen, (1415 AH), Tafsir al-Safi, Tehran, Sadr School.
Qafari, Nasser, (Bitaa), Principles of the Twelve Imam Shiite Religion; Width and critique, Dar al-Reza Publications (Bija).
Qomi, Ali ibn Ibrahim, (1404 AH), Tafsir al-Qomi, Qom, Dar al-Kitab.
Kashi, Mohammad Ibn Umar, (1363 AH), Al-Rijal Al-Kashi, Qom, Al-Bayt Institute (AS).
Klini, Mohammad Ibn Yaqub, (1407 AH), Sufficient Principles, Tehran, Islamic.
Mamqani, Abdullah, (1411 AH), Muqbas al-Hidayah, Al-Bayt (AS), Qom.
Mohaqeq Halli, Ja'far ibn Hassan Najmuddin, (1364 AH), authoritative in the brief explanation, Qom, Sayyid al-Shuhada Institute (AS).
Modir Shane Chi, Kazem, (Bi Taa), Alam al-Hadith and Darayeh al-Hadith, Qom, Islamic Publications Office affiliated with the Society of Teachers of the Seminary of Qom.
Morozi, Naeem bin Hamad, (1412 AH), Al-Fitn, research: Samir bin Amin Zuhairi, Cairo, Al-Wahid School.
Meshkini, Abu al-Hassan, (1413 AH), Al-Mushkini margins, Loghman Publications.
Mufid, Muhammad ibn Muhammad Nu'man (1413 AH), Al-Ikhtasas, Iran
Mufid, Mohammad Ibn Mohammad Noman (1351), Guidance in the Knowledge of Hajj Allah Ali Al-Abad, Tehran.
Maki, Majdi Mahmoud (Abu Anas), (1432 AH), the actions of the Shiite Mahdi Fima under his leadership from the Shiites, Cairo, Dar al-Salam Al-Hadith School.
Makarem Shirazi, Nasser, (1374), Tafsir Nomoneh, Islamic Library.
Makarem Shirazi, Nasser (1428 AH), Anwar al-Asul, Qom, School of Imam Ali ibn Abi Talib (AS).
Naini, Mohammad Hussein (1417 AH), Fawaid al-Asul, Islamic Publications Office.
Naini, Mohammad Hussein (1365), Rijal Najashi, Qom, Publications of Jameeh Modaresin.
Nu'mani, Muhammad ibn Ibrahim (1397 AH), Al-Ghaybah, research: Ali Akbar Al-Ghaffari, Tehran, Sadiq Library.
Wasiti Baghdadi, (Ibn Ghazairi), Ahmad Ibn Hussein, (1364 AH), Rijal Ibn Ghazairi, Dar al-Hadith, Qom.
Wahid Behbahani, Muhammad Baqir bin Muhammad Akmal, (1415 AH), Al-Fawaid Al-Haeriya, Islamic Thought Complex.
Hindi, Ali al-Muttaqi ibn Hussam al-Din, (1397 AH), The Treasure of Deeds in the Sunnah of Sayings and Acts, vol. 14, Beirut, School of Islamic Heritage.
Yazdi, Seyyed Mohammad Kazem, (1426 AH), margin of the principles of principles, Qom, Dar al-Huda.