اثربخشی روش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر خودتنظیمی و نشانه های اختلالی نوجوانان مبتلا به استرس پس از سانحه

محورهای موضوعی : فصلنامه تحقیقات روانشناختی

سیران حشامی ¹ , شکوه السادات بنی جمالی ² , شیرین کوشکی ³ , جواد خلعتبری ⁴ , بیتا نصرالهی ⁵

1 - دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2 - دکتری تخصصی روانشناسی، دانشیار دانشگاه الزهرا، گروه روانشناسی، تهران، ایران (نویسنده مسئول).
3 - دکتری تخصصی روانشناسی، دانشیار دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، گروه روانشناسی، تهران، ایران.
4 - دکتری تخصصی روانشناسی، دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، گروه روانشناسی، واحد تنکابن، رشت، ایران.
5 - دکتری تخصصی روانشناسی، استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه روانشناسی، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/12/20 تاریخ پذیرش : 1401/12/20 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: استرس, ذهن آگاهی, خودتنظیمی, نوجوانان, استرس پس از سانحه,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی روش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش بر خودتنظیمی و کاهش علائم اختلال استرس پس از سانحه و مقایسه این دو روش در نوجوانان بود. از جامعه آماری مشتمل بر تمامی دانش‌آموزان شهرستان سرپل ذهاب که در زلزله سال 1396 در این شهر حضور داشتند، تعداد 30 نفر نوجوان واجد ملاک‌های تشخیصی اختلال استرس پس از سانحه بر اساس طبقه‌بندی راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویراست پنجم، با استفاده از طرح شبه آزمایشی شامل پیش‌آزمون _ پس‌آزمون و پیگیری و بهره گیری از روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس به مقیاس شهروندی می‌سی‌سی‌پی (1988) و پرسشنامه خودتنظیمی بوفارد (1995) پاسخ دادند. اطلاعات با بهره‌گیری از آزمون تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر تجزیه‌ و تحلیل شد. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که روش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر خودتنظیمی نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مؤثر بوده است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که روش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر کاهش نشانه‌های نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مؤثر است.

چکیده انگلیسی:

The aim of the present study was to determine the effectiveness of the mindfulness method based on reducing self-regulation and reducing the symptoms of post-traumatic stress disorder and comparing these two methods in teenagers. From the statistical population consisting of all the students of Sarpol Zahab city who were present in this city during the earthquake of 2016, 30 teenagers met the diagnostic criteria of post-traumatic stress disorder based on the classification of the diagnostic and statistical manual of mental disorders, fifth edition, using the design Quasi-experiment including pre-test - post-test and follow-up and using the non-random sampling method available to the Mississippi Citizenship Scale (1988) and Bouffard's self-regulation questionnaire (1995) answered. The data was analyzed using repeated measure analysis of variance test. The results obtained from this study showed that the mindfulness method based on stress reduction was effective on the self-regulation of teenagers suffering from post-traumatic stress disorder. Also, the results of this study showed that the mindfulness method based on stress reduction is effective in reducing the symptoms of teenagers suffering from post-traumatic stress disorder.