ارزیابی تطبیقی مدارک علمی نمایه شدۀ دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه اسکوپوس

محورهای موضوعی : دانش شناسی

عبدالرضا نوروزی چاکلی ¹ , جعفر قلی ملامحمدی ²

1 - عضو هیات علمی دانشگاه شاهد
2 - کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

تاریخ دریافت : 1389/02/06 تاریخ پذیرش : 1389/07/16 تاریخ انتشار : 1390/03/01

کلید واژه: دانشگاه آزاد اسلامی, علم‌سنجی, تولیدات علمی, اسکوپوس,

چکیده مقاله :

هدف: مهم‌ترین هدف این پژوهش، ارزیابی تطبیقی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در سال 2007 و 2008، در پایگاه اسکوپوس، به لحاظ تنوّع مدارک، زبان، گروه‌های موضوعی، منابع منتشرکننده و نشریات تحت پوشش در آن پایگاه است. روش‌شناسی: این پژوهش با استفاده از روش‌های اسنادی و تحلیل استنادی به انجام رسیده است. همچنین، به منظور تجزیه و تحلیل وضعیت هر یک از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی،‌ از روش تطبیقی استفاده به عمل آمده است. یافته‌ها:یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که تعداد تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در سال 2008 بیش از سال 2007 بوده است، به طوری که تولیدات علمی این سال به میزان 62 درصد رشد نشان می‌دهد. به همین ترتیب، تنوّع انواع مدارک و زبانِ تولیدات علمی نمایه‌سازی شدة دانشگاه آزاد اسلامی در طیّ سال‌های 2007 و 2008، همواره رو به افزایش بوده است. حوزه‌های موضوعی شیمی چندرشته‌ای و سایر حوزه‌های شیمی، ریاضیات کاربردی، داروشناسی و داروسازی، علوم و فنّاوری غذایی، دامپزشکی، کشاورزی، علوم دامی و لبنی و علوم محیطی، از جمله گروه‌های موضوعی هستند که بیشترین سهم از تولیدات علمی نمایه‌سازی شدة دانشگاه آزاد اسلامی را در پایگاه اسکوپوس به خود اختصاص داده‌اند. نتیجه گیری: شریۀ INTERNATIONAL JOURNAL OF ENVIRONMENTAL SCIENCE AND TECHNOLOGY مربوط به دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تنها نشریۀ دانشگاه آزاد اسلامی است که در پایگاه اسکوپوس تحت پوشش قرار گرفته و انتشار قریب 61/0 درصد از تولیدات علمی نمایه شدۀ دانشگاه آزاد اسلامی در طی دورۀ ده سالۀ مورد مطالعه را در آن پایگاه برعهده داشته است.

چکیده انگلیسی:

Purpose: This study attempts to evaluate the scientific publications of Islamic Azad University of Iran in 2007 to 2008 in some dimensions such as “types of documents”, “languages”, “subject areas”, “sources” and “Scopus Covered Journals”. Methodology: To do this, ‘documentary’ and ‘citation analysis’ methods were used. Also, “comparative” method was used to analyze data. Findings: The results show that scientific productions of Islamic Azad University in 2008 were more than 2007 and it has been 62 percent growth. Therefore, “types of documents” and “languages” of Islamic Azad University’ scientific productions permanently have been increasing in 2007 to 2008. The university’s share in some subject areas such as “Multidisciplinary Chemistry and other chemistry areas”, “Applied mathematics”, “Pharmacology and Pharmacy”, “Food science & Technology”, “Veterinary”, “Agricultural Science, Plants and animals” and “Environmental sciences” were more than other subject areas in Scopus. Conclusion: There is only one indexed journal from Islamic Azad University, Branch of Tehran Sciences and Research entitled INTERNATIONAL JOURNAL OF ENVIRONMENTAL SCIENCE AND TECHNOLOGY. The journal published 0.61 percent of indexed scientific productions of that university in Scopus.    

منابع و مأخذ:

آئین‌نامه ارتقاء مرتبۀ اعضای هیئت علمی دانشگاهها و مؤسسه‌های آموزش عالی پژوهش و فناوری. (1387). پیوسته. [دسترس‌پذیر در]: http://shahed.ac.ir/picfile/332/ertegha.pdf

آئین‌نامه ارتقاء اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران. (1387). پیوسته. [دسترس‌پذیر در]: http://shahed.ac.ir/picfile/lib/Promotion_Regrulation.pdf

رضوی، علی‌اصغر. (1379). بررسی وضعیت تولید اطلاعات علمی اعضاء هیأت علمی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس (77-72). پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم تربیتی.

زاهد زاهدانی، م. (1379). اعضاء هیأت علمی دانشگاه شیراز و تولید اطلاعات علمی: بررسی کمّی سال‌های 78-1369. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشگاه شیراز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی. 

صبوری، علی اکبر. (1383). "رشد علمی در کره جنوبی". رهیافت. ش. 32. ص. 58-64.

عباسپور، ح. (1381). بررسی وضعیت تولید اطلاعات علمی اعضاء هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان درسالهای 79-1375. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی.

عصاره، فریده؛ معرفت، رحمان. (1384). "مشارکت پژوهشگران ایرانی در تولید علم جهانی در مدلاین (حوزه علوم پایه و بین‌رشته‌ای)". رهیافت. شماره 35، ص 39-44. 

علیزاده، ا. (1387). بررسی میزان تولیدات علمی اعضاء هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز و عملکرد آنان در پایگاه وب او ساینس بین سال‌های 1378-1385 به منظور مقایسه عملکرد علمی حال این دانشگاه و سال‌های گذشته. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اهواز.  

موسوی چلک، افشین، مجری. (1388). ارزیابی تطبیقی مدارک علمیِ نمایه شدۀ دانشگاه‌ آزاد اسلامی در «مؤسّسة اطّلاعات علمی» (ISI) در سال‌های 1999 تا 2008. (طرح تحقیقاتی). همکار اصلی عبدالرضا نوروزی چاکلی. بابل: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل.

موسوی، میر فضل‌الله. (1383). "رتبه‌بندی تولید علم در 50 کشور اول جهان". رهیافت. ش. 32. ص. 37-57

نوروزی چاکلی، عبدالرضا؛ حسن‌زاده، محمد؛ نورمحمدی، حمزه‌علی. (1387). تحلیلی بر اشاعۀ دانش ایران در جهان (1993 تا 2007). گردآوری اطلاعات علی اعتمادی فرد. تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.

نوروزی چاکلی، عبدالرضا؛ حسن‌زاده، محمد؛ نورمحمدی، حمزه‌علی. (1388). سنجش علم، فنّاوری و نوآوری: مفاهیم و شاخص‌های بین‌المللی. تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.

نوروزی چاکلی، عبدالرضا؛ نورمحمّدی، حمزه‌علی؛ وزیری، اسماعیل؛ اعتمادی‌فرد، علی. (1386الف). "تولید علم ایران در سال 2005 و 2006، بر اساس آمار پایگاه‌های مؤسّسۀ اطّلاعات علمی (آی. اس. آی.)". فصلنامۀ کتاب کتابخانۀ ملّی جمهوری اسلامی ایرن. ش. 71. (پائیز). ص. 71- 90.

نوروزی چاکلی، عبدالرضا؛ نورمحمّدی، حمزه‌علی. (1386ب). وضعیّت تولیدات علمی ایران و کشورهای منطقه در سال 2005 و 2006 بر اساس آمار مؤسّسة اطّلاعات علمی (ISI). با همکاری علی اعتمادی فرد، اسماعیل وزیری. تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.

Al-Kharafi. F, N.El-Rayyes and GR. Janini. (1997). "Science research in Kuwait; A Bibliometric Analysis". Journal of Information science. 13 (1).

Gange, Etienne Vignola; Archambault, Eric. (2004). The use of bibliometrics in the social sciences and humanities: Science Metrix, Final Report. Prepared for the social sciences and humanities research council of Canada (SSHRCC). Montreal: Science- Metrix.

Gil-Montoya J. A. et al. (2006). "World Dental Research Production: an ISI Database Approach (1999-2003)". Eur J oral Sci 2006. P. 114.

Thomson Scientific. (2007). The Thompson Scientific Journal Selection Process. Available At: http://scientific.thomson.com/free/essays/selectionofmaterial/journalselection/

Thomson Scientific. (2008a). Web of Science. [Online]. Available At: www.isiknowledge.com