رفتارهای خودآسیبرسان در دختران نوجوان: احتمال خودکشی، نقش عوامل روانشناختی و تأثیر همسالان
محورهای موضوعی : روان کاوی، روان پویشی، روان شناسی شناختی و بهداشت روانمریم اکبریمطلق 1 , سعید تیموری 2 , محمدجواد اصغری ابراهیمآباد 3 , بهروز مهرام 4
1 - دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، واحد تربتجام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربتجام، ایران.
2 - دکتری روانشناسی، گرایش کودکان استثنایی، دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، تربتجام، ایران
3 - دکتری روانشناسی، دانشیار دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران.
4 - دکتری علوم تربیتی، گرایش سنجش و ارزیابی، دانشیار دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
هدف: نوجوانان به دلیل عدم رسش کامل شناختی ممکن است نسبت به سایر گروههای سنی در معرض مشکلات آسیب روانشناختی مانند خودکشی و خودآسیبرسانی قرار بگیرند و بررسی عوامل مرتبط با این موضوع از ضروریات مطالعات امروزی است. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی رفتارهای خودآسیبرسانی در دختران نوجوان، احتمال خودکشی و نقش عوامل روانشناختی و همسالان صورت گرفت. روش: این مطالعه به روش توصیفی همبستگی صورت گرفت. جامعه آماری شامل نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت مشهد بود که در بازه زمانی سهماهه اول سال 1399 در مراکز زندان مشهد، به سر میبردند. تعداد 148 نفر بر اساس فرمول کوکران انتخاب و با استفاده از سیاهه خودآسیبرسانی، مقیاس انگیزههای خودآسیبرسانی (سانسون و همکاران،1994)، مقیاس مشکلات تنظیم هیجانی (گارنفسکی و همکاران، 2001)، مقیاس خودانتقادی (گیلبرت، کلارک، همپل و میلز، 2004)، پرسشنامه قلدری/قربانی (آلوئوس، 1996) و مقیاس الگوگیری از خودجرحی همسالان (کلایتر، نیکسون (2003) ارزیابی شدند. دادههای پژوهش با استفاده از روشهای آماری پیرسون و رگرسیون در نرمافزار آماری SPSS نسخه 20 صورت گرفت. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که نقایص تنظیم هیجانی، خودانتقادی و الگوگیری از خودجرحی همسالان بهصورت معناداری خودآسیبرسانی مستقیم را پیشبینی میکنند (0.05>P). نتیجهگیری: بر اساس یافتههای مطالعه میتوان نتیجه گرفت مشکلات در تنظیم هیجانات، خودانتقادی و همسالان در افزایش رفتارهای خودآسیبرسان نقش دارند و میبایست در پیشگیری از رفتارهای آسیبزا در نوجوانان مدنظر قرار گیرند.
ایزکیان ساره، میرزاییان بهرام، حسینی سید حمزه. (1397). بررسی شیوع خودجرحی بدون خودکشی در نوجوانان و جوانان ایرانی. تعالی بالینی. ۸ (۲): ۱۴-۲
حسنوند، مهدی.، دباغی، پرویز.، و ربیعی، مهدی. (1395). ارتباط بین هیجانات منفی با رفتارهای خودآسیبی بدون قصد خودکشی: با تأکید بر نقش میانجی تصویر بدن و تنظیم هیجان در سربازان. فصلنامه پزشکی ابن سینا، 18(3،)60-56.
خانی پور حمید. (1393). رفتارهای خودآسیبرسانی در نوجوانان: ماهیت، احتمال خودکشی و نقش عوامل روانشناختی و همسالان. پایاننامه دکتری روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی.
خانی پور, حمید, برجعلی, احمد, فلسفی نژاد, محمدرضا. (1395). خودجرحی بدونخودکشی در نوجوانان بزهکار و نوجوانان با سابقه بدرفتاری دوران کودکی: انگیزهها و احتمال خودکشی. روانشناسی افراد استثنایی, 6(21), 59-79.
خدمتی نسرین. (1398) رابطه نشخوار فکری و دشواری تنظیم هیجان با رفتارهای خودآسیبرسان دانش آموزان. رویش روانشناسی. ۸ (۱۱): ۱۹-29.
طاهباز حسین زاده, قربانی, نبوی, سید مسعود. (1391). مقایسه گرایش شخصیتی خودتخریبی و خودشناسی انسجامی در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروز و افراد سالم. روانشناسی معاصر، دوفصلنامه انجمن روانشناسی ایران, 6(2), 35-44.
رحیم زاده ینگی کند, عباس, کرد, بهمن, اپروز, کمال. (1399). رابطۀ سبکهای دفاعی و ناگویی هیجانی با داشتن افکار خودکشی. فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی, 11(40), 13-24.
زمانینیا, فاطمه, بخشی پور جویباری, باب الله, کیمیایی, سید علی. (1397). بررسی اثربخشی رویکرد تجربه نگر ستیر بر بهبود الگوی ارتباطی و خود تمایزیافتگی زنان. فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی, 9(35), 33-44.
قادری مریم، آهی قاسم، وزیری شهرام، منصوری احمد، شهابی زاده فاطمه. (1398). نقش میانجی خودانتقادی و تحمل پریشانی در رابطه بین سبکهای دلبستگی و رفتارهای خودزنی غیر انتحاری نوجوانان. تحقیقات علوم رفتاری. ۱۷ (۴): ۵۵۲-۵۳۷.
Bentley, K. H., Nock, M. K., & Barlow, D. H. (2014). The four-function model of nonsuicidal self-injury: Key directions for future research. Clinical Psychological Science, 2(5), 638-656.
Bjureberg, J., Sahlin, H., Hedman-Lagerlöf, E., Gratz, K. L., Tull, M. T., Jokinen, J., ... & Ljótsson, B. (2018). Extending research on Emotion Regulation Individual Therapy for Adolescents (ERITA) with nonsuicidal self-injury disorder: open pilot trial and mediation analysis of a novel online version. BMC psychiatry, 18(1), 1-13.
Brereton, A., & McGlinchey, E. (2020). Self-harm, emotion regulation, and experiential avoidance: A systematic review. Archives of suicide research, 24(sup1), 1-24.
Burke, T. A., Fox, K., Kautz, M. M., Rodriguez-Seijas, C., Bettis, A. H., & Alloy, L. B. (2020). Self-Critical and Self-Punishment Cognitions Differentiate Those With and Without a History of Nonsuicidal Self-Injury: An Ecological Momentary Assessment Study. Behavior Therapy.
Cull, J. G., & Gill, W. S. (2002). Suicide Probability Scale (SPS) Manual.LosAngeles, CA: Western psychological Service.
Doyle, L., Sheridan, A., & Treacy, M. P. (2017). Motivations for adolescent self‐harm and the implications for mental health nurses. Journal of psychiatric and mental health nursing, 24(2-3), 134-142.
Eltz, M., Evans, A.S., Celio, M., Dyl, J., Hunt, J., Armstrong, L., Spirito, A. (2007). Suicide probability scale and its utility with adolescent psychiatric patients. Child psychiatry and Human Development, 38, 17-29.
Falgares, G., Marchetti, D., De Santis, S., Carrozzino, D., Kopala-Sibley, D. C., Fulcheri, M., & Verrocchio, M. C. (2017). Attachment styles and suicide-related behaviors in adolescence: the mediating role of self-criticism and dependency. Frontiers in psychiatry, 8, 36.
Garnefski, N., & Kraaij, V. (2007). The cognitive emotion regulation questionnaire. European Journal of Psychological Assessment, 23(3), 141-149.
Gholamzadeh, S., Zahmatkeshan, M., Zarenezhad, M., Ghaffari, E., & Hoseni, S. (2017). The pattern of self-harm in Fars Province in South Iran: A population-based study. Journal of forensic and legal medicine, 51, 34-38.
Gilbert P, Clarke M, Hempel S, Miles J, Irons C. (2004). Criticizing and reassuring oneself: An exploration of forms, styles and reasons in female students. Br J Clin Psychol 2004; 43: 31-50.
Klonsky, E.D., Glen, C.R. (2011). Assessing the functions of Non-suicidal Self-injury: Psychometric properties of the inventory of statements about self-injury (ISAS). Journal of psychopathological behavior assessment. 31, 215-219
Laghi, F., Bianchi, D., Lonigro, A., Pompili, S., & Baiocco, R. (2019). Emotion regulation and alcohol abuse in second-generation immigrant adolescents: the protective role of cognitive reappraisal. Journal of Health Psychology, 1359105318820715.
Lockwood, J., Daley, D., Townsend, E., & Sayal, K. (2017). Impulsivity and self-harm in adolescence: a systematic review. European child & adolescent psychiatry, 26(4), 387-402.
Mars, B., Heron, J., Klonsky, E. D., Moran, P., O'Connor, R. C., Tilling, K., ... & Gunnell, D. (2019). Predictors of future suicide attempt among adolescents with suicidal thoughts or non-suicidal self-harm: a population-based birth cohort study. The Lancet Psychiatry, 6(4), 327-337.
McManus, S., Gunnell, D., Cooper, C., Bebbington, P. E., Howard, L. M., Brugha, T., ... & Appleby, L. (2019). Prevalence of non-suicidal self-harm and service contact in England, 2000–14: repeated cross-sectional surveys of the general population. The Lancet Psychiatry, 6(7), 573-581.
Nixon, M. K., Levesque, C., Preyde, M., Vanderkooy, J., & Cloutier, P. F. (2015). The Ottawa Self-Injury Inventory: Evaluation of an assessment measure of nonsuicidal self-injury in an inpatient sample of adolescents. Child and adolescent psychiatry and mental health, 9(1), 1-7.
Peh, C. X., Shahwan, S., Fauziana, R., Mahesh, M. V., Sambasivam, R., Zhang, Y., ... & Subramaniam, M. (2017). Emotiondysregulation as a mechanism linking child maltreatment exposure and self-harm behaviors in adolescents. Child abuse& neglect, 67(13), 383-390.
Prinstein MJ, Heilbron N, GuerryJD, Franklin JC, Rancourt D,Simon V, Spirito A. (2010).Peer influence and nonsuicidal self injury: Longitudinal results in community and clinically-referred adolescent samples. Journal of abnormal child psychology;38(5):669-682
Rajabi, G., Malik Mohammadi, F., Amanallahifar, A., & Sudani, M. (2015). Self-criticism, internal religious orientation, depression, and feeling of loneliness with mediation of silencing the self among students involved in romantic relationships: A path analysis model. Journal of fundamentals of mental health, 17(6), 284-291.
Sansone RA, Fine MA, Nunn JL. A (1994). comparison of borderline personality symptomatology and self-destructive behavior in women with eating, substance abuse, and both eating and substance abuse disorders. Journal of Personality Disorders.8(3):219-28.
Sansone, R.A., Wiederman, M.W., & Sansone, L. A. (1998). The Self-harm Inventory (SHI):1
Schneider, L. A., King, D. L., & Delfabbro, P. H. (2018). Maladaptive coping styles in adolescents with Internet gaming disorder symptoms. International Journal of Mental Health and Addiction, 16(4), 905-916.
Sharifian, M., Gholamali-Lavasani, M., Ejei, J.,Taremian, F., Amrani, K. (2011). The relationship among classroom community, attitude toward parents, anxiety disorders and depression with adolescents suicide probability. Procidia Social and Behavioral Sciences. 15, 520-525
Tørmoen, A. J., Myhre, M., Walby, F. A., Grøholt, B., & Rossow, I. (2020). Change in prevalence of self-harm from 2002 to 2018 among Norwegian adolescents. European journal of public health, 30(4), 688-692.
Wadman, R., Vostanis, P., Sayal, K., Majumder, P., Harroe, C., Clarke, D., ... & Townsend, E. (2018). An interpretative phenomenological analysis of young people's self-harm in the context of interpersonal stressors and supports: Parents, peers, and clinical services. Social Science & Medicine, 212, 120-128.
Zelkowitz, R. L., & Cole, D. A. (2019). Self‐criticism as a transdiagnostic process in nonsuicidal self‐injury and disordered eating: Systematic review and meta‐analysis. Suicide and Life‐Threatening Behavior, 49(1), 310-327.