ریخت شناسی الگوی رفتار نخبگان سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی

محورهای موضوعی : جامعه شناسی سیاسی

داریوش پیری ¹ , نوشین میرزایی جگرلویی ²

1 - دانشگاه تهران
2 - استاد

تاریخ دریافت : 1396/10/23 تاریخ پذیرش : 1397/04/21 تاریخ انتشار : 1397/01/01

کلید واژه: "الگوی رفتار نخبگان", "تیپ شناسی نخبگان", "کارکرد نخبگان", "ثبات سیاسی", "نخبگان سیاسی",

چکیده مقاله :

این پژوهش به موضوع نخبگان سیاسی و نوع رفتار آنها و پیامدهای آن بر ثبات سیاسی در ایران می پردازد. نظریه پردازان بسیاری درباره مبحث نخبگان و تیپ شناسی آنها نظریه پردازی کرده اند که بیانگر اهمیت این امر در حوزه جامعه شناسی بویژه جامعه شناسی سیاسی است. توجه به کارکرد و ریخت شناسی نخبگان باعث بوجود آمدن مکتب فکری نخبه گرایی در میان محققان رشته جامعه شناسی سیاسی شده است. درمورد عملکرد نخبگان در ایران نظریه پردازان بزرگی مانند زونیس مفهوم پردازی کرده اند که منتج به شناسایی ویژگی های رفتاری نخبگان سیاسی در ایران قبل انقلاب شده است. زونیس و دیگر نظریه پردازان معتقد هستند که الگوی حاکم بر نخبگان و رفتار سیاسی آنها دارای ویژگی های گونه متفرق یا عدم وفاقی مورد نظر هیگلی و برتون می باشد . در مدل متفرق که در بسیاری از دولت های ملی گذشته و حال مشاهده شده ویژگی هایی وجود دارد که خود پیامد هایی مانند بی ثباتی سیاسی و عدم توسعه سیاسی در جوامع در حال توسعه ی مانند ایران را به دنبال دارد. این الگوی رفتاری ریشه در فرهنگ و ساخت سیاسی و اجتماعی جامعه ایران دارد که باعث گردیده که جامعه سیاسی ایران هم در دوران قبل و هم بعد انقلاب از این امر رنج ببرد.

چکیده انگلیسی:

The current study aims to investigate the behavioral patterns of the political elite and their consequences on Iran’s political stability. A plethora of researchers have studied the significant role of the political elite and have examined their behavioral patterns within societies which portrays its importance in the field of political sociology. To this end, the school of elitism has been coined by scholars in political sociology in order to consider this field as vital in sociology in the generic sense of the word. With regard to the elite performance in Iran, a large number of researchers such as Zonis have theorized a variety of concepts which have led to the identification of the political elite behavioral patterns in Iran before Islamic Republic of Iran’s revolution. In line with Zonis’ viewpoints, many other theorists, also, hold that the behavioral pattern of the elite, specifically their political behavior, share features with Higley and Burton’s disperse or disconsensus theory. In their model, they argue that there are some features for the behavioral patterns of the elite which have led to the non-stability and lack of political development in the developing countries such as Iran as history have showed us. In particular, such behavioral patterns in Iran have rooted deeply in Iranian political, cultural, and social patterns in a way that Iranian political society has been afflicted with a non-developmental disease both before and after the Islamic Republic of Iran’s revolution.