فرصتها و تهدیدهای روند ملت سازی در افغانستان برای ایران

محورهای موضوعی : روابط بین الملل

محمدجواد حق شناس ¹ (استادیار دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، گروه روابط بین الملل)
عمران یوسفی ² (دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته مطالعات منطقه ای دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز)

تاریخ دریافت : 1389/11/01 تاریخ پذیرش : 1389/11/25 تاریخ انتشار : 1389/12/25

کلید واژه: امنیت, فرصت, افغانستان, چالش, واژگان کلیدی: ملت سازی,

چکیده مقاله :

چکیده افغانستان به لحاظ حضور در محیط استراتژیک ایران یکی از مهمترین حلقه های آن به شمار می رود. اهمیت راهبردی افغانستان برای ایران بسیار مهم است. محیط استراتژیک ایران چنان است که افغانستان یکی از مهمترین حلقه های این محیط راشکل می دهد، می توان گفت پس از جنگ تحمیلی 8 ساله عراق علیه ایران یکی از بزرگترین مشکلات امنیتی ایران از سوی افغانستان، در زمان حکومت طالبان شکل گرفت. حضور ناتو و بویژه ایالات متحده آمریکا در مرزهای شرقی ایران، حساسیت مرزهای ایران و افغانستان را بیش از پیش بالا برده است. حضور نیروهای نظامی ایالات متحده در افغانستان، فرصتها و تهدیدهای را، برای امنیت ایران به دنبال داشته، که نوشتار حاضر به دنبال یافتن پاسخی برای چرایی آن است.

چکیده انگلیسی:

Abstract With respect of being in Iran strategic environment, Afghanistan is one of the most important components of it. Iran’s strategic environment is such as that Afghanistan has become one of it’s the most important members so that after the enforced war, Afghanistan has made the most important security problems for Iran. Each group with ideological idea in Afghanistan is resulted in security problems for Iran.  Being of western countries especially United States of America in the region, has promoted the border sensitivities between Iran and Afghanistan. Being of western forces in Afghanistan, has brought opportunities and problems for Iran, this paper is going to investigate these problem and opportunities.      

منابع و مأخذ:

منابع

1-  آرزو، عبدالغفور، (1382). چگونگی هویت ملی افغانستان، تهران: فرهنگ ارشاد اسلامی.

2-  آنتونی، هی من، (1363). افغانستان درزیرسلطه شوروی، ترجمه اسدالله اهری، تهران: شباویز.

3-  اخوان، صفا٬(1380). تاریخ شفاهی افغانستان، مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه، تهران.

4-  بی نام، خرداد ماه(1381). «افغانستان پس از مداخله آمریکا»، مرکز مطالعات نقسا، شماره 251

5-  بی نام، (1386). افغانستان کتاب سبز، انتشارات وزارت امور خارجه، تهران.

6-  تمنا، فرامرز، (1387). سیاست خارجی آمریکا در افغانستان، تهران:انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.

7-  جعفری ولدانی، اصغر، (1382). روابط خارجی ایران (بعد ازانقلاب اسلامی)، تهران: انتشارات آوای نور.

8-  سنبلی، بنی، (1381). مزیت های ایران در افغانستان، مجله آسیای مرکزی در قفقاز، شماره 28

9-  شاملو، مهدی و کیومرث یزدانپناه دور، زمستان(1382). «روند باز سازی افغانستان: موانع و چالش های پیش رو»، فصلنامه نهضت، سال چهارم، شماره 16

10-  شفیعی، نوذر، (1383). «چالش های اساسی دولت کرزای»، کتاب آسیا (3)، (ویژه افغانستان پس از طالبان)، تدوین ابراهیم خاتمی خسرو شاهی، تهران: موسسه ابرار معاصر تهران.

11-  طنین، ظاهر، (1384). افغانستان در قرن بیستم، تهران، نشر عرفان.

12-  علی آبادی، علیرضا، (1372). افغانستان، تهران: وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات.

13-  عطایی، ابراهیم، (1384). تاریخ معاصرافغانستان، ترجمه جمیل الرحمن کامگار، کابل:انتشارات میوند.

14-  قوام، عبدالعلی، زرگر، افشین، (1389). دولت سازی، ملت سازی ونظریه های روابط بین الملل، تهران:انتشارات آثارنفیس.

15-  کامگار، جمیل الرحمن، (1379).حوادث تاریخی افغانستان، پیشاور:انتشارات میوند.

16-  ملازهی، پیر محمد، (1383). ثبات در افغانستان و نقش آن در امنیت ملی ج.ا. ایران، کتاب آسیا (3)، ویژه افغانستان پس از طالبان، تدوین ابراهیم خاتمی خسرو شاهی، تهران: موسسه ابرار معاصرتهران.

17-  مژده، وحید، (1381). افغانستان پنج سال سلطه طالبان، پیشاور: بنگاه انتشارات میرند.

18-  موسوی، عسکر، (1381). هزاره های افغانستان(تاریخ، فرهنگ، سیاست)، ترجمه اسدالله شفاهی، قم:نشر اشک یاس.

19-  واعظی، حمزه، (1381). افغانستان و سازهای ناقص هویت ملی، تهران: محمدابراهیم شریعتی افغانستانی.

20-  ورجاوند، پرویز، مهر (1383).عملکرد ناتو در افغانستان، هفته نامه ی دیپلماتیک.