پژواک انقلاب اسلامی ایران در نیجریه بر اساس نظریه پخش
محورهای موضوعی : روابط بین المللمحمود علیپور گرجی 1 * , حدیث قائد رحمتی 2
1 - استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی، بروجرد، ایران
2 - کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه آیت الله بروجردی، بروجرد، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
انقلاب اسلامی ایران بازتاب و تأثیرات مهم و بنیادی در فراسوی مرزها داشته است. در این میان، نیجریه نمونه‌ای است که در پژوهش حاضر براساس نظریۀ پخش هاگراستراند مورد بررسی قرار گرفته است. ازمنظر هاگراستراند شش اصل به‌عنوان مؤلفه‌های اساسی نظریۀ پخش قابل طرح است: مبدأ پخش، مقصد پخش، موضوع پخش، زمان پخش، مسیر حرکت پدیده و موانع پخش. بنابر این نظریه، انقلاب اسلامی ایران مبدأ پخش و نیجریه محیطی پذیرا محسوب می‌شوند؛ به‌گونه-ای که حوزه‌های علمی و دینیِ آن با پیروزی انقلاب اسلامی ایران فعال شده است و روحانیون بزرگی چون محمد توری و شیخ زکزاکی، نقش مهمی در گسترش تشیع و ایده‌های انقلاب ایران ایفا نموده‌اند. براساس نظریۀ پخش که الگوی نظری مناسب برای واکاوی بازتاب انقلاب‌های فراملی است، این پرسش مطرح شده است که انقلاب اسلامی ایران چه تأثیری بر نیجریه داشته است؟ روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی است و ایده و فرضیۀ محوریِ پژوهش این است که انقلاب اسلامی به‌عنوان مبدأ پخش، از طریق مسیرها و مجاری شکل‌گیریِ جنبش‌های اسلامی، هویت‌یابی شیعیان، راهپیمایی روز قدس، مهدویت، حجاب و مساجد، در نیجریه در حال گسترش است؛ و دخالت‌های ارتش نیجریه، بوکوحرام و غرب ـ به‌ویژه آمریکا ـ از موانع اصلی نفوذ انقلاب ایران در نیجریه محسوب می‌شود. نظریۀ پخش، مقصد پخش انقلاب اسلامی، مسیر پخش انقلاب اسلامی و موانع پخش انقلاب اسلامی پرسش‌های فرعی این پژوهش هستند که مورد بررسی قرار -گرفته‌اند.
In addition to fundamental changes in Iranian society, the Islamic Revolution had impact overseas. In this regard, Nigeria is a country studied in this research through Torsen Hagerstrand theory of dispersion. In his perspective there are seven basic elements for the theory includinv the primary environment of the phenomenon, dispersion subject, dispersion source, dispersion destination, dispersion aim, dispersion time, phenomenon direction, and obstacles. According to this theory, the Islamic Republic of Iran is the source and Nigeria is the accepting environment whose religious and scientific fields activated by Islamic Revolution championship. Great scholars such as Mohammad Turi and Sheykh Zakzaky had great impact upon dispersion of Shia and Islamic Republic ideas. According to dispersion theory as a proped theoretical phramework to investigate overseas revolitions, the question is what impact have the Islamic republic of Iran had on Nigeria? The present method of study is descriptive- analytic and the leading idea of the research say that the Islamic Revolution, as a dispersion source, is going forward through pathes and ways of formation of Islamic movements, indenticating the Shia, Qods day domonstration, Mahdawi doctrine, hijab and mosques, and intervention of Nigerian army, Boko Haram and the Western world, particularely the US, are among the chief obstacles in Iranian Revolution influencing nigeria. The secondary questions of this study include the dispersion theory, the dispersion destination of Islamic Revolution, tje dispersion path and obstacles of Islamic Revolution. Key terms: dispersion theory, Islamic Revolution, Nigeria, Zakzaky, Boko Haram