مقایسه ی نگرش ابن سینا و ملاصدرا درباره ی اتحاد عاقل و معقول

محورهای موضوعی : فلسفه

منیره سید مظهری ¹ (ندارد)

تاریخ دریافت : 1389/02/24 تاریخ پذیرش : 1389/11/09 تاریخ انتشار : 1387/07/01

کلید واژه: ابن سینا, ملاصدرا, اتحاد عاقل و معقول, تعقّل, اتحاد, نفس, وجود ذهنی,

چکیده مقاله :

مسأله ی اتحاد عاقل و معقول میان ملاصدرا و ابن سینا نمونه ای از تفاوت برداشت دو حکیم بزرگاسلامی نسبت به یکی از مسائل مهم فلسفه است. به شیخ الرئیس دو نظریه ی کاملاً متضاد نسبتداده شده است. تعدادی از کلمات وی حاکی از انکار اتحاد عاقل و معقول است و پار های از کلماتوی حاکی از پذیرش این نظریه است. در مقابل، ملاصدرا به شدت حامی نظریه اتحاد بوده و برایاثبات آن ادله ی گوناگون ارائه داده است. نظریه اتحاد که مورد انکار یا پذیرش ابن سینا قرار دارد بانظریه اتحادی که مورد حمایت ملاصدرا است هماهنگ نیست و برداشت این دو فیلسوف از اینحقیقت و حقیقت تعقل نظریه کاملاً متفاوت است. اختلاف نظر ایشان را می توان در دو جنبه یخلاصه کرد. با توجه به این دو جنب هی اختلاف، تصور و برداشت این دو حکیم نسبت به اتحاد اتحادعاقل و معقول به گون های متفاوت است که نزاع فکری میان آنها را عمی قتر از آنچه مشهور است،جلوه می دهد.

چکیده انگلیسی:

The disagreements between Mulla Sadra and Ibn-Sina concerning theissue of the union of the intellect and the intelligible represent anexample of the difference between the conceptions of two prominentislamic philosophers of an important philosophical problem.Two completely contrasting theories have been ascribed to Ibn-Sina inthis regard. Some of his words indicate his rejection of the union of theintellect and the intelligible. While some of his other words indicate hisconfirmation of this theory. Conversely, Mulla Sadra is a greatsupporter of this theory and has adduced various arguments todemonstrate it. The theory of the union of the intellect and theintelligible, which is either denied or accepted by Ibn-Sina, is not inharmony with the one supported by Mulla Sadra, and the views of thesetwo philosophers concerning this theory are totally different from eachother. Their disagreements can be summarized in two points:1. Reality of intellection 2. Reality of the unionConsidering the above two points of difference, we can say that theirconceptions of the union of the intellect and the intelligible are sodifferent from each other that they represent the intellectualconfrontation between them deeper than what it really is.