با شکل گیری دولت اورارتو در نیمه نخست هزاره اول ق.م که در شمال غرب ایران و شرق آناتولی و قسمتی از منطقه قفقاز امروزی حاکم بوده اند، تغییرات بسیار چشم گیری در نحوه مدیریت منابع آب پدید آمد و سازه های متعدد آبیاری با اصول علمی و فنی بسیار پیشرفته جهت تامین آب مصارف آ چکیده کامل
با شکل گیری دولت اورارتو در نیمه نخست هزاره اول ق.م که در شمال غرب ایران و شرق آناتولی و قسمتی از منطقه قفقاز امروزی حاکم بوده اند، تغییرات بسیار چشم گیری در نحوه مدیریت منابع آب پدید آمد و سازه های متعدد آبیاری با اصول علمی و فنی بسیار پیشرفته جهت تامین آب مصارف آشامیدنی و کشاورزی احداث شد که دلیل عمده این همه پیشرفت را می بایست در ویژگی های جغرافیای طبیعی و عوامل انسانی دانست که حاکمان دولت اورارتو را به سمت احداث تاسیسات آبرسانی از قبیل سد، دریاچه مصنوعی، آب انبار و کانال سوق داده و به مرور زمان شیوه احداث آنها روند تکاملی را طی کرده تا جایی که یافته های باستان شناسی در ارتباط با سازه های آبی اورارتوئی سبب شده که از آن دولت به عنوان بزرگترین تمدن هیدرولیکی دنیای باستان یاد شود.
پرونده مقاله
در نیمه نخست هزاره اول پ.م اقوام ساکن در شمال غرب ایران، دولت مانا را به مرکزیت ایزیرتو ـ محوطه کنونی قالایچی ـ در نزدیکی بوکان تشکیل دادند. میتوان علت اصلی شکل گیری و دوام دولت مانا را در مرحله اول مقابله با حملات پی در پی آشور و بعدها اورارتو به این ناحیه دانست. بع چکیده کامل
در نیمه نخست هزاره اول پ.م اقوام ساکن در شمال غرب ایران، دولت مانا را به مرکزیت ایزیرتو ـ محوطه کنونی قالایچی ـ در نزدیکی بوکان تشکیل دادند. میتوان علت اصلی شکل گیری و دوام دولت مانا را در مرحله اول مقابله با حملات پی در پی آشور و بعدها اورارتو به این ناحیه دانست. بعد از تشکیل حکومت، فرمانروایی مانا مبادرت به احداث استحکامات تدافعی پیرامون محوطههای اصلی و ایجاد دژهایی در مناطق کوهستانی صعب العبور و غیر قابل دسترس نمود. در قلعههای مانایی همانند سنت معماری سنگی هزاره اول پ.م غالباً از سنگ درشت بدون ملات (خشکه چین) استفاده میشد. کاربرد برجهای نیمدایرهای توپر و اتاقک های برج مانند چهارگوش توخالی به عنوان ویژگی برج سازی مانا قابل توجه است.همینطور در شهرسازی این دوره به منظور ایجاد قابلیت تدافعی بیشتر برای سکونتگاهها، طرحهای دایره ای شکل را ترجیح داده اند. در این نوشتار سعی بر تبیین ویژگیها و عناصر شاخص معماری نظامی مانا شده است.
پرونده مقاله