ویژگی‌های معماری و آرایه‌های عمارت خسروآباد سنندج
محورهای موضوعی : باستان‌شناسی اسلامی
1 - استادیار، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
کلید واژه: سنندج, کردستان, قصر, آرایه‌ها, عمارت خسروآباد, امان‌الله خان,
چکیده مقاله :
در شهر سنندج بناهای متعددی از دوره قاجار شناسایی شده است. یکی از بناهای شاخص دوره قاجار این شهر عمارت خسروآباد است. این بنا عمارتی مهم از نظر معماری است. عمارت در کنار چهارباغی بزرگ قرار دارد. ایجاد این مجموعه، نمایانگر توجه والیان و حاکمان کردستان در این دوره به این نوع از ساخت‌وسازها در مقیاس بزرگ است. بنا به گواهی مدارک وشواهد موجود این بنا و چهارباغ به‌عنوان یک منطقه ییلاقی مورد استفاده والیان اردلان بوده است. ساختمان عمارت در حدود هشت هزار مترمربع مساحت دارد. اهمیت آن توجه مورخین محلی و حتی برخی از سیاحان خارجی و داخلی را به خود جلب نموده است. زمان ساخت عمارت خسروآباد در قطعه شعری بر روی لوحی سنگی با تاریخ ۱۲۲۳هـق مشخص است. این نوشته به خط نستعلیق بوده و بر روی سردر ورودی عمارت ازداخل حیاط نصب گردیده که همزمان با حکومت فتحعلی شاه قاجار است. در این کتیبه، به واژه چهارباغ، قصری دلنشین و بانی آن امان‌الله خان و فرزندش خسرو ثانی از والیان کردستان در زمان فتحعلی شاه قاجار اشاره شده است. این بنا بر بناهای شهر سنندج تاثیر گذار بوده است. باید یادآوری نمود هیچ‌کدام از خانه‌های سنندج در مقیاس این ساختار معماری نیستند. این عمارت به لحاظ برخی ویژگی‌ها بنایی منحصربفرد در منطقه غرب است. این مقاله به سابقه تاریخی، روند شکل‌گیری، تغییر درساختار معماری، تزیینات وابسته به معماری و تاثیر گذاری بر سایر خانه‌های شهر سنندج پرداخته است.
Several buildings in the city of Sanandaj have been identified from the Qajar period. One of the buildings of the Qajar period, the city is building Khosrvabad. The building is architecturally important buildings. Mansion is located next to large Chaharbagh. This collection represents the governors and rulers of Kurdistan in the course of this type of large-scale construction. The certificate and the evidence available in this area as a summer resort Chaharbagh Ardalan has been used by governors. The building has a building area of about eight thousand square meters. Given its importance to local historians and even some foreign and domestic travelers has attracted. Making time in a poem on the tablet of stone on the building Khosrvabad 1223.AH Is clear. This is the script Nasta liq. On the inside courtyard of the building entrance has been installed. Fath Ali Shah is the history of the state. In this inscription, the word Chahar, pleasant palace and its founder and his son, Amanullah Khan, Fath Ali Shah Khosrow second of Kurdistan and governors have been mentioned. It was so impressive monuments of the city of Sanandaj. Should be noted that the architecture does not scale for any home in Sanandaj. Some features of this building is a unique building in the west of Iran. This historical record, process, change the structure of architecture, architectural Decoration and other home influence is the city of Sanandaj.
_||_