تأسیسات تاریخی تأمین آب شرب در دوره افشاریه (کلات نادری و روستای خشت)
محورهای موضوعی : باستان‌شناسی اسلامی
محمود طاووسی
1
(عضو هیأت علمی گروه هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.)
مهدی تاتاری
2
(دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.)
کلید واژه: آب, کلات, نادر, روستای خشت, آب انبار, تنبوشه,
چکیده مقاله :
ایرانیان به شیوه‌های گوناگون به تقدس آب پرداخته‌اند. چه در انتخاب ایزد ناهید به‌عنوان نگهبان آب در دوران باستان و چه با بزرگداشت آن با برپایی آب انبارهای متعدد و با سردرهای با شکوه در مناطق مختلف در دوران اسلامی. اما نادر رویه‌ای متفاوت از آب انبار را در کلات (شمال شرقی خراسان) برای ما به نمایش می‌گذارد. وی دستور به ساخت حوض انبارهای متعدد (٣٦٠ عدد) در دره‌های اطراف خشت و گرو به‌صورت پلکانی می‌دهد. البته در این راه هم‌آواز و هماهنگ با شرایط طبیعی منطقه عمل می‌نماید. تأسیسات آبرسانی وی در کلات نیز با تنبوشه‌های سفالی و سنگی انجام پذیرفته بود و آب قره سو در فواره‌های دور عمارت خورشید چند صباحی به جنبش درآمده بود.
Iranians have sanctified water in various ways. Either in the selection of the goddess Nahid as the guardian of water in ancient times or by celebrating it by setting up numerous water storages and with magnificent facades in different regions in the Islamic era. However, Nader shows us a different type of water storage in Kalat (northeast of Khorasan). He ordered the construction of numerous storage ponds (360) in the valleys around Khesht and Gro in a stepped manner. Of course, in this way, it works in harmony with the natural conditions of the region. His water supply facility in Kalat was also done with clay and stone canals, and the water of Qarasu was moving in the fountains around Khurshid mansion for a while.
_||_