تپه رحمت‌آباد: استقرارگاهی از دوره هخامنشی در دهانه جنوبی دره بلاغی
محورهای موضوعی : باستان‌شناسی پیش از تاریخ
محمد حسین عزیزی خرانقی
1
(استادیار، پژوهشکده باستان‌شناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران.)
کلید واژه: رحمت‌آباد, دره بلاغی, راه شاهی, سازه خشتی, تاریخ‌گذاری مطلق,
چکیده مقاله :
فارس به عنوان خاستگاه امپراطوری هخامنشی دارای آثار فراونی از این دوره تاریخی است. مطالعات اخیر در منطقه پاسارگاد و دره بلاغی منجر به شناسایی محوطه‌های جدید از این دوره شده است؛ آثاری چون دختر بر راهی کنده شده در صخره های دره بلاغی که به دوره هخامنشی منسوب شده است. سازه خشتی تپه رحمت آباد و کوشک هخامنشی دره بلاغی رحمت آباد تپه ای کوچک به مساحت نیم هکتار در بخش جنوبی دره بلاغی است که تاکنون طی سه فصل سالهای ۱۳۸۴، ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ مورد کاوش باستان‌شناختی قرار گرفته است. این محوطه دارای نهشته‌های فرهنگی از دوره‌های نوسنگی شامل دو فاز اصلی نوسنگی بدون سفال (فاز رحمت آباد) و نوسنگی با سفال (فازهای شکل گیری موشکی و موشکی دوره باکون ،میانه دوره هخامنشی و دوره اسلامی (قاجار) است. در کاوش سال ۱۳۸۸ (فصل دوم آثار سازه‌ای خشتی از دوره هخامنشی با پلان نیم دایره بر روی این تپه شناسایی شد. این سازه خشتی بر روی نهشته‌های فرهنگی دوره باکون میانه و با تخریب این لایه‌ها ساخته شده است. خود این سازه معماری نیز بوسیله گورهای اسلامی دوره قاجار به شدت آسیب دیده است. تحلیل کاربری این اثر در ارتباط با جاده شاهی بین پاسارگاد و تخت جمشید قابل توجه است. تاریخ‌گذاری مطلق انجام گرفته بر روی نمونه‌ای زغال، تاریخی مربوط به اوایل دوره هخامنشی را ارائه می‌کند.
Fars province as the origin of the Achaemenid Empire has a great number of monuments of this cultural period. Recent studies on the Pasargadae area and Bolaqi valley led to discovery of new sites of this period such as Dokhtar- Bor (the road has been dug in to the Bolaqi valley rocks which is attributed to the Achaemenid period), a small palace and the mud brick structures at the top of Tepe Rahmat Abad. Rahmat Abad is a small tell site (Half an hectare) in front of southern gorge of the Bolaqi valley. The site was excavated in 2005 and 2009. This site has a cultural deposit of Neolithic period (including two different phases: Pre-Pottery Neolithic Phase (RahmatAbad Phase) and Pottery Neolithic Phase (Formative Mushki and Mushki Phase), Middle Bakun period, Achaemenid period and Late Islamic (Qajar) period. In the 2009 season a mud brick structure with a semicircle plan was identified just at the top of the site which belongs to the Achaemenid period. The function of this structure is reasonable in connection with the royal road between Pasargadae and Persepolis. The absolute dating on one charcoal piece provided the date belonging to the beginning of the Achaemenid Empire.
_||_