تأثیر شوری بر محتوای یونی، رنگیزه‌های گیاهی و قندهای محلول و نشاسته گیاه هالوفیت آلوروپوس (Aeluropus littoralis)
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزیفاطمه مهرین‌فر 1 * , قربانعلی نعمت‌زاده 2 , همت‌اله پیردشتی 3 , حمیدرضا مبصر 4
1 - کارشناس ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر، گروه زراعت، قائمشهر، ایران
2 - استاد، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
3 - دانشیار، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
4 - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر، گروه زراعت، قائمشهر، ایران
کلید واژه: شوری, پتاسیم, آلوروپوس لیتورالیس, سدیم, قندهای محلول, نشاسته,
چکیده مقاله :
این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط گلخانه ایدر پزوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال ١٣٨٩، با ۵ سطح شوری ( صفر، ٢٠، ۴٠، ۶٠و ٨٠ دسی زیمنس بر متر) و در سه تکرار اجرا و صفاتی مانند میزان رنگیزه های گیاهی، غلظت قندهای محلول و نشاسته و همچنین میزان عناصر سدیم و پتاسیم در سه بخش برگ، ساقه و ریشه به صورت مجزا محاسبه شدند. نتایج نشان دادند که با افزایش میزان شوری، کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئیدها به طور معنی داری کاهش پیدا کردند. میزان نشاسته تا سطح ٢٠ دسی زیمنس بر متر روندی افزایشی و پس از آن کاهش معنی داری یافت درحالیکه غلظت قندهای محلول تا سطح ٢٠ دسی زیمنس بر متر کاهش و پس از آن افزایش یافت. شوری بر محتوای یون های سدیم و پتاسیم در اندام های گیاه تأثیر معنی داری داشت، به طوریکه با افزایش شوری، محتوای یون سدیم در تمامی اندام ها افزایش، ولی از میزان پتاسیم آنها کاسته شد که این کاهش در ساقه و ریشه معنی دار ولی در برگ معنی دار نبود. نتایج همچنین تجمع بیشتر عنصر سدیم را در شوری های بالا، در ریشه نشان دادند که شاید علت، برگشت این عنصر از طریق بافت آبکشی از اندام هوایی به ریشه تحت تنش شوری و یا به دلیل محدودکردنانتقالسدیمبهساقهو نگهداریآندر ریشه به عنوان یکی از سازوکار های مقاومت به شوریباشد.این نتایج نشان می دهد که گیاه آلوروپوس یک هالوفیت تجمع کننده نمک می باشد که قادر است تا شوری حدود ٢٠ دسی زیمنس بر متر را تحمل نموده و سپس با افزایش تنش شوری، با تجزیه نشاسته و تولید قندهای محلول، به تعدیل اسمزی کمک کرده و با شوری مقابله کند.
In this research some of physiological parameters and ion uptake and accumulation of halophyte plant Aeluropus littoralis were investigated. Experiment design was randomized complete block design in greenhouse condition in Genetics and Agricultural Biotechnology Institute of Tabarestan, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources Universitywith with five salt levels (0, 20, 40, 60 and 80 dS/m) and three replicates in 2010. Some parameters such as plant pigments٫ soluble sugar concentrations and starch and sodium and potassium content in three parts of plant (leaves, stems and roots) were determined. Results indicated that increasing of salinity significantly decreased chlorophyll a٫ b٫ a+b and carotenoeids content. Starch amount increased up to 20 dS/m and then markedly declined. By contrast٫ soluble sugars decreased up to 20 dS/m and then significantly increased. Salinity also significantly affected sodium and potassium content in plant organs so that with increasing salinity, sodium content significantly increased but potassium content declined. Results also showed that in high levels of salinity, sodium concentrations in roots are more than shoots. Under salt stress, sodium might returns from aerial organs to roots or maybe it is because of limiting transfer of sodium from roots to shoots and save it in roots as a mechanism of salt resistance. These results showed that Aeluropus littoralis as a halophyte plant could resistants salinity up to 20 dS/m and then with increasing salt stress, starch was broken down and produce soluble sugars to help osmotic adjustment to tolerate against salinity.