برآورد میزان فرسایش آبی در منطقه علاء سمنان با استفاده از روش PSIAC

محورهای موضوعی : جنگلداری

ناهید علی پور ¹ , فاطمه فرزانه پی ² , علی ترابی ³ , سمیرا بخشی نیا ⁴ , طیبه مصباح زاده ⁵ , سوسن سلاجقه ⁶

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
3 - کارشناس ارشد بیابان زدایی ، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان، سمنان، ایران
4 - دانش آموخته کارشناسی مدیریت مناطق خشک و بیابانی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
5 - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
6 - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

تاریخ دریافت : 1395/01/28 تاریخ پذیرش : 1395/09/23 تاریخ انتشار : 1395/09/01

کلید واژه: فرسایش آبی, واحدهای کاری, روش PSIAC, منطقه علاء سمنان,

چکیده مقاله :

فرسایش خاک و تولید رسوب در حوزه های آبخیز، امروزه به یکی از معضلات مهم زیست محیطی تبدیل شده است، بنابراین جلوگیری از بروز آن ها از مهم ترین عوامل حفاظت از منابع طبیعی به شمار می رود. این پژوهش به منظور برآورد میزان فرسایش آبی با استفاده از روش PSIAC در منطقه علاء سمنان انجام گرفت. روش پسیاک تاثیر نه عامل مهم در فرایند فرسایش آبی را بررسی می کند که این عوامل در هر یک از واحدهای کاری منطقه مطالعاتی محاسبه شدند. نتایج نشان داد که واحد کاری آبراهه با مساحت 278 هکتار و با کسب امتیاز 91 بیشترین تاثیر را در فرایند فرسایش آبی داشت و از نظر فرسایش پذیری در کلاس زیاد قرار گرفت. سایر واحدهای کاری شامل اراضی رسی همراه با کلوتک با امتیاز 48، اراضی لخت و بدون پوشش با امتیاز 45، جلگه رسی همراه با املاح با امتیاز 45، اراضی مارنی بدون پوشش گیاهی با امتیاز 24، مناطق مسکونی با امتیاز 23، اراضی تاغ کاری شده با امتیاز 22، تپه های ماسه ای تاغ کاری شده با امتیاز 16 و اراضی کشاورزی با امتیاز 15 در کلاس فرسایش پذیری کم تا ناچیز قرار گرفتند. به طور کلی با توجه به کل امتیازات بدست آمده از هر یک از واحدهای کاری که 57/30 می‌باشد، منطقه مورد بررسی در کلاس فرسایش پذیری کم قرار گرفت.

چکیده انگلیسی:

Today, soil erosion and sediment production in watershed are covered to a complicated environment, so preventing emergency of them is one of the most important conservation factors of natural resources. This research done in order to water erosion content estimation using PSIAC method in Ala region of Semnan. PSIAC method investigates the effect of 9 important factors on water erosion process which these factors measured in each working units of under studied region. Results show that waterway working unit had the most effect on water erosion process with erodibility view it located in high class. Other working units including clay lands with Kalootak with score of 48, bare lands without cover with score of 45, clay plain with salts with score of 45, Marne lands without plant cover with score of 24, residential area with score of 93, lands covered with Haloxylon with score of 22, sand dunes covered with Haloxylon with score of 16 and agriculture lands with score of 15 placed in low to partial erodibility classes respectively that respect to their scores, they placed in further priority.  

منابع و مأخذ:

1-Abedini, M. , Toulabi, S.2013. Efficiency comparison of EPM and WEPP in estimation of soil erosion and sediment rate of Solachai watershed. Journal of researches of quantification geomorphology 2(1), 79-96.(In Persian).    

2-Ahmadi, H, 2007. Applied geomorphology, water erosion (5th Ed). University of Tehran press 688p. .(In Persian).   

3-Alipour, N. Aminbeydokhti, I. , Fatemeh, F. 2012. Studied project of execution plan of desert regions management of south Ala of Semnan, physiography. University of Semnan, faculty of desert studies. .(In Persian).    

4-Kaviyan, S. , Safari, A. 2013. Detection of appropriate model for estimation sediment production using statistical methods in watershed of Babolrood. Journal of applied researches of geography science, 13(30), 111-130.

5-Khodabakhsh, S. Mohammadi, A. Behrooz, R. , Bozorgzadeh, E. 2009. Efficiency of estimation of erosion rate and sediment production in sub basin of Sezar (watershed of Dez dam) using empirical method EPM and MPSIAC with help fuzzy knowledge. Journal of Iran geology, 3(12), 61-51. .(In Persian).   

6-Madadi, A. , Nikpour, S.H. 2013. Estimation of soil erosion and sediment production in watershed of river Zal using PSIAC, MPSIAC, GIS method. Journal of quantitative geomorphology researches, 2 ﴾1﴿, 133-154.

7-Maghsoudi, M. , Habibi, H. 2010. Zonation of soil erosion and sediment estimation in Maryam Negar watershed using empirical models. Journal of earth knowledge research, 1(1), 18-34.

8-Merrit, W.S. Letcher R.A. and Jakeman A.J, 2003. A review of erosion and sediment transport models. Environmental modeling and software, 18.

9-Mohseni, B. , Razaghiyan, H. 2013. Estimation of soil erosion and sediment production in Kesiliyan detector basin using geomorphology method based on MPSIAC model in GIS space. Journal of irrigation and water engineering, 4(14), 49-57. .(In Persian).