بررسی مفهوم نمادین شیر در آثار عرفانی

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

الهام ولایتی ¹ , محمدهادی خالقزاده ² , جلیل نظری ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی،یاسوج، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.نویسنده مسئول: [e-mail]
3 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/01/27 تاریخ پذیرش : 1401/03/19 تاریخ انتشار : 1402/07/01

کلید واژه: ادبیات عرفانی, شیر, Mystical literature, نماد و رمز, Symbol and Mystery, the Lion,

چکیده مقاله :

مفاهیم رمزی و نشانه های نمادین، همواره، در ادبیات عرفانی برای بیان اندیشه و عقاید عرفانی به کارگرفته شده اند. با بررسی متون تاریخی و ادبی درمی یابیم که شیر، از جمله حیواناتی بوده که در فرهنگ ها و تمدن های باستانی و هم ادبیات عرفانی جنبه نمادین و رمزی داشته و برای دست یابی به مفاهیم دیگر از ترکیب این نماد با عناصر نمادین دیگر بهره برده اند. پژوهشگر در این مقاله به دنبال جواب این سؤال است که شیر در ادبیات عرفانی در چه موضوعاتی به عنوان نماد به کاررفته است؟ هدف از نگارش این مقاله بررسی مفهوم نمادین شیر در آثار عرفانی است که به روش تحلیلی- توصیفی و به شیوۀ کتابخانه ای از طریق گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی صورت گرفته اســت. حاصل پژوهش نشان می دهد که واژۀ شیر علاوه بر این که در ادبیات حماسی و غنایی کاربرد نمادین فراوانی دارد، در ادبیات عرفانی نیز عارفان از واژۀ شیر در نمادهای حق، نفس اماره، مردان حق، جان و ... بهره برده اند.

چکیده انگلیسی:

Symbolic concepts have always been used in mystical literature to express mystical thoughts and ideas. Examining historical and literary texts, we find that the lion is one of the animals that have a symbolic concept in ancient cultures and civilizations as well as mystical literature, and in order to achieve other meanings, it combines this symbol with symbolic elements. Others have benefited. In this article, the researcher seeks to answer the question: in what subjects has the lion been used as a symbol in mystical literature? The purpose of this article is to study the symbolic concept of lion in mystical works, which has been done analytically-descriptively in order to study the role of lion in mystical texts and in a library way by collecting library information and documents. The result of the research shows that the word lion, in addition to being widely used in epic and lyrical literature in the field of symbol, in mystical literature has been used as the symbol of truth, Al-Nafs al-ammāra, men of God, soul, etc.