تأثیر تجارب عرفانی بر پارادوکس های غزلیات مولوی و حافظ شیرازی
سارا قطعی
1
(
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.
)
مریم زیبائی نژاد
2
(
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی ، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران
)
مرتضی جعفری
3
(
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
)
کلید واژه: واژه‌های کلیدی: پارادوکس, تجارب عرفانی, فنا, بقا, ظاهر, باطن,
چکیده مقاله :
چکیده تأثیر عرفان اسلامی بر شاعران و نویسندگان باعث گردیده که آنان بتوانند با بهره‌گیری از امکانات زبانی و بیانی و استفاده از صور خیال، تجارب عرفانی را برجسته نمایند؛ یکی از آرایه‌های معنوی که مولوی و حافظ شیرازی برای این امر و انتقال مفاهیم پیچیدة عرفانی مورد استفاده قرار داده‌اند، پارادوکس است. در این تحقیق که به روش توصیفی - تحلیلی صورت گرفته است، نگارنده، تأثیر تجارب عرفانی بر پارادوکس‌های مولوی و حافظ شیرازی را مورد بررسی قرار داده است؛ نتایجی که از این تحقیق حاصل می‌گردد، حاکی از آن است که به نظر مولوی و حافظ، لفظ در انتقال معنا ناتوان است و تجارب عرفانی، برای نامحرمان درگاه معرفت الهی غیرقابل‌فهم و غیرقابل‌توصیف است؛ همین امر باعث گردیده که زبان، رمزی و پارادوکسی گردد، همچنین این دو شاعر با بیان پارادوکسی، بر این نکته تأکید دارند که در متناقض‌نماها نه‌تنها تضادی وجود ندارد، بلکه جمله و یا ترکیبات پارادوکسی، مفاهیم و تجربیات عرفانی را کامل و قابل‌فهم می‌نمایند. واژه‌های کلیدی: پارادوکس، تجارب عرفانی، فنا، بقا، ظاهر، باطن
چکیده انگلیسی :
Abstract The impact of Islamic mysticism on poets and writers has made them able to highlight mystical experiences by using linguistic and expressive possibilities and using imaginary images; Paradox is one of the spiritual arrays that Moulavi and Hafez Shirazi have used for this purpose and to convey complex mystical concepts. In this descriptive-analytical research, the author has investigated the effect of mystical experiences on Moulavi and Hafez paradoxes; The results obtained from this research indicate that according to Moulavi and Hafez, words are incapable of conveying meaning and mystical experiences are incomprehensible and indescribable for those who are not privy to the door of divine knowledge. This has caused the language to be coded and paradoxical, and these two poets, by expressing paradox, emphasize that not only is there no contradiction in contradictory images, but paradoxical sentences or combinations make mystical concepts and experiences complete and comprehensible. Keyword: Paradox, Mystical experiences, Annihilation, Survival, Appearance, Interiority