«بررسی ارتباط خواب و مرگ عارفانه در مثنوی»
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
علی اصغر حلبی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، استاد گروه ادبیات فارسی، تهران، ایران)
شمسی علیاری
2
(دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مهاباد، گروه ادبیات فارسی، مهاباد، ایران، دانشجوی دکتری ادبیات فارسی)
کلید واژه: مثنوی مولوی, عارفان, خواب, مرگ, رویا,
چکیده مقاله :
خواب، رؤیا و مرگ از پدیده‌های مرموز و پرشگفت بشری است که پیوسته ذهن انسان را به خود مشغول داشته است. اندیشمندان، عارفان، روانشناسان و... همگی تلاش کرده‌اند تا از زاویه نگاه خویش پرتوهایی به این عوالم ناشناخته افکنده، گوشه‌هایی از آن را روشن و تشریح کنند. در اندیشه دینی خواب و مرگ هر دو مسئول انتقال روح به عالم ملکوت‌اند و از این رو شباهت بسیاری به یکدیگر دارند، با این تفاوت که در مرگ انتقال دائم روح صورت می‌گیرد و در خواب انتقال موقت. مولوی با بهره‌‌گیری از اندیشه‌های قرآن و حدیث، علاوه بر خواب و مرگ طبیعی، انواع دیگر این دو پدیده را از منظر عرفانی مورد توجه قرار داده است. در این پژوهش تلاش شده است تا با بررسی خواب و مرگ از دیدگاه عرفانی، ارتباط این دو از نظر مولوی تشریح و تبیین گردد.
Sleep, dream, and death are mysterious and wonderful phenomena of human being that constantly have kept the mind preoccupied. Scholars, mystics, psychologists, etc. all have tried to illuminate the unknown worlds from their own perspectives and make a part of it clarified and explain it. In religious mentality, both sleep and death are in charge of transferring soul into the heaven thus they look very much alike. The difference is that in death soul is transferred permanently while in sleep that is temporary. Inspired by the Koranic and tradition, Mowlavihas dealt with other kinds of these phenomena mystically in addition to those of sleep and natural death. This paper tries to study sleep and death from mysticism point of view and their relationship are discussed and explained by Mowlana.