بررسی اثر بخشی آموزش مبتنی بر بخشودگی بر ابعاد سازگاری زنان پس از طلاق شیراز

محورهای موضوعی : فصلنامه زن و جامعه

اقبال زارعی ¹ , ماریه دهقان منشادی ² , مهین عسگری ³ , قاسم نظیری ⁴

1 - هیات علمی دانشگاه هرمزگان
2 - بورس هیات علمی دانشگاه آزاد یزد
3 - هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی
4 - هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی صدرا

تاریخ دریافت : 1395/04/31 تاریخ پذیرش : 1397/02/04 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: زنان مطلقه, بخشایش, سازگاری پس از طلاق,

چکیده مقاله :

    شکست در برآورده سازی نیازهای اساسی زوجین در فرآیند ازدواج می‌تواند باعث از دست رفتن معنای زندگی و طلاق شود. باقی ماندن جنبه‌های هیجانی می‌تواند زوجین را درگیر نگه دارد. با توجه به این مسئله افراد باید پیش و پس از طلاق برای ساختن زندگی جدید خود کمک شوند. بخشایش فرآیندی است که شامل تغییر در هیجان و نگرش در مورد یک متخلف است. این پژوهش به بررسی مقدار اثر بخشی بخشایش درمانی بر مقدار سازگاری پس از طلاق بر زنان مطلقه پرداخت. جامعه آماری شامل زنان مطلقه ساکن در شهر شیراز در سال1394 بودند. نمونه‎گیری به شیوه تصادفی صورت گرفت و30 نفر به صورت تصادفی در گروههای آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسش‌نامه 100 سوالی سازگاری پس از طلاق فیشر بود. روش تحلیل آماری کوواریانس بود. نتایج نشان دهنده تفاوت معنی‌دار دو گروه کنترل و آزمایش در مولفه‌های سازگاری پس از طلاق بودند. یافته‌ها نشان دادند که روش آموزش مبتنی بر بخشایش بر سازگاری پس از طلاق زنان مطلقه موثر است.

چکیده انگلیسی:

Failure of spouses to address their fundamental needs in the marriage procedure results in losing life meaning and divorce. Emotional aspects have the potential to involve couples in loneness. Regarding such situation, people should be guided before and after marriage. Forgiveness is the manner of emotional and attitude alternations of a guilty person. The present paper investigates the effectiveness of forgiveness therapy on divorce adaptation of divorced women. Statistical population of this study included divorced women resided in Shiraz in 2015. 30 people selected by simple random sampling method were divided were randomly assigned into two groups. Research tool was fisher’s 100-items questionnaire of adjustment after divorce. The obtained result was analyzed by using covariance technique. Results demonstrated that there was a significant difference between experimental and control groups. This indication means that group learning of the concept forgiveness leads to improve the level of adjustment among the divorced women.

منابع و مأخذ:

- امامی، ک. غباری بناب، ب. حسنی، ا. و قاسمی سیانی، م. (1393). اثربخشی آموزش گروهی بخشودگی بر میزان کنترل درونی و بیرونی خشم زنان مطلقه شهر اصفهان. مطالعات ناتوانی، 4(4)، 73-66.

- بلالی، ط. (۱۳۸۸). بررسی عوامل پیش‌بینی کننده سازگاری پس از طلاق در زنان مطلقه شهر اصفهان. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه اصفهان.

- بلالی، ط. اعتمادی، ع. و فاتحی زاده، م. (۱۳۹۰). بررسی رابطه عوامل روان‌شناختی و جمعیت شناختی پیش‌بینی کننده سازگاری پس از طلاق در زنان مطلقه شهر اصفهان. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 2(5)، 53-29.

- حمیدی پور، ر. ثنایی ذاکر، ب. نظری، ع.م. و فراهانی، م.ن. (۱۳۸۹). بررسی تأثیر زوج‌درمانی گروهی مبتنی بر بخشش بر رضایت زناشویی. مجله مطالعات اجتماعی روان شناخنی زنان، 8(4)، 72-49.

- خجسته مهر، ر. افشاری، ف. و رجبی، غ.ر. (1390). بررسی اثربخشی آموزش گذشت بر سازگاری زنان مطلقه. مطالعات زنان، 10(1)، 60-37.

- زکی یی، ع. خدادادی، ک. علیخانی، م. رستمی، س. و کرمی، ج. (۱۳۸۹). بررسی رابطه مهارت‌های زندگی و ویژگی‌های سخصیتی با بخشودگی زناشویی در میان زنان شهر

- سلطانی، آ. (۱۳۸۸). بررسی اثربخشی زوج‌درمانی متمرکز بر هیجان، بر سازگاری زناشویی، صمیمیت و بخشایش فرزندان شاهد و متأهل. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه شیراز.

- صادقی فسایی، س. و ایثاری، م. (1391). تحلیل جنسیتی از زندگی پس از طلاق: مطالعه کیفی. زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، 10(3)، 30-5.

- کرمانشاه. زن و مطالعات خانواده، 3(10)، ۹۱-۷۵.

- کشاورز، خ. (1381). بررسی عوامل خانوادگی مؤثر بر پنداشت از خود زنان متأهل ساکن شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

- گیدنز، آ. (1991). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید (ترجمه ناصر موفقیان، 1392). تهران: نشر نی.

- مرقاتی خویی، ع.ا. زارعی، ف. تقدیسی، م.ح. رجعتی، ف. و رحمانی، ا. (1392). طلاق از دید زن مطلقه: پژوهش کیفی. تحقیقات کیفی در علوم سلامت،  3، 247-234.

- میرزازاده، ف. احمدی، خ. و فاتحی زاده، م. (۱۳۹۱). تأثیر درمان هیجان مدار بر سازگاری پس از طلاق در زنان. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 4، 460-441.

- ناطقیان، س. ملازاده، ج. گودرزی، م.ع. و رحیمی، چ. (۱۳۸۷). بخشایش و رضایت زناشویی در مردان مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه ناشی از جنگ و همسران آنان. اصول بهداشت روانی، 37، ۴۶-۳۳.

 

Refrences

- Amato, P. R., & Anthony, C. J. (2014). Estimating the effects of parental divorce and death with fixed effects models. Journal of Marriage and Family, 76(2), 370-386.

- Baskin, T., & Enirght, R. (2004). Intervention studies on forgiveness: a Meta – analysis. Journal of counseling & Development, 82(1), 79-91.

- Bolkan, A., & Kaya, A. (2016). The Effects of Life Skills                Psychoeducation Program on Divorced Women's Self-actualization Levels. The Anthropologist, 23(3), 343-354.

- Browne, P. (2009). Forgiveness Therapy: A qualitative study of the forgiveness experience of people who have undergone forgiveness as a counseling intervention (Doctoral Dissertation), Capella University.

- Brush, B. L., Mc Gee, E., Cavanagh, B., & Woodward, M. (2001). Forgiveness: a concept analysis. Journal of Holistic Nurses Association, 19, 27-24.

- Crocker, J. (2002). Contingencies of self-worth: Implications for self-regulation and psychological vulnerability. Self and Identity, 1, 143-149.   

- Crocker, J., & Knight, K. M. (2005). Contingencies of self-worth. Current directions in psychological science, 14(4), 200-203.

- Enright, R. D. (2001). Forgiveness is a choice: A step-by-step process for resolving anger and restoring hope. Washington, DC: American Psychological Association.

- Horwitz, L, (2005). The capacity to forgive: intra psychic and developmental perspectives. Journal of American Psychoanalytic Association, 53, 485-511.

- Loxton, D., Mooney, R., & Young, A. F. (2006). The psychological health of sole mothers in Australia. Medical Journal of Australia, 184(6), 265-269.

- Lucas, N., Nicholson, J. M., & Erbas, B. (2013). Child mental health after parental separation: The impact of resident/non-resident parenting, parent mental health, conflict and socioeconomics. Journal of Family Studies, 19(1), 53-69.

- Macaskill, A. (2005). Defining forgiveness: Christian clergy and general population perspectives. Journal of personality, 5, 1237-1269.

- Orth, U., Berking, M., & Znoj, H. ( 2008). Forgiveness and psychological adjustment following interpersonal transgressions: A longitudinal analysis. Journal of Research in Personality, 42(2), 365–385.

- Park, J. H., Enright, R. D., & Klatt, J. S. (2013). Forgiveness intervention for female South Korean adolescent aggressive victims. Journal of Applied Developmental Psychology, 34(6), 268–276.

- Recine, A. C. (2015). Designing Forgiveness Interventions Guidance From Five Meta-Analyses. Journal of Holistic Nursing, 33(2), 161-167.

- Rye, M. S., Loiacono, D. M., Folk, C. D., Olszewski, B. T., Heim, T. A., & Madia, B. P, (2001). Evaluation of the psychometric properties of two forgiveness scales.Current Psychology: Development. Learning. Personality, 20, 260- 27.

- Steidl, E. A., & Raley, R. K. (2015). Divorce, Sociology of. In        International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences. (Ed. 2). UK: Elsevier Limited.

- Wade, N. G., & Worthington Jr, E. L. (2003). Overcoming unforgiveness: Is forgiveness the only way to deal with unforgiveness? Journal of Counseling & Development, 81, 343–353.

- Wade, N. G., Worthington Jr, E. L., & Meyer, J. E. (2005). But do they work? A meta-analysis of group interventions to promote forgiveness, Handbook of forgiveness (pp. 423-440). British: Routledge.