• شماره های پیشین

    • فهرست مقالات سیده سعیده سنجری

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - زن، فرهنگ، دو واژه
        سیده سعیده سنجری
        تراوشهایی که از فکر بشر در طی زمان از دیر باز برای ارتقا و اعتلای ساختار اخلاقی و اجتماعی به وجود می آید فرهنگ است. هر فردی نشان دهندة جزیی از جامعه است که با پیروی از کردارهای خاصی که منجر به نظم می شود، ارزشها، اعتقادها و باورهای یک جامعه را تأمین می کند. رفتارها و کر چکیده کامل
        تراوشهایی که از فکر بشر در طی زمان از دیر باز برای ارتقا و اعتلای ساختار اخلاقی و اجتماعی به وجود می آید فرهنگ است. هر فردی نشان دهندة جزیی از جامعه است که با پیروی از کردارهای خاصی که منجر به نظم می شود، ارزشها، اعتقادها و باورهای یک جامعه را تأمین می کند. رفتارها و کردارهای فردی که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و به تدریج مطابق ارزشهای معیار، جامعه آن را صیقل داده و به صورت فرهنگ حاکم میشود. در خالل پاره ای از این ارزشها زن و مقام وی و نگرش نیاکان ما جزء در تاریخ فرهنگ این مرز و بوم از حرمت و اعتبار واالیی برخوردار بوده اند. ّ مراتبی هستند در خور توجه جهت بررسی و آگاهی های فرهنگی و اینکه زنان این ارزشمندی و اعتبار را می توان در متنها و داستان های کهن مشاهده نمود که در بر دارندة نگرش و فرهنگی گذشتگان در این امر می باشد. زن بـــه معـــنی: زایـــش اســت که بهصــــورت واژههـــای چون کهن متون درvadhu، nāiṝi، nārig، vantav، wad، wa/∂δ، zan پهلوی، اوستایی، سغدی، سنسکریت به کار رفته است. به زن القابی چون در زبان فارسی میانه که واژة به معنی بانو است داده شده است. در زبان سغدی به معنی بانو، خانم، همسر، ملکه و شهبانو است. در این مقاله نگارنده از آغاز آفرینش انسان مطالبی را ارائه می کند و زن را که نمونه ای از خلقت هستی است به عنوان جزیی از فرهنگ با همة نمادینه های نیکی و بدی در ادوار کهن مورد بررسی قرار می دهد. در این مقاله نگارنده از آغاز آفرینش انسان مطالبی را ارائه می کند و زن را که نمونه ای از خلقت هستی است به عنوان جزیی از فرهنگ با همة نمادینه  پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - نقش زن در ادبیات کهن و اسطوره های ایرانی
        سیده سعیده سنجری
        در ایران باستان زن مقام ارجمندی را دارا بوده و در تمام شئون زندگی با مرد برابری می کرده است. از نظر ریشه شناختی واژۀ زن از ریشه zan به معنی زایش و زائیدن که در زبان پهلوی به صورت zan و nārīg، در زبان سغدی wa/əδو در زبان فارسی باستان wadūیا wad و در زبان اوستایی Va چکیده کامل
        در ایران باستان زن مقام ارجمندی را دارا بوده و در تمام شئون زندگی با مرد برابری می کرده است. از نظر ریشه شناختی واژۀ زن از ریشه zan به معنی زایش و زائیدن که در زبان پهلوی به صورت zan و nārīg، در زبان سغدی wa/əδو در زبان فارسی باستان wadūیا wad و در زبان اوستایی Vantav و در زبان سنسکریت به شکل Vadhu به کار رفته است. منزلت و جایگاه والای زن در همه ادوار نمودی از اقتدار بانوان همراه با القاب و عنوان های زنانه شان است برای دفاع از حیثیت، خانواده و سرزمین شان. این نمودار را می توان در ایزد بانوان اسطوره های کهن چون آناهیتا، سپندارمذ، دئنا و چیستا و... ملاحظه نمود. مهر و عشق و پایبندی به پیمان زنان از یک نگاه و کجرویهای اهریمنی را نیز به طریقی دیگر در دیو بانوان اسطوره های کهن چون جهی، بوشیاسب و... می توان دید. اما همه و همه حکایت از وجود دو اصل خیر و شر در بنیاد زن است که همان نیکی و بدی است. لذا، همانطور که اهداف مثبت در آناهیتا، که ایزد آب ها و باروری و کمال است، وجود دارد، صفات منفی نیز همچون انتقام و کینه کشی در شخصیتādā که او نیزایزدبانو است تجلی پیدا می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - قلمی سرخ درباره زنان
        سیده سعیده سنجری
        از دیرباز دیواره ای بسیار ستبر در خصوص جایگاه زنان در شعرکشیده شده است. باید بدانیم که در فرهنگ کهن این سرزمین به جز تصویرگری، سنت بسیار پابرجای دیگری نیز در نقل زنان وجود داشته است و آن نیز قلم شعرا می باشد. بخش عظیمی از ادبیات سرزمین ما را دیوان شعرا تشکیل می دهد. عنو چکیده کامل
        از دیرباز دیواره ای بسیار ستبر در خصوص جایگاه زنان در شعرکشیده شده است. باید بدانیم که در فرهنگ کهن این سرزمین به جز تصویرگری، سنت بسیار پابرجای دیگری نیز در نقل زنان وجود داشته است و آن نیز قلم شعرا می باشد. بخش عظیمی از ادبیات سرزمین ما را دیوان شعرا تشکیل می دهد. عنوان برگزیده بر این گفتار عنوانی است کلی و موضوع آن بسیار گسترده است. مطابق اندیشه شعرا همیشه نوعی دوگانگی در این مقوله به چشم می خورد. تعارض میان خوب و بد. این شیوه ی تفکر، هسته اصلی و زیربنای اندیشه ای آیینی است که در سالهای متوالی ذهن شعرا را به خود مشغول کرده است. آنگونه که در دیوان اشعار بزرگانی چون فردوسی شکوه، عظمت و شجاعت زنانی چون گردآفرید جلوه گری می کند. اما در رویه ی دیگر سخن نقشهای اغراق آمیزی از عدم تکریم به نقش و حضور زنان نیز مطرح می شود. در این مقاله سعی شده است به موضوع تندنگری شعرا در باب زنان توجه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تحلیل ازدواج در شاهنامه فردوسی
        سیده سعیده سنجری
        هدف ازاین پژوهش بررسی نقش و جایگاه زنان بعنوان عامل موثر در ازدواج و تشکیل خانواده در شاهنامه فردوسی بود. رویکرد اجتماعی قصه ها ی شاهنامه نشانگرآن بود که تشکیل خانواده ،خارج از اصول پدرسالاری صورت می گرفت .بعبارتی سازمان دهندگان امور اجتماعی خانواده زنان بودند نه مردان چکیده کامل
        هدف ازاین پژوهش بررسی نقش و جایگاه زنان بعنوان عامل موثر در ازدواج و تشکیل خانواده در شاهنامه فردوسی بود. رویکرد اجتماعی قصه ها ی شاهنامه نشانگرآن بود که تشکیل خانواده ،خارج از اصول پدرسالاری صورت می گرفت .بعبارتی سازمان دهندگان امور اجتماعی خانواده زنان بودند نه مردان .در حالیکه در رویکرد اسطوره شناسی، الگوی مرد مداری حاکم بوده است.چنانکه در جای جای شاهنامه سخن از دلیری و شجاعت مردانی است که همواره پیروز میدان رزم بوده اند. .دیدگاه فرهنگی شاهنامه به امر ازدواج، نشانگر آن بود که اغلب ازدواج ها مبتنی بر انتخاب همسراز اقوام و قبایل بیگانه است و در همه آنها نشانه هایی از اهمیت و اعتبار زن دیده می شد و تاکید بر این نکته که زنان عهده دار نظم بخشی به امور فرزندان به ویژه ازدواج بوده اند.نکته دیگر آنکه فردوسی در شاهنامه برای برجسته کردن شخصیت های پهلوانی خود ،نوعی گرایش و دلبستگی به انتخاب همسراز طایفه ی بیگانه را درآغاز قصه های رزمی و پهلوانی خود که با روند عاشقانه همراه بود ، نشان داده است. نتایج حاصل از تحلیل با بهره گیری ازابیات شاهنامه و داستانهایی از آن بعنوان شاهد مثال به دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - واکاوی فرهنگی متون کهن پیرامون انتخاب نام زنان
        سیده سعیده سنجری مهدی کارگز
        متن های کهن ایران باستان نشان دهنده اعتقادها ،باورها و شاخص های فرهنگی ،اجتماعی و تاریخی ایرانیان پیش از اسلام است. این باورها و اعتقادهای کهن، بخشی از نگرش مردم را به برگزیدن نام زنان از نمادها و سمبل های مادی مانند آسمان ،خورشید و ستارگان و در بعد معنوی، اعتقاد به خدا چکیده کامل
        متن های کهن ایران باستان نشان دهنده اعتقادها ،باورها و شاخص های فرهنگی ،اجتماعی و تاریخی ایرانیان پیش از اسلام است. این باورها و اعتقادهای کهن، بخشی از نگرش مردم را به برگزیدن نام زنان از نمادها و سمبل های مادی مانند آسمان ،خورشید و ستارگان و در بعد معنوی، اعتقاد به خدایان و ایزدان کهن نشان می دهد. هدف از این پژوهش بررسی باورهای اعتقادی و فرهنگی مردم ایران به تاریخ و ادیان پیش از اسلام ،در مورد انتخاب نام زنان بود.در پژوهش حاضر برای گردآوری داده ها از کتاب های باستانی ایران،اوستا و فارسی میانه(پهلوی) استفاده شد.نتایج تحلیل داده ها با استناد بر متون کهن ایرانی نشان داد که بین اعتقادات مذهبی-دینی و باورهای فرهنگی –تاریخی و نیز مقبولیت اجتماعی جهت انتخاب نام زنان رابطه معنی داری وجود دارد.همچنین از بین داده های فرهنگی ،اعتقادات مذهبی که جنبه تبرک و تقدس داشته اند عامل تاثیرگذارتری برای انتخاب نام زنان درایران باستان می باشد. پرونده مقاله