کاربرد روش تحقیق کیفی در مطالعات فمینیستی
محورهای موضوعی : جامعه شناسیمحمد عباسزاده 1 , الناز اسمعیل‌پورفلاحی 2 , علی بوداقی 3
1 - استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه تبریز.
3 - 3. دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه تبریز.
کلید واژه: روش کیفی, گروههای متمرکز, فمینیست,
چکیده مقاله :
درعصر حاضر، حرکت و گذار پژوهش های اجتماعی از روش های کمی و سخت به روش های کیفی و نرم انسان گرایانه و تفسیری اهمیت رویکرد کیفی را در تحقیقات اجتماعی دو چندان کرده است. روش گروه های متمرکز ازجمله روش های کیفی می باشد که ازطریق ارائه تفسیرهای مختلف و متعدد از واقعیت و ایجاد الگوهای مورد توافق حاصل می شود. در مقاله ی حاضر، محققین در صددند ضمن تشریح یکی از مهم ترین روش های پژوهش کیفی یعنی گروه های متمرکز[1] و جنبه هایی از اجراء این روش از جمله ضبط صدا، سطح دخالت مدیریت، تعداد گروه ها، تعداد جلسات و نوع سوالات، کاربرد روش یاد شده را در رویکردهای فمنیستی برجسته نمایند. با این استدلال که، در این روش، تاکید بر تعامل گروهی و ساخت معانی از طریق تعامل افراد با گروه از یک طرف و از طرف دیگر، تمرکز بر ویژگی هایی چون طبیعی بودن محیط، تاکید بر زمینه اجتماعی و غیر بهره گیرانه بودن باعث شده که روش یاد شده همسویی بیشتری با اصول اخلاقی و سیاست های فمینیست ها داشته باشد. این امر در سال های اخیر باعث استقبال بیشتر فمنیست ها از روش گروه های متمرکز شده است. چرا که از دیدگاه فمینیست ها، این روش نقش برجسته ای در به گوش رساندن صدای گروه های زنان دارد. درنهایت، روش یاد شده مثل سایر روش های تحقیق، دارای محدودیت هایی می باشد که توجه به آن ها، برای بالا بردن کیفیت تحقیق کمک خواهد کرد. به همین خاطر، در مقاله ی حاضر به این محدودیت ها هم اشاره خواهد شد.
At present era, the social sciences research transition from hard quantitative methods to soft qualitative methods and humanistic and interpretive approaches has reduplicated the importance of qualitative approach in social research. Focus groups are one of qualitative methods which are achieved through presentation of various and numerous interpretations of reality and creation of agreed patterns. This paper describes one of the most important methods of qualitative research, (focus groups) and aspects of its implementation including voice recording, level of management intervention, number of groups, number of sessions and type of questions, and also highlights the application of focus groups in feminist approaches. In this method, on the one hand emphasizing on group interactions and construction of meanings through interactions among individuals, and on the other hand focusing on characteristics like naturalness of environment, emphasis on social context and non-exploitativeness caused this method to be more aligned with ethical principles and policies of feminists. This has resulted in more reception from feminists in recent years, because from the feminist’s perspective this method has a prominent role in echoing the women groups’ voices. Finally, this method, like all other research methods, has its limitations and contemplation on them will help to enhance research quality. Therefore, in the present article these limitations will be referred to as well.
|
آبوت. پ، و دیگری. (1380). جامعهشناسی زنان. ترجمه: منیژه نجمعراقی. تهران: نشر نی. |
|||
|
آریان، ع. (1389). معرفی روشهای کیفی، نظریه مبنایی. ماهنامه علوم اجتماعی. شماره 25. |
|||
|
استراس، آ، و دیگری. (1385). اصول روش تحقیق کیفی، نظریه مبنایی. ترجمه: بیوک محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. |
|||
|
استربرگ، ک، ج. (1384). روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی. ترجمه: علی شماعیاحمدپور. یزد: انتشارات دانشگاه یزد. |
|||
|
آنیتا، گ. (1387). روششناسی گروههای متمرکز. ترجمه: آمنه صدیقیان. به نقل از سایت: |
|||
|
ببی، ا. (1388). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی. جلد دوم. ترجمه: رضا فاضل. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی. |
|||
|
بلیکی، ن. (1389). استراتژیهای پژوهش اجتماعی. مترجم: هاشم آقا بیگپوری. تهران: انتشارات جامعهشناسان. |
|||
|
خسروی، ش و دیگری. (1389). گروه متمرکز: روشی در گردآوری اطلاعات. نشریه دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران. دوره 23، شماره 68، ص 30-19. |
|||
|
ریتزر، ج. (1386). نظریههای جامعهشناسی در دوران معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: علمی. |
|||
|
زارع، میرکآباد، ع. (1390). روش گروههای متمرکز. به نقل از: http://www.ayandehpajoohi.com |
|||
|
زارعی، ا، و دیگری. (1383). راهنمایی نظری و عملی اقدام پژوهی به زبان ساده. قم: نسیم کوثر. |
|||
|
ک، ر. (1376). تحقیق موردی. ترجمه: علی پارسائیان و دیگری. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. عباسزاده، م. (1389). تاملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی، جامعهشناسی کاربردی. سال بیست و سوم، شمارهی پیاپی 45، شمارهی 1، صص 19-43. عزمی، آ. (1387). خلاصه کاربرد روش تحقیق در مطالعات روستایی (با تاکید بر مفهوم گروههای کانونی). مسکن و انقلاب، مشارکت و پژوهش روستایی. محسنی، م، و دیگری. (1378). وضعیت تحقیقات اجتماعی- فرهنگی در ایران. تهران: رسانش. |
|||
|
میرزایی، خ. (1388). پژوهش، پژوهشگری و پژوهشنامه نویسی. تهران: انتشارات جامعهشناسان. |
|||
|
Chege,Fatuma. RihoSakurai. (2011). Feminist Research and Boy’s Schocling: Gender Equality and Construction of African. An IIEP evidence_ based policy forum 3-4 october: Paris. |
|||
|
Gibbs, Anita. (1997). Focus Groups. Departmant of Sociology. university of Surrey, Guildford Gu27xh: England. |
|||
|
Hess- biber, Sharilne and Leavy, Patncal. (2004). Focus Groups. Approache to Qualitative Research, Oxford university Press. |
|||
|
McLafferty, Isabella. (2004). Focus group interviews as a data collecting strategy. METHODOLOGICAL ISSUES IN NURSING RESEARCH.
Rose, Damaris. (2001). Revisiting Feminist Research Methodologis: a Working Paper. Submitted to Status of Women Canada, Research Division, pp1-45. Wilkinson, Sue. (1999). Focus groups: A Feminist Method, psychology of women quarterly. 23, printed in the united stated of America, pp 221-224. Yuhas Byers, peggy,. Wilcox, James R. (1991). Focus Groups: A Qualitative Opportunity for Researchers The Journal of Business Communication. 28:l. pp 64-77.
|