با مطالعه سیستم های شهری نحوه پخشایش و میزان تعادل در توزیع جمعیّت مشخص تر می شود. این مقاله با هدف بررسی تحوّلات نظام شهری منطقه شمال کشور جهت مشخص کردن وضعیّت تعادل آن تدوین شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و مبنای آماری داده ها، نتایج سرشماری های عمومی چکیده کامل
با مطالعه سیستم های شهری نحوه پخشایش و میزان تعادل در توزیع جمعیّت مشخص تر می شود. این مقاله با هدف بررسی تحوّلات نظام شهری منطقه شمال کشور جهت مشخص کردن وضعیّت تعادل آن تدوین شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و مبنای آماری داده ها، نتایج سرشماری های عمومی نفوس و مسکن کشور در 8 دوره گذشته است. در این مقاله ضمن طبقه بندی شهرهای منطقه طی 60 سال گذشته، از شاخص های نخست شهری شامل نخست شهر، دو شهر، کینزبرگ، مهتا، موماو و الوصابی، تسلّط موسوی و شاخص های تمرکز شامل هرفیندال، هندرسون و شاخص های تعادل شامل آنتروپی، ضریب تغییرات و رتبه - اندازه جهت بررسی نظام شهری منطقه استفاده شده است. نتایج حاصل از شاخص های نخست شهری و تمرکز نشان می دهد که میزان نخست شهری و تمرکز از سال 1335 تا 1365 روندی کاهشی داشته امّا از سال 1365 تا 1390 روند صعودی یافته است تا اینکه در سال 1395 مجدداً روند نزولی در پیش می گیرد. نتایج شاخص های تعادل نیز نشان می دهد که عدم تعادل و توازن در توزیع فضایی جمعیّت در نظام شهری منطقه از سال 1335 تا سال 1395 همواره افزایش یافته است. نتایج شاخص رتبه - اندازه نیز بیانگر وجود اختلاف نسبتاً زیاد بین جمعیت واقعی و جمعیّت مطلوب شهرهای منطقه طی سال های مورد مطالعه و همچنین اهمیت نسبی شهرهای میانی از سال 1335تا سال 1355 و تسلط نخست شهری از سال 1355 تا سال 1395 می باشد.
پرونده مقاله
در سال های اخیر رشد بیرویه جمعیت و خسارتهای فراوان ناشی از مخاطرههای طبیعی و انسانی به کالبد و محیط شهرها موجب شده است تا تابآوری به اهداف مهم شهرها تبدیل شود. ساری به عنوان مرکز استان مازندران دارای نقش کلیدی در استان است که شناخت تاب آوری شهر از اهمیت بالایی برخور چکیده کامل
در سال های اخیر رشد بیرویه جمعیت و خسارتهای فراوان ناشی از مخاطرههای طبیعی و انسانی به کالبد و محیط شهرها موجب شده است تا تابآوری به اهداف مهم شهرها تبدیل شود. ساری به عنوان مرکز استان مازندران دارای نقش کلیدی در استان است که شناخت تاب آوری شهر از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین در پژوهش حاضر، ارزیابی تابآوری شهر ساری با تأکید بر بُعد کالبدی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی معکوس (IHWP) با استفاده از یازده شاخصکالبدی مانند؛ عرض راه، دسترسی به فضاهای سبز و باز، دسترسی به فضاهای چند منظوره، فاصله از بافت فرسوده و غیره مورد سنجش قرار میگیرد. نوع تحقیق حاضر به لحاظ هدف تحقیق، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. نمونه آماری تحقیق نیز 48 نفر از متخصصان حوزه شهرسازی و مدیریت بحران بودهاند در قالب پرسشنامه دلفی به شاخصها وزندهی کرده و خروجی پرسشنامه در محیط GIS مدلسازی شده و نقشه نهایی میزان تاب آوری کالبدی شهر ساری تولید شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که 50 درصد از مساحت شهر از تاب آوری کم و خیلی کم، 19 درصد از تاب آوری متوسط، 31 درصد از تاب آوری بالا و خیلی بالا برخوردار می باشد و از غرب به شرق شهر بر میزان تاب آوری افزوده می شود و شمال غرب و شمال شرق شهر نیز از تابآوری کمتری برخوردار است. در پایان نیز الزاماتی در جهت ارتقاء تابآوری ارائه شده است.
پرونده مقاله
مقدمه: از ویژگی های شهرهای جهان سوم تمرکز شدید و عدم تعادل در شهرنشینی است. در این شهرها همواره تعدادی از محلات از کیفیت مطلوب برخوردار بوده و در مقابل سایر نواحی از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. به منظور رفع نابرابری ها لازم است تا اقدامات اساسی برای شناخت ن چکیده کامل
مقدمه: از ویژگی های شهرهای جهان سوم تمرکز شدید و عدم تعادل در شهرنشینی است. در این شهرها همواره تعدادی از محلات از کیفیت مطلوب برخوردار بوده و در مقابل سایر نواحی از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. به منظور رفع نابرابری ها لازم است تا اقدامات اساسی برای شناخت نارسایی ها و کمبودها صورت گیرد.هدف پژوهش: نشان دادن نابرابری و شناسایی لکه های فقر در مقیاس بلوک های آماریشهر رشت است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش جزء پژوهش های توصیفی - تحلیلی از نوع خود همبستگی فضایی می باشد.روش شناسی تحقیق: روش گردآوری داده ها برای مبانی نظری به صورت اسنادی، کتابخانه ای و داده های خام پژوهش از بلوک های آماری شهر رشت استخراج شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر رشتمرکز استانگیلاناست.یافته ها و بحث: محاسبه شاخص های فقر با کمک نرم افزار Excel و تحلیل عاملی با کمک نرم افزار SPSS صورت گرفته است. برای کاهش تعداد شاخص های مؤثر در میزان فقر و تشکیل ساختار جدید برای آن ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. برای انجام تحلیل فضایی، از روش لکه های داغ در محیط نرم افزار ArcGIS استفاده شد. همچنین با استفاده از شاخص موران موجود در نرم افزار Geoda، الگوی خود همبستگی فضایی فقر در محدوده مورد مطالعه مشخص شد.نتایج: نشان داد الگوی فضایی فقر در این شهر خوشه ای است. کانون اصلی فقر در نواحی شرقی – شمال شرقی و جنوب - جنوب غربی شهر است و پهنه مرفه در ناحیه مرکزی شهر دیده می شود. در مجموع پهنه فقر 61 درصد جمعیت و 34 درصد از مساحت و پهنه رفاه 10 درصد جمعیت و 23 درصد مساحت شهر رشت را به خود اختصاص داده است.
پرونده مقاله