سنجش تاثیرات وضعیت اقتصادی خانوار بر میزان مصرف انرژی ( مورد مطالعه : شهر یزد )

محورهای موضوعی : انرژی

امیرنوید سلیمانی ¹ (اقتصاد و انرژی، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران)
حمیدرضا غفارزاده ² (اقتصاد و انرژی، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات)

تاریخ دریافت : 1400/09/21 تاریخ پذیرش : 1401/02/24 تاریخ انتشار : 1400/10/01

کلید واژه: مصرف انرژی, نرم‌افزار SPSS, ویژگی‌های اقتصادی,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر ویژگی‌های اقتصادی خانوار بر میزان مصرف انرژی ( مطالعه موردی، خانوارهای ساکن در شهر یزد) انجام شده است. روش بررسی: تعداد 383 خانوار به عنوان نمونه، به روش تصادفی ساده انتخاب و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون‌های من ویتنی، کراسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین تحصیلات، درآمد، شغل و نوع منزل و مصرف انرژی رابطه معنی داری وجود دارد و در مجموع وضعیت اقتصادی خانواده تاثیر زیادی بر میزان مصرف انرژی خانوار دارد. بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، بین تحصیلات و مصرف انرژی رابطه معنی داری وجود دارد و با بالا رفتن تحصیلات مصرف انرژی نیز بیشتر شده است، همچنین کارمندان در مقایسه با افراد دارای شغل آزاد انرژی بیشتری مصرف می کنند و افراد بازنشسته و کارگران، انرژی کمتری مصرف می‌کنند، خانوارهای با درآمد بالای 90 میلیون تومان در ماه در مقایسه با خانوارهایی که در آمد بین یک تا سه میلیون تومان در ماه داشته اند، انرژی خیلی بیشتری مصرف کرده‌اند، خانوارهایی که در مناطق مرفه ساکن هستند انرژی بیشتری مصرف می‌کنند و افرادی که در حومه و مناطق محروم زندگی می کنند انرژی کمتری مصرف می‌کنند.

چکیده انگلیسی:

The aim of this article was to investigate the effect of household economic characteristics on energy consumption (case study, households living in Yazd), in whic Background and Aim: This study has been done in order to investigate the effects of household economic characteristics on energy consumption (case study, households living in Yazd). Methods: 383 households were selected as a sample by simple random sampling and the required information was collected through a questionnaire. Data were analyzed using SPSS software and Mann-Whitney, Kruskal-Wallis and Spearman correlation coefficients. Results: The results showed that there is a significant relationship between education, income, job and type of home and energy consumption. In general, the economic situation of the family has a great impact on household energy consumption. Discussion and Conclusion: According to the results, there is a significant relationship between education and energy consumption, and with increasing education, energy consumption has increased. Also, employees consume more energy compared to people with freelance jobs, and retirees and workers consume less energy. Households with incomes above 9 million Tomans per month have consumed much more energy than households with incomes between one and three million Tomans per month, households living in affluent areas consume more energy and people who live in the suburbs and deprived areas consume less energy. h 383 households were selected as a sample by simple random sampling and the required information was collected through a questionnaire. Data were analyzed using SPSS software and Mann-Whitney, Kruskal-Wallis and Spearman correlation coefficients. The results showed that there is a significant relationship between education, income, job and type of home and energy consumption. According to the results, there is a significant relationship between education and energy consumption, and with increasing education, energy consumption has increased. Also, employees consume more energy compared to people with freelance jobs, and retirees and workers consume less energy. Households with incomes above 9 million Tomans per month have consumed much more energy than households with incomes between one and three million Tomans per month, households living in affluent areas consume more energy And people who live in the suburbs and deprived areas consume less energy, in general, the economic situation of the family has a great impact on household energy consumption.

منابع و مأخذ:

• گلدی پور ، سمانه ، (1395 ) ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، «بررسی عوامل موثر بر مصرف انرژی خانوارهای ایرانی ، دانشگاه تهران»


• کریم پور علیرضا دیبا، داراب، اعتصام، ایرج. (۱۳۹۸). تحلیل‌های اقتصادی و ارزیابی میزان مصرف انرژی بر اساس نوع و نسبت پنجره‌ها با استفاده از مدلهای شبیه سازی (مورد مطالعه: یک واحد مسکونی نمونه در شهر تهران). هویت شهر، ۱۳ (۳)، ۱۹-۳۴.


• کعب، على، شریفی، محمد، مبلی، حسین. (۱۳۸۸). تجزیه و تحلیل و بهینه سازی مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای در تولید نیشکر با استفاده از تحلیل پوششی دادهها. مهندسی بیوسیستم ایران، ۵۰(1)، ۱۹-۳۰.


• Kouchaki-Penchah،، Sharifi، M.، Mousazadeh، H.، Zarea-Hosseinabadi، H. (2016). Life cycle assessment of medium-density fiberboard manufacturing process in IR Iran. Journal of Cleaner Production، 112: 351 358.


• اکبری، نعمت الله، طالبی، هوشنگ، جلائی، اعظم. (۱۳۹۵). بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر مصرف انرژی خانوار پس از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها (مطالعه موردی: شهر اصفهان). جامعه شناسی کاربردی‌، 27 (4)، 1-26.


• طالبیان سیدامیر ابراهیم پور محسن، ملاکی احمد (۱۳۹۵) تحلیل اجتماعی الگوهای مصرف انرژی در شهر تهران. راهبرد اجتماعی فرهنگی‌. دوره ۵، شماره ۱۹ ; از صفحه ۲۱۷ تا صفحه ۲۴۴‌.


• زارع شاه آبادی اکبر، حاجی زاده، مسعود، سلیمانی زکیه. (۱۳۹۲). بررسی تأثیر عوامل اجتماعی - فرهنگی بر الگوی مصرف انرژی در خانوارهای شهر یزد. فصلنامه پژوهش‌های سیاست گذاری و برنامه ریزی انرژی.. (۳)


• اکبری، نعمت الله، طالبی، هوشنگ، جلائی، اعظم. (۱۳۹۳). تأثیر قانون هدفمندسازی یارانه‌ها بر مصرف انرژی خانوار (مطالعه موردی: شهر اصفهان ). پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، ۳(۱۱)، ۶۶-۲۹


• لاهیجانیان، اکرم الملوک، عباسی، شیرین. (۱۳۹۵). آموزش مصرف بهینه انرژی در مدارس دوره ابتدایی. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، ۱۱۸(ویژه نامه شماره ۲))، ۵۱۵-۵۳۱.


• Tian،، Li، P.، Shao، H.، Li، M.، & Zheng، Y. (2020). Analysis of Driving Forces of Energy Consumption in Rural Areas of China's Henan Province Based on the STIRPAT Model and Ridge Regression. Polish Journal of Environmental Studies، 29.


• Katircioglu، T.، (2014). Estimating higher education induced energy consumption: the case of Northern Cyprus. Energy 66، 831–838


• Baiocchi،، Minx، J.، Hubacek، K.، (2010). The impact of social factors and consumer behavior on carbon dioxide emissions in the United Kingdom. J. Industrial Ecol. 14


• Ram، ، (1989). Can educational expansion reduce income inequality in less-developed countries? Econ. Educ. Rev. 9 (2)، 185–195.


• Annabi،، Harvey، S.، Lan، Y.، (2011). Public expenditures on education، human capital and growth in Canada: an OLG model analysis. J. Pol. Model. 33 (6)، 852–865.


• Frini، ، Muller، C.، (2012). Demographic transition، education and economic growth in Tunisia. Econ. Syst. 36 (3)، 351–371.


• .Li،، Zhou، C.، (2019). What are the impacts of demographic structure on CO2 emissions? A regional analysis in China via heterogeneous panel estimates. Sci. Total Environ650، 2021-2031.


• Gupta، ( 2019). Falling behind and catching up: India's transition from a colonial economy. Econ. Hist. Rev. 72 (3)، 803–827.


• شاه حسینی، رویا و افلاطونیان، زین العابدین،1393،اهمیت بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان،چهارمین کنفرانس بین­ المللی رویکردهای نوین در نگهداشت انرژی،تهران


• روزنامه دنیای اقتصاد، 1398


• وب سایت شرکت ملی نفت ایران ، 1397


• عیسی زاده، س.، و مهرانفر، ج. (1391). بررسی ارتباط میان مصرف انرژی و سطح شهرنشینی در ایران (کاربردی از الگوی تصحیح خطای برداری و روش تجزیه عوامل). راهبرد اقتصادی, 1(2), 47-70.


• احمدی ، سیروس، میرفردی ، اصغر ، زارعی ، قاسم، 1392 ، بررسی رابطه مسؤولیت­ پذیری و گرایش به صرفه­ جویی در مصرف آب ،پژوهشنامه جامعه شناسی کاربردی ، تابستان 1392، صفحه 200-185.


• محمدی، وحید، مظفری، هاجر، اسعدی، فریدون. (۱۳۹۸). بررسی ارتباط متقابل رشد اقتصادی، مصرف انرژی و توسعه انسانی در کشورهای منتخب حوزه منا (MENA) . پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، ۸(۳۰)، ۱۵۳-۱۸۴.


• محسنی، رضار رحیمی ابوالفضل‌، کاکاوند، میثم. (۱۳۹۷). تجزیه مصرف انرژی و بررسی عوامل موثر بر آن مطالعه موردی: بخش حمل و نقل ایران). پژوهشنامه حمل و نقل، ۱۵(۴)، ۱۷۵-۱۹۴.


• Katircioglu،، Katircioĝlu، S.، & Saqib، N. (2020). Does higher education system moderate energy consumption and climate change nexus? Evidence from a small island. Air Quality، Atmosphere & Health، 13(2)، 153-160.


• Liddle, B. (2013). Population, affluence and Environmental Impact Across Development: Evidence from panel cointegration modeling; Environmental Modelling & Software, 40: 255-266