ارزیابی توان بوم‌شناختی حوضه آبخیز کبگیان شهرستان بویراحمد برای آبزی‌پروری
محورهای موضوعی : محیط زیستزینب محرابی 1 , سهیل سبحان اردکانی 2 , لیما طیبی 3
1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
2 - گروه محیط زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
3 - استادیار گروه شیلات، دانشکده منابع‌طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران.
کلید واژه: کیفیت آب, مکان یابی, سیستم اطلاعات جغرافیایی, آبزی پروری, رودخانه کبگیان,
چکیده مقاله :
رشد جمعیت و نیازهای بشر باعث توسعه چشمگیر صنایع از جمله تکثیر و پرورش آبزیان به‌عنوان منبع مهم تامین نیاز پروتئینی وی شده است. نتیجه این توسعه که به‌طور معمول با عدم انجام مطالعات اثرات محیط زیستی همراه است، در بسیاری از کشورها از جمله ایران با پیامد تخریب محیط همراه بوده است. این مطالعه با هدف ارزیابی توان بوم‌شناختی حوضه کبگیان شهرستان بویراحمد برای استقرار کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی انجام شد. بدین منظور و بر اساس مدل آبزی‌پروری مخدوم، از نقشه های 1:50000 بافت، عمق و فرسایش خاک، شیب، دما، اسیدیته و دبی آب، سنگ، رویشگاه‌های حساس، مناطق حفاظت‌شده و ارزش حفاظتی گونه ها و نرم‌افزار ArcGIS استفاده شد. نتایج نشان داد از وسعت تقریبی 192 هکتاری منطقه مورد مطالعه، 78/7 هکتار و به طور غالب در حاشیه روستای بطاری، از قابلیت قابل قبول برای توسعه صنعت آبزی‌پروری برخوردار بوده است. از آنجایی که در حال حاضر توزیع مکانی کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی در مسیر رودخانه کبگیان از وضعیتی مناسب برخوردار نیست و اغلب در یک بخش از رودخانه تمرکز دارد، توان پالایش آلاینده‌های تولیدی کارگاه ها توسط رودخانه کاهش یافته است. پیشنهاد می شود به‌منظور کاهش آثار سوء محیط زیستی صنعت تکثیر و پرورش آبزیان بر کیفیت آب رودخانه، نسبت به انتقال کارگاه ها به مناطقی با قابلیت توسعه آبزی پروری اقدام گردد.
Growth of population and economic-social needs of human being led to impressive growth of industries including aquaculture as an important source of protein needs in recent decades. This development which is usually associated with lack of environmental impact studies leads to environmental degradation in many countries. Therefore, this study was conducted to evaluation of ecological potential of Kabgian basin for aquaculture. In so doing, texture, depth and erosion of soil, slope, temperature, pH and water flow, stone, sensitive habitats, protected areas, conservation value of species and ArcGIS 10.2 according to 'Makhdoum Aquaculture Model' were used for site selection of fish farming ponds along the Kabgian River. The results showed that from 192 ha extent of the study area, 78.7 ha in the vicinity of Botari village was suitable for the development of aquaculture industry. As regards spatial distribution of fish farming ponds along the Kabgian River is not in a good condition and just focused on a specific part of the river, therefore, self purification potential of river will be decreased. So to reduce of environmental impacts of aquaculture on the water quality of Kabgian River, move the fish farming ponds to suitable areas for aquaculture development is recommended.
_||_