آثار تعلیمی خواه به صورت نثر و خواه به صورت نظم آثاری هستندکه هدف نویسنده یا شاعر را در آن آموزش اخلاق و تعلیم اندیشههای پسندیدة مذهبی و عرفانی است. می دانیم که از قرن ششم، اشعار حکیمانه وتعلیمی با اشعار عرفانی چنان آمیخته میشود، که جدا کردن این دو محال به نظر میرسد. چکیده کامل
آثار تعلیمی خواه به صورت نثر و خواه به صورت نظم آثاری هستندکه هدف نویسنده یا شاعر را در آن آموزش اخلاق و تعلیم اندیشههای پسندیدة مذهبی و عرفانی است. می دانیم که از قرن ششم، اشعار حکیمانه وتعلیمی با اشعار عرفانی چنان آمیخته میشود، که جدا کردن این دو محال به نظر میرسد. یکی از گونههای شعر عرفانی که هدف آن تعلیم آموزههای عرفانی است شعر تمثیلی است، که عطّار بیش از عارفان قبل از خود در آثارش به کار برده است. منطق الطیر بهترین نمونه در استفاده از قصّه و حکایت و زبان حیوانات است که عطّار به بهترین صورت آن را بیان کرده است. هنگامی که به کاوش در متون تعلیمی و عرفانی میپردازیم در نهایت به یک نقطة مرکزی یا محوری میرسیم که عشق و محبّت نام دارد. عطّار در اکثر داستانهای تمثیلی خود، عشق و محبّت را قرین درد و محنت میداند. در این جستار سعی بر آن است تا با توجه به تمثیلات و حکایات، تقارن محبّت و محنت را در آثار این شاعر عارف و وارسته، مورد بررسی قرار گیرد.
پرونده مقاله
حیوانات، همواره در زندگی انسان، نقش و جایگاه ویژه ای داشته اند به طوری که گاهی اوقات به عنوان موجودی مقدس و اساطیری، مورد ستایش و توجه ویژه قرار گرفته اند. گاو، یکی از حیواناتی است که از آغاز شکل گیری تمدن، در جای جای جهان، مورد توجه بشر قرار گرفته و در ایران باستان نیز چکیده کامل
حیوانات، همواره در زندگی انسان، نقش و جایگاه ویژه ای داشته اند به طوری که گاهی اوقات به عنوان موجودی مقدس و اساطیری، مورد ستایش و توجه ویژه قرار گرفته اند. گاو، یکی از حیواناتی است که از آغاز شکل گیری تمدن، در جای جای جهان، مورد توجه بشر قرار گرفته و در ایران باستان نیز یکی از نمودهای خاص حضور ایزدان بوده و سیمای اساطیری ویژه ای داشته است. شاهنامه به عنوان نامه ی نسل های ایرانی و سرو سایه فکن فرهنگ و ادبِ کهن بوم و بر ایران، توجه ویژه ای به اساطیر و باورهای ایرانی داشته است. در این جستار، سیمای تمثیلی و اساطیری گاو، در شاهنامه مورد بررسی قرار گرفته است که می توان در نتیجه، عنوان کرد که فردوسی در راستای پردازش حماسه ها و داستان های شاهنامه، از نقش اساطیری این حیوان، با چهره ای تمثیلی بهره برده و در واقع اسطوره را با تمثیل درآمیخته است.
پرونده مقاله
ساختار سنتی جامعهی ایرانی و عرب و ارزشها و برخوردهای فرهنگیآن، موقعیت اجتماعی زن را رقم زده است. در این جوامع از دیرباز بسیاری عوامل فرهنگی و اقتصادی وضعیت حاشیهای زن را تثبیت کرده و او را عملاً از زندگی اجتماعی دور نگاه داشته و به اجبار به انزوا کشانده است. در میان چکیده کامل
ساختار سنتی جامعهی ایرانی و عرب و ارزشها و برخوردهای فرهنگیآن، موقعیت اجتماعی زن را رقم زده است. در این جوامع از دیرباز بسیاری عوامل فرهنگی و اقتصادی وضعیت حاشیهای زن را تثبیت کرده و او را عملاً از زندگی اجتماعی دور نگاه داشته و به اجبار به انزوا کشانده است. در میان شاعران سنت شکن معاصر ایران و عرب، "فروغ فرخزاد" و "غاده السمان" با ایستادگی در برابر سنتهای مردسالارانه و باورهای اشتباه، زبان گویا و معترض زنان صامت مشرق زمیناند که در طول زمان، از عقدهی دردناک تبعیض، ستمها و بی رحمیها به تنگ آمدهاند. این دو به عنوان شاعران روشنفکر و آگاه، مشکلات جامعهی زنان را درک کرده و منادی آزادی زن از افکار سنتی جامعهی مردسالارانه خود شدهاند. در این جستار که به بررسی و مقایسهی اعتراض در آثار فروغ و غاده با رویکرد تمثیلی پرداخته شده است، انتقادهای تند و صریح این دو شاعر عصیانگر دربارهی باورهای نادرست حاکم بر جامعه آمده است.
پرونده مقاله
مثنوی، دریای بی کران معرفت، به عنوان یک اثر تعلیمی ممتاز، تمثیل در آن یک شگرد بلاغی است که خودِ داستان گویی تنها هدف آن نیست بلکه انتقال معانی و پیامهای عمیقتر، درجه نخست اهمیت را دارد. این شگرد بلاغی ((تمثیل)) به دلیل ویژگی تأثیر گذاری و اقناعی، کاربرد بسیار بالایی د چکیده کامل
مثنوی، دریای بی کران معرفت، به عنوان یک اثر تعلیمی ممتاز، تمثیل در آن یک شگرد بلاغی است که خودِ داستان گویی تنها هدف آن نیست بلکه انتقال معانی و پیامهای عمیقتر، درجه نخست اهمیت را دارد. این شگرد بلاغی ((تمثیل)) به دلیل ویژگی تأثیر گذاری و اقناعی، کاربرد بسیار بالایی دارد. مثنوی معنوی نمونه بارز و شاخص یک اثر تعلیمی است که مولانا به مناسبت نوع اثر، با استفاده از این ابزار ((تمثیل)) در مسیر هر چه روشنتر شدن مفاهیم پیچیده ذهنی مورد نظر خود گام برداشته است. و گاه نیز برای آسانتر شدن و القای این مفاهیم از آوردن حکایاتی در دل یکدیگر بهره جسته است در پژوهشی که در پی میآید برآنیم تا لایههای مختلف تمثیل یکی از حکایتهای دفتر ششم با عنوان حکایت آن عاشق بر امید وعده معشوق، به آن وثاقی که اشارت کرده بود، را تحلیل و بررسی نماییم.
پرونده مقاله
هدف از این تحقیق بررسی تمثیل در اشعار نادر نادرپور شاعر حاضر فارسی است که بر گرفته از پایان نامه با عنوان بررسی ترفندهای بدیعی و بیانی در دیوان اشعار نادر نادرپور است که بخشی از این تحقیق به تمثیل اختصاص دارد، محقق سعی دارد با بر شمردن شاهد مثال های متعدد در دیوان نادر چکیده کامل
هدف از این تحقیق بررسی تمثیل در اشعار نادر نادرپور شاعر حاضر فارسی است که بر گرفته از پایان نامه با عنوان بررسی ترفندهای بدیعی و بیانی در دیوان اشعار نادر نادرپور است که بخشی از این تحقیق به تمثیل اختصاص دارد، محقق سعی دارد با بر شمردن شاهد مثال های متعدد در دیوان نادر پور به نتایجی دست یابد و اینکه نادرپور در اینجا از چه شیوههای تمثیلی بهره برده است؟ تمثیل در شعر او بر اساس نظریههای صاحب نظران در کدام یک از تمثیلات طبقه بندی شده قرار دارد؟ در این راستا به شیوه کتابخانهای و از طریق فیش برداری اصطلاحات را جمع آوری و به طرز و شیوة توصیفی به نقد و تحلیل گفتمانها پرداخته می شود.
پرونده مقاله
این شاعر خوش طبع با استفاده از عناصر زیبایی شناختی در گلها و گیــاهان، به خلق ایمــاژهای ذهنی، سمبلها، تشبیهات مرکب به نحو بسیار بدیعی پرداخته و در کشف وجه شبههای زیبا هنرمندی و دقت بسیار از خود نشان داده است. مهمترین عنصر ادبی در شعر صائب تمثیل میباشد که بیشتر به چکیده کامل
این شاعر خوش طبع با استفاده از عناصر زیبایی شناختی در گلها و گیــاهان، به خلق ایمــاژهای ذهنی، سمبلها، تشبیهات مرکب به نحو بسیار بدیعی پرداخته و در کشف وجه شبههای زیبا هنرمندی و دقت بسیار از خود نشان داده است. مهمترین عنصر ادبی در شعر صائب تمثیل میباشد که بیشتر به صورت اسلوب معادله رابطهی تشبیهی بین دو مصراع بر قرار میکند. در این صورت یک مصراع باید معقول و دیگری محسوس باشد. از دیگر صور بلاغی موجود در شعر صائب، پارادوکس، ایهام، کنایه، مجاز و ... میباشد که در این مجموعه نمونههای فراوانی از آنها عرضه شده است. بنابراین باید گفت، صائب در غزلیات خود نوآوریهای چشم گیری در حوزهی بیان و بدیع داشته و توانسته است با پیوند انسان و طبیعت مضامینی نو و زیبا را بیافریند.
پرونده مقاله
مقاله حاضر به بررسی آیین زروانی در متن حماسی کوش نامه اثر ایرانشان (ایرانشاه) بن ابوالخیر میپردازد. زروان، خدای زمان، از آیین های رایج ایران باستان است که فلسفه و اندیشههای آن در متون فارسی به خصوص متنهای حماسی، بازتاب گستردهای یافته است. در این پژوهش با استفاده از چکیده کامل
مقاله حاضر به بررسی آیین زروانی در متن حماسی کوش نامه اثر ایرانشان (ایرانشاه) بن ابوالخیر میپردازد. زروان، خدای زمان، از آیین های رایج ایران باستان است که فلسفه و اندیشههای آن در متون فارسی به خصوص متنهای حماسی، بازتاب گستردهای یافته است. در این پژوهش با استفاده از تحلیل محتوایی، ابتدا زروانیسم و فلسفه آن به صورت مختصر، معرفی شده؛ سپس با بررسی متن کوش نامه چهره و اندیشههای این آیین از خلال بیتهای آن نمایان شده است. با بررسی محتوای کوش نامه این نتیجه حاصل میگردد که چهره زروان در دو قالب زمان و سپهر به صورت گستردهای در این متن بازتاب داشته است. زمان در قالب زمان کرانمند و بیکران شامل شب و روز، سرنوشت و تقدیر و چهره سیاه و گریز ناپذیر مرگ رخ مینماید. سپهر نیز چهره خود را به صورت ستارگان و تأثیر آنان در سرنوشت و بخت آدمی، طالع بینی، ستاره شناسی و تقدیر جبرگرایانه، نمودار ساخته است.
پرونده مقاله