جامعهشناسی غزل سنائی
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی
1 - استادیار زبان و ادبیّات فارسی
دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد اسلام‌شهر
کلید واژه: فرهنگ, culture, Ideology, سنایی, غزل, sonnet, جامعهشناسی ادبی, جهان‌نگری, literary psychology, Sanai,
چکیده مقاله :
هدف مقاله‌ی حاضر به کار گرفتن روش جامعهشناسی ادبی در تحلیل جامعه‌شناختی غزل سنائی، شاعر بزرگ و تأثیرگذار بر روند کلی غزل فارسی در قرن ششم است. پس از توضیحات کوتاهی پیرامون جامعهشناسی ادبیات و جامعهشناسی ادبی و جامعهشناسی غزل کوشش شده است جهان‌نگری سنائی که متأثر از جهان‌نگری انسان عام در عصر اوست، با تکیه بر متن غزل‌هایش نشان داده شود، سپس به تحلیل روابط متقابل زندگی فرهنگی انسان ایرانی و بازتاب زیبایی‌شناسانه‌ی آن در غزل سنائی پرداخته شود، در مسیر پژوهش، مسائل اقتصادی، روان‌شناسی اجتماعی، عشق، معشوق، عاشق، تصاویر شعری و مسائل ادبی به عنوان متغیرهای پژوهش، بررسی و تحلیل شده است؛
Sanai is one of the greatest and most influential poets on the overall process of the Persian Sonnet in the sixth century. The aim of this paper is to offer a sociological analysis of Sanai’s Sonnets through a literary-sociological approach. After giving a short explanation about “sociology of literature,” “literary sociology,” and “sociology of sonnet,” this study, based on Sanai’s sonnets, attempts to offer his ideology, influenced by that of general public’s in his age. Then the Iranians’ cultural life and its aesthetic reflection in Sanai’s Sonnets are analyzed. Besides, this study examines economic factors, social psychology, love, lover and beloved, poetic images, and literary elements as its research domain.
آشوری، داریوش. (1381). تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ. تهران. آگه.
پوینده، محمدجعفر. (1377). درآمدی بر جامعهشناسی ادبیات. (گزیده و ترجمه‌ی مقالات). تهران. نیلوفر.
ستوده، دکتر هدایت‌الله. (1378). جامعهشناسی در ادبیات فارسی. تهران. آوای نور.
شفیعی کدکنی، دکتر محمدرضا. (1372). صور خیال در شعر فارسی. تهران. آگاه.
شفیعی کدکنی، دکتر محمدرضا. (1373). در اقلیم روشنایی. (تفسیر چند غزل از حکیم سنائی). تهران. آگه.
صفا، دکتر ذبیح‌الله. (1367). تاریخ ادبیات در ایران. ج 2. تهران. فردوس.
گلدمن، لوسین. (1376). جامعه ـ فرهنگ ـ ادبیات. ترجمه‌ی پوینده، محمّدجعفر، تهران. چشمه.