بررسی گونه های تمثیل کوتاه در اشعار جلال طبیب شیرازی
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی
شیرین کبیری
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، ایران)
مهرداد چترایی عزیزآبادی
2
(استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، ایران)
مریم محمودی
3
(دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان،ایران)
کلید واژه: proverb, ارسال المثل, اسلوب معادله, Allegorical simile, allegorical metaphor, تمثیل کوتاه, استعاره تمثیلی, دیوان جلال طبیب شیرازی, Compact allegory, Oslub-e-Moadeleh, Jalal Tabib Shirazi's Divan,
چکیده مقاله :
وجود صورخیال برجسته وزیبا در اشعار شاعران نشان دهندة قدرت تخیل آنان است و تمثیل یکی از عناصر تصویر‌ساز شعر است. تمثیل از مباحث مهمی است که هم در بلاغت قدیم و هم در بلاغت جدید به آن پرداخته شده است؛ در کتب قدیم از تمثیل در مباحث تشبیه مرکب و استعارة تمثیلیه سخن رفته است و در نقد جدید تمثیل زیرمجموعه مبحث تصویر و خیال است. از نظر ساختار، تمثیلهای فارسی به دو بخش تمثیل توصیفی(تمثیل کوتاه )و تمثیل روایی (تمثیل گسترده) تقسیم می شود؛ تمثیل روایی شامل حکایات انسانی و حیوانی، رمزی، فابل ، پارابل و… است. تمثیل توصیفی (کوتاه) معمولاً از یک یا چند جمله فراتر نمی رود و مهمترین انواع آن عبارتند از: تشبیه تمثیلی، استعارة تمثیلیه، ارسال المثل و اسلوب معادله است. در این مقاله برای پاسخ به سؤالات تحقیق ضمن بررسی انواع تمثیل توصیفی گونه های مختلف آن را در شعر جلال طبیب شیرازی مورد کنکاش قرار گرفته است. جلال طبیب شیرازی، طبیب و شاعری است که در فاصلة زمانی بین روزگار زندگانی سعدی شیرازی و عصر حیات حافظ شیرازی می‌زیسته و انواع تمثیل کوتاه در شعر او نمود بارزی دارد. این مقاله به روش توصیفی – تحلیلی نوشته شده است و گردآوری داده ها به شیوة کتابخانه ای است. هرچند مقالات متعددی درباره تمثیل و ساختار و انواع آن در ادب فارسی چاپ شده است، اما تاکنون با این اهداف مقاله ای دربارة گونه‌های تمثیل کوتاه در اشعار جلال طبیب منتشر نشده است.
The existence of distinguished imagery in poems of great poets represents their power in fantasizing and allegory is one of the illustrative elements of poetry and Imagery. Allegory is one of the most important topics which has been talked about a lot both in primitive and contemporary rhetoric. In ancient books, it has been considered as a compound simile and allegory metaphor, while in modern times, it is a subset of the subject of image and imagination. In terms of the structure of Persian allegories, It consists of two parts: descriptive and narrative allegory; narrative allegory includes stories of human and animal, symbolic stories, fable, parable, etc. Descriptive allegory usually does not go beyond one or more sentences, and its most important types are allegorical metaphor, allegorical simile, proverb, and Oslub-e-Moadeleh (techniques of sameness). In this article, we are attempting to study and search for the types of descriptive allegory and its examples in the poetry of Jalal Tabib Shirazi. He was a physician and a poet who lived in between Saadi's and Hafez's lifetime and variety of short allegories are prominent in his poetry. This research has been done through the library method and case study. Over the years, several articles have been published on allegory and its structure and types in Persian literature, but there has been no article about the types of short allegory in Jalal Tabib's poems.
_||_