بررسی برخی از ویژگیهای بوم شناسی فردی گونه (Zygophyllum atriplicoides) قیچ در شمال استان فارس (مطالعه موردی: مراتع شهرستان آباده)

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

رضا فرخی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران)
حسین قره داغی ² (استادیار، واحد ارسنجان، گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/09/14 تاریخ پذیرش : 1397/02/04 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: فنولوژی, آت اکولوژی, قیچ, مراتع آباده,

چکیده مقاله :

این تحقیق در سال‌های 1395-1394 در مراتع شهرستان آباده مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا نقشه رویشگاه تهیه و سپس ویژگی‌های رویشگاهی شامل پستی و بلندی، شیب، جهت، زمین‌شناسی، خاک، اقلیم، پوشش‌گیاهی، سیستم‌ ریشه، فنولوژی، آفات گیاه‌ و کیفیت علوفه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، سطحی معادل 9/18 درصد از کل منطقه شهرستان، رویشگاه گونه قیچ می‌باشد. این گونه در جهت‌های جغرافیایی شمال، شمال شرقی، جنوب شرقی پراکنش بیشتری داشته است. مطالعات زمین شناسی منطقه نشان داد، این گونه در سازندهای مارنی، شیل و سنگ‌آهک رشد می‌نماید. بطور متوسط درصد پوشش تاجی این گونه 1/39 درصد و تراکم 6000 پایه در هر هکتار تعیین گردید. ریشه گیاه از نوع ریشه افشان و‌‌ دارای انشعاب‌های فرعی فراوانی می‌باشد. شروع رشد رویشی اواسط اسفند ماه و زمان ظهور گلها از اوایل فروردین ماه و زمان بذردهی اواخر فروردین ماه تا اواسط اردیبهشت ادامه دارد. رسیدن بذرها و ریزش آن اوایل خرداد ماه شروع می شود. از نظر کیفیت علوفه این گونه از ابتدا به انتهای فصل رشد، پروتئین خام از 14/27 به 13/16 درصد، میزان دیواره سلولی منهای همی سلولز از 36/5 به 46/12 درصد و میزان دیواره سلولی از 57/11 به 46/20 درصد تغییر یافته است.

چکیده انگلیسی:

This research studied in ranglands of Abadeh county 2015-2016. First model of growth place prepare then its charactristics has been studied such as topography, slope, vector, geology, soil, climate, herbal coating, root system, phenology, jassid, forage quality. Result showed that the level of of Zaygophyllum atriplicoides growth place. in Abadeh cunty is 18.9%. This species is more in north, northeast, southeast. Geology studies showed that this species grow in limestone, shale, icy formations. In average canopy coverage percent is 39.1% and density of 6000 in each hectare. The root is kind of spray and has many auxiliary branches. Vegetation growth starts in middle of March. Time of flower appearance is in beginning of April and seeded is in last of April till middle of May. Seeds ripe and offusion start in beginning of June. In case of quality it changed from beginning and end of growth season: Crude protein 27.14 to 16.13%, Acid detergent fiber scale 5.36 to 12.46%, Natural detergent fiber scale 11.57 to 20.46% has been changed.

منابع و مأخذ:

اصغری، ح. 1372. بررسی شرایط زیستگاهی، ترکیب سنی و الگوی پراکنش گیاه قیچ درمنطقه توران. فصلنامه پژوهش و سازندگی. صفحه 41-38.

جنگجو، م و ف، نوعدوست. 1390. اکولوژی فردی گیاه قیچ در مراتع استان خراسان شمالی. نشریه مرتع و آبخیزداری. دوره 65. شماره 4. زمستان 1391. صفحه 494-483.

 گلحسن، ن. 1390. بررسی پراکنش قیچ در منطقه خشک و نیمه خشک جنوب خراسان با توجه به ارتفاع، خاک و اقلیم. فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران. شماره 8.. 1391. صفحه 16.

محمدی، ا.،ح. متین خواه و ج. خواجه­الدین. 1391. بررسی برخی از ویژگی­های اکولوژیکی گونه قیچ در برخی مناطق خشک و نیمه­خشک استان اصفهان. فصلنامه علمی – پژوهشی خشک بوم. جلد 3. شماره 1. بهار و تابستان 1392. صفحه 80-69.

میبدی، م و ح، صادقی نیا. 1388. شناسایی گیاهان مرتعی ایران. انتشارات دانشگاه تهران.

نجفی تیره شبانکاره،ک.1383. بررسی فنولوژی گونه قیچ در مناطق ارتفاعی استان هرمزگان. فصلنامه پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران. جلد 11. شماره 1. صفحه 101-83.

Sheng, D. W., and L.Y. Zhang. 2015. Evolution of Asian Interior Arid Zone Biota Evidence from the Diversification of Asian Zygophyllum (Zygophyllaceae). PLOS ONE journal. pone.0138697.