مقایسه ریختی‌شناختی واریته‌های ترکمنی و کورا ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus, Yakovlev, 1870) دریای خزر با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی
محورهای موضوعی : نشریه فن آوریهای نوین در توسعه آبزی پروری
کلید واژه: انزلی, واژه‌های کلیدی: کلمه, ریخت‌سنجی هندسی, ترکمنی,
چکیده مقاله :
چکیده این پژوهش با هدف بررسی مقایسه ویژگی‌های ریختی واریته‌های ترکمنی و کورا ماهی کلمه دریای خزر با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی لندمارک پایه به اجرا درآمد. در مجموع، تعداد 120 نمونه از تالاب گمیشان واقع در جنوب‌شرقی دریای خزر و منطقه تالش واقع در جنوب‌غربی دریای خزر نمونه‌برداری گردید. از سمت چپ سطح جانبی نمونه‌ها عکس‌برداری و بر روی تصاویر دوبعدی حاصل، تعداد 14 نقطه لندمارک با استفاده از نرم‌افزار TpsDig2قرار داده شد. داده‌های حاصل پس از آنالیز پروکراست، با استفاده از آنالیزهای چندمتغیره تحلیل تشخیصی (DFA)، Ttest Hotellingو CVA/Manovaمورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تفاوت معنی‌داری را بین شکل بدن جنس‌های نر و ماده هر جمعیت کلمه ترکمنی و کورا و همچنین بین دو جمعیت نشان داد. نتایج همچنین نشان داد که هر دو جنس کلمه کورا دارای سری بزرگ‌تر، قاعده باله مخرجی طویل‌تر و تا حدودی بدن پهن‌تر در جنس ماده نسبت به کلمه ترکمنی می‌باشد. به‌علاوه برخی الگوی تفاوت به‌دست آمده در این پژوهش متفاوت از یافته‌های قبلی بود. این امر می‌تواند به‌دلیل قابلیت بالای تکنیک ریخت‌سنجی هندسی در بررسی شکل ساختارهای زیستی و همچنین وجود دوشکلی جنسی در کلمه خزری می‌باشد. تفاوت‌های ریختی مشاهده شده بین جمعیت‌های کلمه ترکمنی و کورا می‌تواند بیانگر تکامل در حال پیشرفت شکل بدن جمعیت‌های مورد مطالعه تحت‌تأثیر شرایط محیطی محل زیست آن‌ها در دریای خزر باشد.
Abstract[1] This study was conducted to compare the morphilogical traites of Turkmenian and Kura varieties of Caspian roach using landmark-based geometric morphometric (GM) approach. A total 120 specimens from Gomishan Wetland in southwest and Talesh region in southwest of Caspian Sea were sampled. The left side of specimens were photographed and fourteen landmark-points were digitized on 2-D images using TpsDig2. Landmark data after GPA, analyzed using multivariate analysis including DFA, Ttest-Hotelling and CVA/Manova. Results displayed significant differences between the body shape of male and female of each population and also between two populations. Results also showed that Kura variety has bigger head, longer anal fin and deeper body depth than Turkmenian one. In addition, the result of this study found other body shape differences in relation to pervious studies. This cane be as result of better ability of GM approach to study the biological shape and precence of sexual dimorphism in Caspian roach. Morphological divergence between Turkmenian and Kura varieties can be related to evolutionary process of their body shape in respond to environmental factors of their habitat in the Caspian Sea. * Corresponding authors; fariborzghojoghi@yahoo.com
_||_