توسعۀ منطقه‌ای با رویکرد آینده‌نگاری (مطالعه‌ی موردی: استان کردستان)
محورهای موضوعی : آینده پژوهیابوالفضل قنبری 1 , اکبر اصغری زمانی 2 , زهرا امجدی 3
1 - دانشیار گروه پژوهش‌های جغرافیایی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
a_ghanbari@tabrizu.ac.ir
(مسئول مکاتبات)
2 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز.
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه تبریز
کلید واژه: توسعۀ منطقه‌ای, مؤلفه‌های توسعه, آینده‌نگاری, تحلیل اثرات متقابل, استان کردستان.,
چکیده مقاله :
این پژوهش، با بهره‌گیری از رویکردهای مدیریت استراتژیک و آینده‌پژوهی به بحث در خصوص توسعۀ آتی استان کردستان پرداخته است و هدف اصلی آن شناسایی مؤلفه‌های کلیدی توسعۀ منطقه‌ای استان کردستان با رویکرد آینده‌نگاری است. چارچوب نظری این تحقیق، پارادایم هنجاری، از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت بر اساس روش‌های جدید آینده‌پژوهی، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. روش جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، اسنادی و میدانی و مدل‌های پردازش داده‌ها و اطلاعات SWOT، تحلیل عاملی، تحلیل اثرات متقابل و روش دلفی است که در محیط نرم‌افزاری MICMAC پردازش داده‌ها انجام شده است. در این پژوهش با بهره‌گیری از مطالعات موجود در زمینۀ توسعۀ منطقه‌ای، معیارهای توسعه در شش گروه اجتماعی، اقتصادی، زیربنایی، زیست‌محیطی، ساختار سکونتگاهی و پیوندها طبقه‌‌بندی شد. در مرحلۀ اول از بین 240 عامل مؤثر در توسعۀ استان، با استفاده از روش سوات 40 عامل توسط کارشناسان خبره شناسایی شد. سپس با بهره‌گیری از روش دلفی اثرات این عوامل بر همدیگر توسط کارشناسان مورد سنجش قرار گرفت و میزان ارتباطات مستقیم و غیر مستقیم این عوامل نسبت به هم سنجیده شد که نتیجۀ آن استخراج 12عامل کلیدی از بین 40 عامل بود که تولید ناخالص داخلی بالاترین و سرمایۀ اجتماعی پایین‌ترین عوامل مؤثر در توسعۀ منطقه‌ای استان کردستان است.
This research discusses future development of Kordestan province by using of strategic management approaches and future studying and it's main aim is identification of regional development's key components of Kordestan province with the point of foresight. The theoretical framework of this research is normative paradigm, it is functional in the case of goal and in terms of nature it is based on new methods of descriptive-analytical future studies. The data and information collection method is documentary and field study and their processing models are SWOT, Factor Analysis, Delphi and Cross-impact analysis which data processing has been done by MICMAC software. In this research, development criteria were classified in six categories such as social, economic, infrastructural, bio environmental, settlement structural and links by using of regional development studies. At first stage, between 240 effective factors on province development, 40 factors were identified by specialist experts by the use of SWOT method. Then by using of Delphi method the effects of these factors on each other were measured by experts and direct and indirect influences of these factors on each other were measured which result in identification of 13 key factors between 40 factors, that Gross domestic product outweigh and capital social if a low grade is effective factors on Kordestan province development.