بررسی مفاهیم و مبانی پس‌نگری و مقایسه آن با پیش‌بینی و چشم‌انداز سازی
محورهای موضوعی : آینده پژوهی
معصومه کاظمی
1
,
حسن قرونه
2
*
,
نفیسه کاظمی
3
,
اعظم بابکی راد
4
1 - دانشجوی دکتری آینده‌پژوهی، دانشگاه تهران
2 - دانشجوی دکتری آینده‌پژوهی، دانشگاه مالک اشتر
hassan.ghoronh@gmail.com
3 - کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، دانشگاه پیام نور ساوه
4 - استادیارگروه مدیریت دولتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاداسلامی، مشهد
کلید واژه: پیش‌بینی, چشماندازسازی, پس‌نگری,
چکیده مقاله :
یکی از مهم‌ترین اهداف آینده‌پژوهی، توسعه دانش و درک مجموعه پیچیده‌ای از آینده‌های ممکن و درنتیجه فراهم نمودن فرصتی برای ایجاد و بسط بهترین راهبردها برای رویارویی با چالش‌های پیش رو است. درنتیجه، تصمیم‌گیری فعالانه و پیش‌نگرانه، تحت چنین شرایطی ایده آل خواهد بود. پس‌نگری به دلیل ماهیت هنجاری و تأکیدش بر آینده‌های مطلوب و در نظر گرفتن شرایط عدم اطمینان، یکی از بهترین رویکردها برای رویارویی با این چالش‌هاست. تحقیق حاضر باهدف بررسی این رویکرد روبه رشد در حوزه آینده‌پژوهی انجام شد. در این تحقیق، روند پیدایش پس‌نگری، انواع پس‌نگری و مراحل پس‌نگری توضیح داده شده است و بر روی رویکرد یا روش بودن پس‌نگری تأمل شده است و مروری اجمالی بر پیش‌بینی و روش چشم اندازسازی شده است و درنهایت بر اساس نگاهی فلسفی بر اساس سه محور کشف در برابر توجیه، عدم اطمینان در برابر جبرگرایی و غایت‌انگاری در برابر علیت، به مقایسه پس‌نگری با رویکرد غالب پیش‌بینی به‌عنوان رویکردی متضاد و چشماندازسازی به عنوان روشی همجوار پرداخته‌شده است تا پنجره‌ای برای فهم تمایزات روش پس‌نگری با دیگر روش‌ها فراهم آید تا راهنمای کاربرد این روش‌ها در عمل باشد.
One of the most important goals of future study is to develop knowledge and to conceive a complicated set of possible futures and, as a result, paving the ground to create and to expand the best guidelines to face with confronting challenges. As a result, active and provocative decision making is ideal under such circumstances. Due to its normative nature and its emphasis on desired futures and considering uncertain conditions, back-casting is one of the best approaches to confront such challenges. Present study is conducted to investigate this approach on growing future study field. In this research, back-casting emergence trend, types of back-casting, steps of back-casting and its functionality are explained and this approach is contemplated. Also, forecasting and visioning methods are briefly reviewed and, ultimately, back-casting is compared with forecasting format as a contrary approach by considering a philosophical view against lack of justification, uncertainty against determinism and teleology against causality. It is also compared with visioning to open a window to conceive differences between back-casting and other techniques as guidance in using such techniques in practice
_||_