تاثیر رهبری هوشمند و ساختار سازمانی بر گرایش های حسابداری مدیریت با تاکید بر نقش میانجی فناوری اطلاعات

محورهای موضوعی : حسابداری مدیریت

علی مجلسی ¹ (دانشجوی دکتری حسابداری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.)
ذبیح اله خانی ² (استادیار، گروه حسابداری، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران)
فریبرز عوض زاده ³ (استادیار، گروه حسابداری، واحد گچساران، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران، ایران.)
علی پیرزاد ⁴ (استادیار، گروه حسابداری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.)

تاریخ دریافت : 1398/11/22 تاریخ پذیرش : 1399/01/17 تاریخ انتشار : 1399/07/01

کلید واژه: رهبری هوشمند, ساختار سازمانی, فناوری اطلاعات, گرایش های حسابداری مدیریت,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر رهبری هوشمند و ساختار سازمانی بر گرایش های حسابداری مدیریت با تاکید بر نقش میانجی فناوری اطلاعات انجام شده است. روش تحقیق، توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران سطوح عالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1397 به تعداد 500 نفر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 220 نفر به عنوان نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه های رهبری هوشمند، ساختار سازمانی، گرایش های حسابداری مدیریت و فناوری اطلاعات استفاده شد. روایی محتوای پرسشنامه از طریق شاخص های تحلیل عاملی تاییدی، شاخص پایایی های ترکیبی(CR) و شاخص میانگین واریانس استخراج شده مورد تایید قرار گرفت، پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزارهای آماری Lisrel وSPSS تحلیل شدند. نتایج نشان داد که رهبری هوشمند به صورت مستقیم و با نقش میانجی فناوری اطلاعات بر گرایش های حسابداری مدیریت تاثیر مثبت و معنی داری دارد. همچنین مشخص شد که ساختار سازمانی به صورت مستقیم و با نقش میانجی فناوری اطلاعات بر گرایش های حسابداری مدیریت تاثیر مثبت و معنی داری دارد. در نتیجه برای توسعه گرایش های حسابداری مدیریت می توان به رهبری هوشمند، ساختار سازمانی و فناوری اطلاعات توجه نمود.

چکیده انگلیسی:

The current study aims to investigate the impact of intelligent leadership and organizational structure on Management Accounting Trends with emphasis on the role of mediator IT is done. The method of the study is descriptive and the research plan is correlation through structural equations modeling. The total population of the study included the entire high level managers of companies listed in Tehran Stock Exchange in 2018, i.e. 500 individuals, out of whom 215 were selected as the sample population of the study based on Cochran formula using random sampling. To collect research data from three researcher-made questionnaires of intelligent leadership, organizational structure and management accounting trends and Standard Questionnaire Information technology was used. The content validity of the questionnaire was confirmed by confirmatory factor analysis, composite reliability index (CR) and mean variance index, the content validity of the questionnaire was confirmed by confirmatory factor analysis, composite reliability index (CR) and mean variance index, the reliability of the questionnaire was confirmed by Cronbach's alpha coefficient. Research data after collecting were analyzed using Lisrel and SPSS software. The results show that smart leadership is directly and with the mediating role of information technology has a positive and significant impact on management accounting. Also, it was found that the organizational structure is directly and with the mediating role of IT has a positive and significant impact On Management Accounting. As a result, to develop management accounting trends intelligent leadership, organizational structure and information technology must be considered.

منابع و مأخذ:

*      احمدی، مریم(1397)، تاثیر انعطاف پذیری و یکپارچگی فناوری اطلاعات بر عملکرد سازمان باتوجه به نقش نوآوری سازمانی، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت فناوری اطلاعات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.

*      اردلان، محمدرضا و سلطانزاده، وحید(1394)، تاثیر پذیری کارآفرینی اجتماعی از رهبری هوشمند با نقش میانجی یادگیری سازمانی، نشریه توسعه کارآفرینی، 8(3): 512-493.

*      پاک مرام، عسگر و رضایی، ندا(1396)، تاثیر محیط رقابتی و شاخصه های سازمانی بر شیوه های حسابداری مدیریت و عملکرد سازمانی، مجله حسابداری مدیریت، 34(3): 45-55.

*      جلوه حسینی، راحله سادات(1392)، بررسی رابطه استراتژی رقابتی، ساختار سازمانی و عملکرد شرکت های صنعت مواد غذایی براساس دیدگاه مبتنی بر منابع، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه علامه.

*      حجازی، رضوان، و فتوحی، ندا(1391)، پژوهشی با عنوان ارتباط همزمان بین استراتژی رقابتی سازمان، طرح سازمانی و سیستم حسابداری مدیریت با عملکرد سازمان رویکرد تناسب اقتضایی در صنایع شیمایی و دارویی و وسایل نقیله موتوری و خودرو، پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی، 1(1): 17031.

*      حیدری، اعظم(1395)، تحلیل شکاف ابعاد ساختار سازمانی شرکتهای دانش بنیان،  پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه حضرت معصومه (س).

*      خدامی پور، احمد و طالبی، رقیه(1389)، بررسی کاربرد ابزارهای حسابداری مدیریت توسط مدیرانشرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری، 1(2): 117-137.

*      داودی، سمیره(1395)، بررسی رابطه بین قابلیت مقایسه ارقام حسابداری، مدیریت سود واقعی و مدیریت سود حسابداری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران،پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری مالی، دانشگاه کردستان.

*      دفت، ریچارد ال. (1392)، تئوری و طراحی سازمان (مترجمان: علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی)، چاپ پنجم، تهران: انتشارات دفتر پژوهش‏های فرهنگی.

*      دودانگه، مهدی(1394)، بررسی کارایی و اثر بخشی سیستم حسابداری مدیریت در شرکتها و موسسات قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص)، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.

*      رزاقی،  محمد(1391)، بررسی رابطه بین فناوری اطلاعات و مدیریت زمان در بین اعضای هیات علمی دانشگاه ارومیه، پایان کارشناسی ارشد، دانشگاه ارومیه.

*      رهنمای رودپشتی، فریدون و همایونی راد، راحله(1395)، تاثیر فناوری اطلاعات بر همگرایی حسابداری مدیریت و حسابداری مالی، فصلنامه علمی-پژوهشی حسابداری مدیریت، 9(30): 1-15.

*      سیدمحمد، منصوره السادات(1393)، تاثیر ویژگی های شرکت بر سطوح بکارگیری رویه های حسابداری مدیریت،  پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره).

*      طالب نیا، قدرت اله و رستمی، هما(1384)، بررسی عوامل موثر بر عدم استفاده مدیران در تصمیم گیری از اطلاعات حسابداری مدیریت، دانش و پژوهش حسابداری، 1(3): 16-30.

*      طالبی، بهمن و بحری ثالث، جمال(1397)، بررسی ارتباط بین اجزای سیستم حسابداری مدیریت، ابها، عدم تمرکز و عملکرد مدیران شرکت های تولیدی شهرستان بناب، فصلنامه حسابداری مدیریت،11(36): 15-31.

*      طاوسی، علی رضا(1393)، رابطه رهبری هوشمند با مولفه های سازمان یاددهنده از نظر کارشناس مسئولان ادراه کل آموزش و پرورش استان قم، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه.

*      قاسمی، مریم(1394)، رابطه مولفه های رهبری هوشمند با استقرار نظام مدیریت کیفیت جامع، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه.

*      قنبرزاده، حمیدرضا(1393)، بررسی لزوم به کار گیری رویکردهای نوین حسابداری مدیریت در شرکت های دانش بنیان حوزه سلامت، چهارمین همایش ملی مدیریت، اقتصاد و حسابداری.

*      کاشانی پور، محمد، حمیدی زاده، علی کاظم پور، مرتضی و کبیرپور، مرتضی(1397)، تاثیر عوامل اقتصادی و انسانی در بکارگیری ابزارهای حسابداری مدیریت، فصلنامه حسابداری مدیریت، 11(36): 81-93.

*      نایب زاده، شهناز، اشرف گنجوئی، اسما و معین الدین، محود(1392)، بررسی روابط بین گرایشات استراتژیک، قابلیت های سازمانی و عملکرد با توجه به نقش تغییرات سیستم های کنترل و حسابداری مدیریت، فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 2(8): 71-83.

*      نور علیزاده، رحمان و حاجیوند، علی(1387)، رهبری هوشمند(الگوی جدید رهبری برای سازمان های هوشمند، دوماهنانه توسعه انسانی پلیس،‌ 5(19): 117-129.

*      نیکبخت، محمدرضا و دیانتی دیلمی، زهرا(1393)، حسابداری مدیریت، تهران: موسسه نشر مهربان.

*      وارث، حامد(1380). ایجاد مدلی جامع برای تبیین تاثیر فناوری اطلاعات بر ساختار سازمانی. پیام مدیریت دانشگاه شهید بهشتی: سال اول، شماره اول، ص123.

*      هاشمی، مریم(1396)، بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مدیریت ارتباط با مشتری اجتماعی، پایان‏نامه کارشناسی ارشد مدیریت فناوری اطلاعات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

*      یعقوب نژاد، احمد و رضوی، الهه سادات(1388)، استراتژی و حسابداری مدیریت نقش حسابداری مدیریت جهت دستیابی به اهداف استراتژیک سازمانی، دانش و پژوهش حسابداری، 4: 18-23.

*      Appelbaum, D.,  Kogan, A., Vasarhelyi, M., & Yan, Z.(2017). Impact of business analytics and enterprise systems on managerial accounting, International Journal of Accounting Information Systemss, 25(2): 29-44.

*      Azudin, A., & Mansor, M.(2017). Management accounting practices of SMEs: The impact of organizational DNA, business potential and operational technology. Asia Pacific Management Review,23: 125-139.

*      Brewer, P.,Garamoni, M.A. & Haddad, J.(2008). University Tees: Introducing fundamentals of management accounting in a small business, Journal of Accounting Education, 26(2): 91-102.

*      Cerchia, A. E.(2016). Social Media – A Strategy in Developing Customer Relationship Management, Procedia Economics and Finance, 39; 785-790.

*      Choe, J.M.(2004). The relationships among management accounting information, organizational learning and production performance, The Journal of Strategic Information Systems, 13(1): 61-85.

*      Comosiri,  D,  &Job,  U.(2016). Public sector management accounting in emerging economies: A literature review, Critical Perspectives on Accounting, 41: 34-62.

*      Cui, Tingru, Ye, Hua (Jonathan), Hai Teo, Hock , Li , Jizhen (2015), Information technology and open innovation: A strategic alignment perspective, Information & Management 52 : 348–358.

*      Diab, A.A.(2019). The appearance of community logics in management accounting and control: Evidence from an Egyptian sugar beet village, Critical Perspectives on Accounting, 52: 205-213.

*      Efendi, D.  & Adjie, S.(2016). Task Uncertainty, Managerial Performance: The  Role of Management Accounting System in  a Cooperative. International Journal of Management and Social Sciences Research (IJMSSR) ISSN: 2319-4421.Volume 5, No. 12.

*      Felmheelttz A., Helden, G. Uddin, F.(2016). On the boundaries between intrafirm and interfirm management accounting research, Management Accounting Research, 31: 86-99. 

*      Granlund, M.(2011). Extending AIS research to management accounting and control issues: a research note. Int J Account InfSyst ,12(2):3–19.

*      Guenzi, P. & Storbacka, K.(2015). The organizational implications of implementing key account management: A case-based examination, Industrial Marketing Management,45: 84-97.

*      Hartnell, C. A., Kinicki, A. J., Schurer Lambert, L., Fugate, M., & Doyle Corner, P. (2016). Do Similarities or Differences Between CEO Leadership and Organizational Culture Have a More Positive Effect on Firm Performance? A Test of Competing Predictions, Journal of Applied, Psychology, 101(6), 846.

*      Jansen,  E.P.(2011),  The effect of leadership style on the information receivers’ reaction to management accounting change٫ Management accounting research٫22(2): 105-124 . 

*      Jean, R.,  Sinkovics, R., Kim,  D.,Lew, Y.K.(2015). Drivers and performance implications of international key account management capability. International Business Review, 24(4): 543-555.

*      Kanten, P.,Kanten,  S. & Gurlek, M.(2015). The Effects of Organizational Structures and Learning Organization on Job Embeddedness and Individual Adaptive Performance, Procedia Economics and Finance, 23: 1358-1366.

*      Klaus, L., & Fernando, M. (2016).Enacting spiritual leadership in business through ego-transcendence, Leadership & Organization Development Journal, 37(1):71 – 92.

*      Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Second Edition^,,, New York:  The Guilford Press.

*      Mat, Z. T., & Smith, M. (2014). The Impact of Changes in Environment  and AMT on Management Accounting Practices and Organizational Strategy, Structure and Performance. JAMAR, 12(1), 55-82.

*      McKeown, A., &Bates,L. (2013) .Emotional intelligent leadership: Findings from a study of public library branch managers in Northern Ireland, Library Management, 34(6/7); pp.462 – 485

*      Michel, J., S., Pichler, S., &  Newness, K.(2014). Integrating leader affect, leader work-family spillover, and leadership, Leadership & Organization Development Journal, 35(4):410 – 428.

*      Nespeca, A., &Chiucchi, M.S(2019). The Impact of Business Intelligence Systems on Management Accounting Systems: The Consultant’s Perspective, Network, Smart and Open, 14(3): 283-297.

*      Nunn, S., & Quinet, K. (2012). Evaluating the effects of information technology on problem-oriented policing?. Evaluation Review, 1, 81-108.

*      Oboh, C.S., &  Ajibolade, S.O.(2017). Strategic management accounting and decision making: A survey of the Nigerian Banks, Future Business Journal.3(2): 119-137.

*      Pettinger,R.(2012),Mastering Organizational Behavior, MACMILAN PRESS LTD. London. Second published.

*      Rahimzadeh, S.Bodaghi Khajeh Noubar, B., & Valizadeh Bahador, B.(2014). the Effect of Organizational Structure on Organizational Creativity and Commitment within the Iranian Municipalities, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 156-213-215.

*      Raj, A. , Rebecca, D., Michael Y. Hu C., and Michael T. K. (2015) ,Social media: Influencing customer satisfaction in B2B sales,  Industrial Marketing Management.

*      Shibayama, T.(2017). Organizational structures of urban public transport - a diagrammatic comparison with UMl. Transportation Research Procedia, 25: 3674-3693.

*      Smith, H.A., Morris, J. & Ezzamel, M.(2005). Organisational change, outsourcing and the impact on management accounting, The British Accounting Review, 37(4): 415-441.

*      Sydanmaanlakka ،P.(2005). Intellingent Leadership: a leadership framework for , the 21 Century.”basic books، new york.

*      Taipaleenmäki, J. & Ikäheimo, S.(2013). On the convergence of management accounting and financial accounting – the role of information technology in accounting change, International Journal of Accounting Information Systems, 14(4): 321-348.

*      Tang, H.W., Yin, M., & Nelson D. (2010) .The relationship between emotional intelligence and leadership practices: A cross‐cultural study of academic leaders in Taiwan and the USA, Journal of Managerial Psychology, 25(8); pp.899 – 926.

*      Turner, M.J.,  Way, S.A., Hodari, A, & Witteman, W.(2017). Hotel property performance: The role of strategic management accounting, International Journal of Hospitality Management,63: 33-43.

*      Verbeeten, F.,(2010).The Impact of Business Unit Strategy, Structure and Technical  Innovativeness on Change in Management Accounting and control Systems at the Business Unit Level: An Empirical Analysis. International Journal of Management .27(1):123-143.