آینده‌پژوهی حسابرسی از منظر فناوری اطلاعات، تغییرات مقرراتی، ساختاری و رویه‌ای
محورهای موضوعی : حسابداری مدیریت
زهرا عبدلی اباتری
1
(گروه حسابداری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.)
احسان کمالی
2
(گروه حسابداری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران)
امین رستمی
3
(استادیار گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. (نویسنده مسئول))
آرزو آقایی چادگانی
4
(گروه حسابداری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران)
کلید واژه: آینده حسابرسی, هوش مصنوعی, فناوری بلاکچین, کلان داده‌ها, آینده پژوهی,
چکیده مقاله :
تحولات تکنولوژیک، حرفه حسابرسی را با چالش منسوخ شدن روش‌های قدیمی و سنتی مواجه کرده است. روش‌های سنتی حسابرسی دیگر پاسخگوی حسابرسی سازمان‌های بزرگ و پیچیده امروزی نیستند. از این‌رو بکارگیری فناوری اطلاعات وابزارهای نوین اطلاعاتی در ارائه اطلاعات به هنگام و دقیق در خصوص جریان های مالی موسسات حسابرسی امری حیاتی به نظر می‌رسد. صاحب نظران بر این عقیده هستند که در دنیای امروز، برنامه‌ریزی و آینده‌نگری ضرورتی اجتناب ناپذیر است و لازمه آن نیز آینده‌پژوهی است. در این پژوهش به آینده‌پژوهی تغییرات شیوه های حسابرسی که انتظار می‌رود طی ده تا بیست سال آینده در ایران انجام شود پرداخته شده است. این پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی و بر مبنای ابزار گردآوری داده‌ها از نوع توصیفی-پیمایشی و اکتشافی که به صورت پژوهش آمیخته (کمی-کیفی) انجام شده، می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل اساتید دانشگاه و متخصصان حرفه حسابرسی می‌باشد. نظرات مشارکت کنندگان از طریق پرسشنامه باز، مصاحبه و دلفی در نیمه اول سال 1401 جمع آوری گردید. نتایج تحلیل دلفی در دو مرحله حاکی از پذیرش 24 پیشران در حوزه تغییر مقررات، ساختار و رویه‌های حسابرسی با توجه به پیشرفت سریع فناوری طی سالهای آینده می‌باشد. تفسیر نتایج نشان می‌دهد که حسابرسی نیازمند تغییر و بروزرسانی در حوزه فناوری اطلاعات، قوانین و استانداردها، ساختار و رویه‌های حسابرسی می‌باشد. همچنین، ظهور و پذیرش مدل‌های جدید کسب و کار، حسابرس را ملزم به آشنایی با این مدل‌ها خواهد کرد و علیرغم دشواری‌هایی که فناوری‌های جدید ایجاد می‌کنند، به بهبود عملکرد حسابرسان کمک خواهد کرد و انتظار نمی‌رود اثرات مخربی بر حرفه حسابرسی داشته باشد.
Technological developments have faced the audit profession with the challenge of the obsolescence of old and traditional methods. Traditional auditing methods are not suitable for auditing today's large and complex organizations. Therefore, the use of information technology and new information tools to provide timely and accurate information about the financial flows of auditing institutions seems vital. In the world today, experts believe that planning and foresight are an inevitable necessity, which requires futurology. This study examines changes in auditing practices expected by Iran auditing professionals within the next ten to twenty years. In this research, mixed methods (quantitative and qualitative methods) are used and university and auditing professionals' opinions collected through open questionnaires, interviews, and Delphi in the first half of 2022. The Delphi analysis in two rounds indicate the acceptance of 24 drivers in the field of changing regulations, structure, and audit procedures. The results show that the audit needs to be changed and updated in the fields of information technology, laws and standards, audit structure, and procedures. In addition, the emergence and acceptance of new business models will require the auditor to be familiar with these models, and despite the difficulties that new technologies create, it will help improve the performance of auditors and is not expected to have detrimental effects on the auditing profession
باباجانی جعفر؛ برزیده, فرخ و خنکا، عبدالخالق(1397). آینده پژوهی حسابداری مدیریت: از منظر علم و فناوری اطلاعات. حسابداری مدیریت, 11(38), 127-138.
باباجانی، جعفر؛ قربانی‌زاده، وجه ا... و خنکا، عبدالخالق (1399). آینده پژوهی حسابداری مدیریت: از منظر آموزش و پژوهش. پژوهش های تجربی حسابداری, سال نهم(35), 77-96.
برزیده، فرخ؛ باباجانی، جعفر؛ رئیسی وانانی، ایمان و سلاطی، صبا (1400). شناسایی پیشران‌های ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ آینده حسابداری در ایران در حوزه نوآوری‌های فناوری محور. حسابداری و منافع اجتماعی, 11(4)،1-20.
تحریری، آرش و افسای، اکرم(1400). فراتحلیل عوامل موثر بر رفتار حسابرسان جهت پذیرش فناوری اطلاعات. دوفصلنامه علمی حسابداری ارزشی و رفتاری, 6(11), 0-1.
سپاسی، سحر؛ انواری رستمی، علی اصغر و خواجوی، زینب(1395). بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات از دیدگاه حسابرسان داخلی. دانش حسابداری مالی. دوره سوم (4)، 189-215
شمس زاده، باقر؛ زلقی، حسن و امینیان، حامد (1396).آسیب شناسی الگوی کنونی تهیه صورت های مالی و ارائه مدل گزارشگری مالی بر مبنای فعالیت. فصلنامه حسابداری مالی.دوره نهم (36)، 127-160
گزارش آنکتاد(1399)اقتصاد دیجیتال خلق و تصاحب ارزش مضامینی بر کشورهای در حال توسعه، ترجمه مهدی محمدی ،امیر شریفیان،یوسف کاکاوندی،بهنام محمدی، چاپ اول،دانش بنیان فناور
مهدوی، غلامحسین و کریمی، زهره (1393). بررسی عوامل موثر بر تمایل حسابرسان در استفاده از فناوری. دانش حسابداری. دوره شانزدهم (1)، 7-32.
نوایی لواسانی، مرتضی (1391). آینده پژوهی در خدمات مالی با تاکید بر فناوری اطلاعات، اولین همایش ملی آینده پژوهی
وحدانی، محمد و رضایی مختاری، ناهید(1394).تاثیر فناوری اطلاعات بر کیفیت حسابرسی ،دومین کنفرانس بین المللی اقتصاد، مدیریت و فرهنگ ایرانی.اردبیل: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل. 22-1.
Alrashidi, M., Almutairi, A., & Zraqat, O. (2022). The impact of big data analytics on audit procedures: Evidence from the Middle East. The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 9(2), 93-102
Bell, W. (2017). Foundations of futures studies: History, purposes, and knowledge. Routledge Gamage, P. (2016). Big Data: are accounting educators ready?. Journal of Accounting and Management Information Systems, 588-604.
Cheng, C. H., & Lin, Y. (2002). Evaluating the best main battle tank using fuzzy decision theory with linguistic criteria evaluation. European journal of operational research, 142(1), 174-186.
Cheng, S., Shi, Y., Qin, Q., & Bai, R. (2013, October). Swarm intelligence in big data analytics. In International conference on intelligent data engineering and automated learning (pp. 417-426). Springer, Berlin, Heidelberg.
Hezam, Y. A., Anthonysamy, L., & Suppiah, S. D. K. (2023). Big Data Analytics and Auditing: A Review and Synthesis of Literature. Emerging Science Journal, 7(2), 629-642.
Knechel, W. R. (2021). The future of assurance in capital markets: Reclaiming the economic imperative of the auditing profession. Accounting Horizons, 35(1), 133-151.
Kokina, J., & Davenport, T. H. (2017). The emergence of artificial intelligence: How automation is changing auditing. Journal of emerging technologies in accounting, 14(1), 115-122.
Manita, R., Elommal, N., Baudier, P., & Hikkerova, L. (2020). The digital transformation of external audit and its impact on corporate governance. Technological Forecasting and Social Change, 150, 119751.
Moffitt, K. C., Rozario, A. M., & Vasarhelyi, M. A. (2018). Robotic process automation for auditing. Journal of emerging technologies in accounting, 15(1), 1-10.
Noordin, N. A., Hussainey, K., & Hayek, A. F. (2022). The use of artificial intelligence and audit quality: An analysis from the perspectives of external auditors in the UAE. Journal of Risk and Financial Management, 15(8), 339.
Rosli, K., Yeow, P. H., & Siew, E. G. (2012). Factors influencing audit technology acceptance by audit firms: A new I-TOE adoption framework. Journal of Accounting and Auditing, 2012, 1.
Rus, I. (2015). Technologies and methods for auditing databases. Procedia Economics and Finance, 26, 991-999.
Salijeni, G., Samsonova-Taddei, A., & Turley, S. (2019). Big Data and changes in audit technology: contemplating a research agenda. Accounting and business research, 49(1), 95-119.
Sackman, H. (1975). Summary evaluation of Delphi. Policy Analysis, 693-718.
Tiberius, V., & Hirth, S. (2019). Impacts of digitization on auditing: A Delphi study for Germany. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 37, 100288.
Tiron-Tudor, A., & Deliu, D. (2021). Reflections on the human-algorithm complex duality perspectives in the auditing process. Qualitative Research in Accounting & Management.
Van den Broek, T., & van Veenstra, A. F. (2018). Governance of big data collaborations: How to balance regulatory compliance and disruptive innovation. Technological Forecasting and Social Change, 129, 330-338
_||_