الگوی یکپارچه حسابداری مدیریت توسعه پایدار
محورهای موضوعی : حسابداری مدیریت
حبیب امیربیکی لنگرودی
1
(دانشجوی دکتری گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.)
غلامرضا کردستانی
2
(دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قروین، ایران.)
فرزین رضایی
3
(دانشیار گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.)
کلید واژه: حسابداری مدیریت, توسعه پایدار, الگوی یکپارچه حسابداری مدیریت ,
چکیده مقاله :
توسعه پایدار یکی از مفاهیم مهمی است که در نتیجه تغییرات اجتماعی و محیطی، طی چند دهه گذشته، مورد توجه محافل علمی و بین المللی قرار گرفته است. اهمیت نقش حسابداری مدیریت در حوزه پایداری، از یک سو در ارایه اطلاعات تسهیل کننده ی تصمیمات پایدار مدیران و از سوی دیگر در تامین اطلاعات لازم به منظور گزارشگری خلق ارزش پایدار برای ذی نفعان است. تحلیل اطلاعات این گزارش ها به بهبود اثربخشی اقتصادی و محیطی و اجتماعی و کارآیی آن ابعاد کمک می کند. از این رو، پژوهش حاضر به بررسی اکتشافی عوامل انگیزشی و الزامات حسابداری مدیریت توسعه پایدار و یکپارچگی پیامدهای حسابداری مدیریت پایدار با تصمیمات استراتژیک شرکت و همچنین ارزیابی پیامدهای آن می پردازد و هدف غایی آن، تدوین مدل یکپارچه حسابداری مدیریت توسعه پایدار است. برای این منظور از روش تحقیق کیفی نظریه داده بنیاد استفاده شده که داده های لازم از طریق مصاحبه های عمیق با خبرگان دانشگاهی و حرفه ای کشور طی سال های 96 و 97 استخراج و پس از کدگذاری های باز، محوری و گزینشی، داده های حاصل از مصاحبه ها و تجزیه و تحلیل یافته ها، مبنای توسعه الگوی یکپارچه حسابداری مدیریت توسعه پایدار قرار گرفت.
Sustainable development is one of the important concepts that has come to the fore in the scientific and international circles as a result of social and environmental changes over the last few decades. The importance of the role of management accounting in the area of sustainability, on the one hand, is to provide facilitation information for managers' sustainable decisions and, on the other hand, to provide the necessary information for reporting to create a sustainable value for the stakeholders. Analysis of these reports helps to improve the economic, environmental and social effectiveness and efficiency. Therefore, the present research is to explore the motivational factors and requirements for sustainable development management accounting and the integration of the consequences of sustainable management accounting with the strategic decisions of the company and it also assesses its consequences. Ultimate goal of the study is to develop a sustainable development management accounting integrated model. For this purpose, a grounded theory design was used within a qualitative approach. The data were extracted through deep interviews with university and professional experts of the country during the years 2017 and 2018, and after open, axial and selective coding, data from interviews and the analysis of the findings was used as a basis for the sustainable development management accounting integrated model
1- استراوس، آنسلم؛ کوربین، جولیت.، 1390، اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی- رویه ها و شیوه ها، ترجمه: بیوک محمدی، انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
2- آقایی، محمدعلی.، کاظم پور، مرتضی.، 1395، تاثیر مسولیت اجتماعی و تنوع پذیری محصولات بر عملکرد شرکت، دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، سال اول، شماره 1، بهار و تابستان، صص 99-121.
3- انواری رستمی، علی اصغر؛ احمدیان، وحید؛ میرزاده، سیداصغر.، 1392، سرمایه فکری، ثروت سهامداران و عملکرد مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، سال پنجم، شماره 20، زمستان، صص 83-116.
4- ایرج پور، علیرضا و مرتضی حاجیلو، 1395، شناسایی و اولویت بندی شاخصهای ارزیابی عملکرد سازمانی بر اساس روشهای کارت امتیازی متوازن پایدار (SBSC) و (MCDM) با استفاده از متغیرهای زبانی، مجله مدیریت توسعه و تحول، شماره 24، صص 81-94.
5- بحری ثالث، جمال؛ رضایی، فاطمه.، 1395، ارایه مدلی برای حسابداری مدیریت زیست محیطی با رویکرد چرخه عمر محصول AHP فازی (مطالعه موردی: شرکت تولیدی سیم و کابل تبریز)، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال نهم، شماره 28، صص 1-13.
6- برگمن، آندریاس، 1393، مدیریت مالی بخش عمومی، ترجمه بتول زارعی، انتشارات سازمان حسابرسی، نشریه شماره 202.
7- پرویزی، سرور؛ محسن ادیب حاج باقری؛ مهوش صلصالی.، 1394، اصول و روش های پژوهش کیفی، نشر جامعه نگر، چاپ اول.
8- پورزمانی، زهرا؛ مشایخی فرد، سعید.، 1394، حسابداری مدیریت زیست محیطی با رویکرد یکپارچه برای طراحی تولید سبز با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال هشتم، شماره 27، صص 21-36.
9- حاجیان نژاد، امین؛ امید پور حیدری و مهدی بهار مقدم.، 1394،تدوین چارچوبی برای گزارشگری غیرمالی شرکت ها بر مبنای چارچوب مفهومی حسابداری، مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری مالی، دوره دوم، شماره 2، پیاپی 5، تابستان ، صص 7-31.
10- حجازی، رضوان؛ رامشه، منیژه.، 1391،حسابداری کربن برای پایداری و مدیریت، فصلنامه پژوهش حسابداری، سال اول، شماره 5، تابستان 19، صص 99-121.
11- حساس یگانه، یحیی؛ برزگر، قدرت اله.، 1392، ارایه مولفهها و شاخصهای بعد اجتماعی مسولیت شرکتها و وضعیت موجود آن در ایران، فصلنامه مطالعات توسعهی اجتماعی- فرهنگی، دورهی دوم، شماره 1، صص 209-234.
12- دریائی، عباسعلی؛ یعقوب هاشم نژاد و مهدی طالبیان.، 1391، توسعه پایدار پیامد حسابداری و بازاریابی سبز و مسئولیت پذیری اجتماعی با تاکید بر راهبری شرکتی، اولین همایش ملی حسابداری و مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور ،27 و 28 اردیبهشت ماه.
13- رهنمای رودپشتی، فریدون؛ همتی، هدی.، 1388، سنجش ارتباط بین سرمایه فکری با متغیرهای نوین سنجش عملکرد مبتنی بر ارزش آفرینی، مجله مطالعات مالی، شماره دوم، تابستان، صص 111-134.
14- زاهدی، شمس السادات؛ نجفی، غلامعلی.، 1385،بسط مفهومی توسعه پایدار، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 10، شماره 4، زمستان ، صص43- 76.
15- شفیعی، حسین؛ احمد خدامی پور و محسن دستگیر.، 1395، بررسی رابطه بین تغییرات سطح افشای مسایل اجتماعی و زیست محیطی با شاخص های سودآوری با استفاده از شاخص KLD، مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری مالی، دوره سوم، شماره 4، پیاپی 11، زمستان، صص 43-64.
16- طالب نیا، قدرت الله؛ راضیه علی خانی و مهدی مران جوری، 1391، ارزیابی کمیت و ماهیت افشای اطلاعات حسابداری زیست محیطی و اجتماعی در ایران، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، شماره 69، صص 43-60.
17- عالمشاه، سیدامین.، 1393، بررسی عوامل مؤثر در اتخاذ روشهای حسابداری مدیریت زیست محیطی (EMA)، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال هفتم، شماره بیست و دوم، پاییز، صص 89-108.
18- علی خانی، راضیه؛ مران جوری، مهدی،(الف) 1393،افشای مسولیتهای اجتماعی و راهبری شرکتی، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، شماره 77، صص 329-348.
19- علی خانی، راضیه؛ مران جوری، مهدی،(ب) 1393،کاربرد تئوریهای افشای اطلاعات زیست محیطی و اجتماعی، مطالعات حسابداری و حسابرسی، شماره 9، صص 46-73.
20- موسوی، سید احمد؛ فرزین رضایی؛ فرهاد شاه ویسی، 1395، تبیین الگوی ایفای مسولیت پذیری اجتماعی شرکتها و تاثیر آن بر ریسک سقوط قیمت سهام، مجله علمی پژوهشی دانش حسابداری مالی، دوره سوم، شماره 3، پیاپی 10، صص 47-74.
21- مهدوی، غلامحسین؛ عباسعلی دریایی، راضیه علی خانی و مهدی مران جوری، 1394، بررسی رابطه بین اندازه شرکت، نوع صنعت و سودآوری با افشای اطلاعات زیست محیطی و اجتماعی، پژوهشهای تجربی حسابداری، سال چهارم، شماره 15، صص 87-103.
منابع انگلیسی:
……………………………………………………………….
_||_1- استراوس، آنسلم؛ کوربین، جولیت.، 1390، اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی- رویه ها و شیوه ها، ترجمه: بیوک محمدی، انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
2- آقایی، محمدعلی.، کاظم پور، مرتضی.، 1395، تاثیر مسولیت اجتماعی و تنوع پذیری محصولات بر عملکرد شرکت، دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، سال اول، شماره 1، بهار و تابستان، صص 99-121.
3- انواری رستمی، علی اصغر؛ احمدیان، وحید؛ میرزاده، سیداصغر.، 1392، سرمایه فکری، ثروت سهامداران و عملکرد مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، سال پنجم، شماره 20، زمستان، صص 83-116.
4- ایرج پور، علیرضا و مرتضی حاجیلو، 1395، شناسایی و اولویت بندی شاخصهای ارزیابی عملکرد سازمانی بر اساس روشهای کارت امتیازی متوازن پایدار (SBSC) و (MCDM) با استفاده از متغیرهای زبانی، مجله مدیریت توسعه و تحول، شماره 24، صص 81-94.
5- بحری ثالث، جمال؛ رضایی، فاطمه.، 1395، ارایه مدلی برای حسابداری مدیریت زیست محیطی با رویکرد چرخه عمر محصول AHP فازی (مطالعه موردی: شرکت تولیدی سیم و کابل تبریز)، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال نهم، شماره 28، صص 1-13.
6- برگمن، آندریاس، 1393، مدیریت مالی بخش عمومی، ترجمه بتول زارعی، انتشارات سازمان حسابرسی، نشریه شماره 202.
7- پرویزی، سرور؛ محسن ادیب حاج باقری؛ مهوش صلصالی.، 1394، اصول و روش های پژوهش کیفی، نشر جامعه نگر، چاپ اول.
8- پورزمانی، زهرا؛ مشایخی فرد، سعید.، 1394، حسابداری مدیریت زیست محیطی با رویکرد یکپارچه برای طراحی تولید سبز با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال هشتم، شماره 27، صص 21-36.
9- حاجیان نژاد، امین؛ امید پور حیدری و مهدی بهار مقدم.، 1394،تدوین چارچوبی برای گزارشگری غیرمالی شرکت ها بر مبنای چارچوب مفهومی حسابداری، مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری مالی، دوره دوم، شماره 2، پیاپی 5، تابستان ، صص 7-31.
10- حجازی، رضوان؛ رامشه، منیژه.، 1391،حسابداری کربن برای پایداری و مدیریت، فصلنامه پژوهش حسابداری، سال اول، شماره 5، تابستان 19، صص 99-121.
11- حساس یگانه، یحیی؛ برزگر، قدرت اله.، 1392، ارایه مولفهها و شاخصهای بعد اجتماعی مسولیت شرکتها و وضعیت موجود آن در ایران، فصلنامه مطالعات توسعهی اجتماعی- فرهنگی، دورهی دوم، شماره 1، صص 209-234.
12- دریائی، عباسعلی؛ یعقوب هاشم نژاد و مهدی طالبیان.، 1391، توسعه پایدار پیامد حسابداری و بازاریابی سبز و مسئولیت پذیری اجتماعی با تاکید بر راهبری شرکتی، اولین همایش ملی حسابداری و مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور ،27 و 28 اردیبهشت ماه.
13- رهنمای رودپشتی، فریدون؛ همتی، هدی.، 1388، سنجش ارتباط بین سرمایه فکری با متغیرهای نوین سنجش عملکرد مبتنی بر ارزش آفرینی، مجله مطالعات مالی، شماره دوم، تابستان، صص 111-134.
14- زاهدی، شمس السادات؛ نجفی، غلامعلی.، 1385،بسط مفهومی توسعه پایدار، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 10، شماره 4، زمستان ، صص43- 76.
15- شفیعی، حسین؛ احمد خدامی پور و محسن دستگیر.، 1395، بررسی رابطه بین تغییرات سطح افشای مسایل اجتماعی و زیست محیطی با شاخص های سودآوری با استفاده از شاخص KLD، مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری مالی، دوره سوم، شماره 4، پیاپی 11، زمستان، صص 43-64.
16- طالب نیا، قدرت الله؛ راضیه علی خانی و مهدی مران جوری، 1391، ارزیابی کمیت و ماهیت افشای اطلاعات حسابداری زیست محیطی و اجتماعی در ایران، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، شماره 69، صص 43-60.
17- عالمشاه، سیدامین.، 1393، بررسی عوامل مؤثر در اتخاذ روشهای حسابداری مدیریت زیست محیطی (EMA)، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال هفتم، شماره بیست و دوم، پاییز، صص 89-108.
18- علی خانی، راضیه؛ مران جوری، مهدی،(الف) 1393،افشای مسولیتهای اجتماعی و راهبری شرکتی، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، شماره 77، صص 329-348.
19- علی خانی، راضیه؛ مران جوری، مهدی،(ب) 1393،کاربرد تئوریهای افشای اطلاعات زیست محیطی و اجتماعی، مطالعات حسابداری و حسابرسی، شماره 9، صص 46-73.
20- موسوی، سید احمد؛ فرزین رضایی؛ فرهاد شاه ویسی، 1395، تبیین الگوی ایفای مسولیت پذیری اجتماعی شرکتها و تاثیر آن بر ریسک سقوط قیمت سهام، مجله علمی پژوهشی دانش حسابداری مالی، دوره سوم، شماره 3، پیاپی 10، صص 47-74.
21- مهدوی، غلامحسین؛ عباسعلی دریایی، راضیه علی خانی و مهدی مران جوری، 1394، بررسی رابطه بین اندازه شرکت، نوع صنعت و سودآوری با افشای اطلاعات زیست محیطی و اجتماعی، پژوهشهای تجربی حسابداری، سال چهارم، شماره 15، صص 87-103.
منابع انگلیسی:
……………………………………………………………….