بررسی تطبیقی دیدگاه عقلانیت انتقادی در اندیشه های پوپر و هابرماس

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری

جهانگیر باقری ایلخچی ^{1 *} , مهناز نازلیان ^{2 *}

1 - ندارد
2 - ندارد

تاریخ دریافت : 1394/04/20 تاریخ پذیرش : 1394/04/20 تاریخ انتشار : 1388/05/01

کلید واژه: عقلانیت, انتقاد, دموکراسی, ک لگرایی, اجماع, تکامل, آزادی,

چکیده مقاله :

اندیشه سیاسی پوپر و هابرماس بر مبنای رابطه عقلانیت و انتقاد شکل گرفته است، ب هصورتی که عقلانیت و انتقاددو مفهوم کلیدی در اندیش ههای این دو فیلسوف سیاسی محسوب م یشود، اما با این حال تفاو تهایی نیز دارند.پوپر عقلانیت را ب هصورت کیپارچه م یبیند، غیری تسازی عقلانی و غیرعقلانی دارد و تاریخ یگری و ک لگراییهابرماس را رد میک‌ند. از طرفی هابرماس کیی بودن رو شهای علمی را نقد کرده و ب هتفاو تهای معرفت شناختیتأ یکد میک‌ند. سؤال مقاله حاضر این است که: با توجه ب هاینکه انتقاد و عقلانیت دو مؤلفه اصلی اندیشه پوپر وهابرماس م یباشد، نکات افتراق و تشاب ه تفکر آنها در کجاست؟فرضیه این است: وجود دو عنصر عقلانیت و انتقاد در اندیشه پوپر و هابرماس منجر ب هاین شده که با وجودتعلق آنها به دو سنت فکری متفاوت ب هنتایج مشابه برسند.هدف مقاله این است که نشان دهد چگونه با وجود تعلق پوپر و هابرماس ب هدو سنت و ایدئولوژی متفاوت ب هنتایجمشاب ه رسید هاند. روش ما در این مقاله مقایس های و تطبیقی است. مهمترین نتایج و کاربرد آن در محافل آکادمیکو سیاسی و نهادهای مدنی نظیر احزاب و جه تدهی ب هسیاستمداران م یباشد.

چکیده انگلیسی:

Popper and Habermas’ political thoughts are formed based on the relationship betweenrationality and criticism to an extent that, despite their differences, the two elements playkey roles in their notions. Popper views rationality as a whole, and beside rejecting Habermas’historicity and antagonizing, he has rational and irrational totalitar. On the other hand,Habermas criticizes the uniqueness of scientific methods and emphasizes on the epistemologicaldifferences. Now the question is that: Considering rationality and criticism as twomain elements of Habermas and Popper’s thoughts, what are the similarities and differencesin their views?Our hypothesis is that the presence of rationality and criticism in both Popper and Habermas’thoughts has led to similar results regardless of the different mindsets they favoured.The present paper aims to demonstrate how Habermas and Popper reached the same resultsin site of two different ideologies they belonged to. The method applied here is comparative.The results may be used in academic and political milieu, civil institutions like politicalparties and directing politicians.