ارزیابی و تحلیل توزیع فضایی شاخص های توسعه آموزشی (مطالعه موردی: شهرستان های استان سیستان و بلوچستان)

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

حمیدرضا رخشانی نسب ¹ , امیرحمزه شهبازی ² , حسین بخشانی ³

1 - عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان
2 - دانشگاه سیستان و بلوچستان
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

تاریخ دریافت : 1401/08/24 تاریخ پذیرش : 1401/09/22 تاریخ انتشار : 1386/10/01

کلید واژه: توسعه, شاخص‌های آموزشی, عدالت آموزشی, توسعه آموزشی,

چکیده مقاله :

با توجه به ضرورت توسعه یکپارچه‌ی ناحیه‌ای مطالعه و تحلیل شاخص های آموزشی یکی از مؤثرترین ابزار‌ها جهت برنامه‌ریزی محسوب می‌شود. شاخص آموزشی بدون شک یکی از مهمترین مؤلفه‌ها جهت اختصاص امکانات برابر در سطح ناحیه‌ای است. خدمات آموزشی در سطح استان سیستان و بلوچستان به صورت یکسان توزیع نشده به طوری که اختلاف بسیاری بین شهرستان‌های استان از نظر شاخص‌های آموزشی وجود دارد، بدین منظور پژوهش حاضر با رویکرد عدالت آموزشی به بررسی توزیع شاخص‌های آموزشی در سطح استان پرداخته است، روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است که ابتدا با توجه به سالنامه آماری سال 1395 شاخص‌های توسعه آموزشی محاسبه شده و سپس مطابق با روش آراس(ARAS)، ابتدا ماتریس اولیه تشکیل داده شد و در مرحله بعد داده‌ها نرمال شده و با روش آنتروپی شانون وزن دهی شده و در نهایت ایده‌آل هر ماتریس جداگانه محاسبه شده و شهرستان‌های استان با توجه به شاخص‌های بیست و دو‌گانه توسعه آموزشی رتبه‌بندی شدند. نتایج تحقیق نشان دادکه شهرستان‌های نیمروز با 0/82 و هامون با0/73 از نظر شاخص‌های آموزشی توسعه یافته و شهرستان‌های ایرانشهر، زابل، زهک، فنوج، کنارک، نیک شهر، هیرمند، میرجاوه نیمه توسعه یافته به بالا هستندو شهرستان‌های زاهدان، دلگان، مهرستان، خاش، سراوان، سیب وسوران و قصرقند نیمه توسعه یافته رو به پایین و شهرستان‌های سرباز و چابهار توسعه نیافته محسوب می‌شوند.

چکیده انگلیسی:

Considering the necessity of regional integrated development, the study and analysis of educational indicators is considered one of the most effective tools for planning. The educational index is undoubtedly one of the most important components for allocating equal facilities at the regional level. Educational services at the level of Sistan and Baluchistan province are not uniformly distributed, so that there are many differences between the cities of the province in terms of educational indicators, for this purpose, the present research has investigated the distribution of educational indicators at the level of the province with the approach of educational justice, descriptive research method - It is an analysis that first, according to the statistical yearbook of 2015, the indicators of educational development were calculated, and then according to the ARAS method, the initial matrix was first formed, and in the next step, the data were normalized and weighted with the Shannon entropy method, and in The ultimate ideal of each matrix was calculated separately and the cities of the province were ranked according to the twenty-two indicators of educational development. The results of the research showed that the cities of Nimroz with 0.82 and Hamon with 0.73 are developed in terms of educational indicators, and the cities of Iranshahr, Zabul, Zahak, Fanuj, Kanarak, Nikshahr, Hirmand, Mirjaveh are semi-developed and the cities of Zahedan, Delgan, Mehrestan , Khash, Saravan, Sib, Soran, and Qasrqand are semi-developed and the cities of Sarbaz and Chabahar are considered undeveloped.