بررسی تطبیقی شاخص‌های صنعت گردشگری در دولت‌های دهم و یازدهم

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

سعید کشانی ¹ , طهمورث شیری ² , زهرا حضرتی صومعه ³

1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - استادیار جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1398/06/24 تاریخ پذیرش : 1399/02/21 تاریخ انتشار : 1398/11/01

کلید واژه: رونق اقتصادی, گردشگری, دولت, توسعه,

چکیده مقاله :

ایران کشوری با پتانسیل‌های متنوع گردشگری فرهنگی، تاریخی، طبیعی، تنوع قومیتی و هنری بدون شک می‌تواند یکی از روش‌های توسعه باشد؛ اما علی‌رغم حرف‌های خوش آب و رنگ دولت‌ها در این خصوص همچنان این صنعت جایگاه واقعی خود را به‌عنوان عامل توسعه ‌نیافته است. در این تحقیق که باهدف مطالعه تطبیقی شاخص‌های صنعت گردشگری در دولت دهم و یازدهم صورت گرفته با تحلیل محتوای کیفی مصاحبه ده تن از خبرگان در حوزه گردشگری در سطح مدیریت، اجرا و آموزش به این نتیجه دست‌یافتیم چارچوب کنترلی و نظارتی گردشگری، محیط تجاری و زیرساخت‌های گردشگری، منابع انسانی، فرهنگی و طبیعی گردشگری زمینه رونق صنعت گردشگری را فراهم می‌آورد. تحلیل مصاحبه‌ها نشان می‌دهد عدم وجود یک سند جامع راهبردی در کشور و تغییرات پی‌درپی مدیران صنعت گردشگری و اولویت قرار ندادن این صنعت در همه دولت‌ها حاکی از آن است که تغییرات در این صنعت آن‌قدر چشمگیر نیست که تفاوت‌های قابل‌ارائه‌ای داشته باشد؛ بنابراین شاخص‌های صنعت گردشگری در دولت‌های دهم و یازدهم تفاوت چندانی نداشته است. پیشنهاد می‌شود سند جامع راهبردی این صنعت تدوین و مصوب شده و اقدامات اجرایی با کمک خبرگان کاربرد این حوزه جدا از هرگونه رویکرد سیاسی در ساختار دولت‌ها در نظر گرفته شود. با این روند شاخص‌های شناسایی‌شده در این تحقیق محقق می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

Iran, a country with diverse cultural, historical, natural, ethnic and artistic tourism potentials can undoubtedly be one of development styles. But despite the good-natured words of the administrations in this regard, the industry has not yet developed its real status as a growth factor. In this study, which aims at a comparative study of the indicators of tourism industry in the tenth and eleventh administrations, by analyzing the qualitative content of interviews with ten experts in the field of tourism at the levels of management, implementation and training, we have drawn the conclusion that the control and supervisory framework of tourism, commercial environment and tourism infrastructure, human, cultural and natural resources provide the thriving tourism industry. The analysis of the interviews reveals that the lack of a comprehensive strategic document in the country and the consecutive changes in the managers of the tourism industry and the lack of prioritization of this industry in all administrations indicate that the changes in the industry are not so significant that provide remarkable differences. Therefore, the indicators of the tourism industry in the tenth and eleventh administrations are not significantly different. It is recommended that the comprehensive strategic document of the industry be formulated and adopted by assistance of experts in this field to be considered apart from any political approach in the structure of governments. With this trend, identified indicators in this study will be realized. Keywords: tourism, development, economic boom, government

منابع و مأخذ:

1. حبیبی، فاتح و حسین عباسی نژاد (1384)، تصریح و برآورد تابع تقاضای گردشگری ایران با استفاده از داده‌های سری زمانی مقطعی، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 70، مرودشت، صص 115-91.


2. دیبایی، پرویز (1371) شناخت جهانگردی، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، تک جلد، تهران.


3. صدایی، س، ا؛ و دیگری.(1389). نقش امنیت در توسعه گردشگری. فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر. سال چهارم، شماره 8، صص 110 – 97.


4. فلیحی، نعمت و بهروز جعفر زاده (1391)، بررسی عوامل مؤثر بر توریسم؛ تلفیق روش‌های اقتصادسنجی و سیستم دینامیکی، فصلنامه علوم اقتصادی، شماره 13، تهران، صص 90-53.


5. کاظمی، مهدی (1385) مدیریت گردشگری، انتشارات سمت، چاپ اول، تهران.


6. گلی، ع.(1387)، مهم‌ترین چالش‌ها در توسعه اکو توریسم ایران، ماهنامه مسافران، (صنعت توریسم و هتل داری)، شماره 240.


7. مجموعه مقالات برگزیده اولین همایش ملی امنیت و توسعه پایدار گردشگری (1388) دفتر تحقیقات کاربر دی فرماندهی انتظامی استان اصفهان چاپ اول.


8. محمدزاده، پرویز، بهبودی، داود و همکاران (2010)؛ تخمین تقاضای گردشگری ایران به تفکیک چند کشورمنتخب با استفاده از رهیافت TVP، فصلنامه اقتصاد مقداری، شماره 2، تهران، صص 171-149.


9. محمدی، تیمور، کریمی، مجتبی و همکاران (1391)، عوامل مؤثر بر تقاضای گردشگری در ایران، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، شماره 10، تهران، صص 51-27.


10. مؤمنی وصالیان، هوشنگ و لیلا غلامی پور (1393)؛ احساس امنیت اجتماعی از منظر توسعه گردشگری، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، شماره 42، اصفهان، صص 143-121.


11. هال و ریچارد (2000) گردشگری و توسعه‌ی پایدار جوامع، ترجمه: مهدی کاظمی، انتشارات سمت.


12. هانتینگتون، ساموئل. (1379)، اهداف توسعه، در درک توسعه سیاسی، تألیف مایرون واینر و ساموئل هانتینگتون، ترجمه: پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.


13. هزارجریبی، جعفر، 13890، احساس امنیت اجتماعی از منظر توسعۀ گردشگری، مجلة جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 22، شمارة 2، صص 45-65.


14.  Andrew Lockwood eds. Progress in Tourism, Recreation and Hospitality Management Research 5, pp. 89-98. Chichester: Wiley.


15. Arendt,Klaus Meyer & Lew, Alan A (2016), Understanding Tropical Coastal and Island Tourism Development, Routledge


16. Goldner, R, C & Brentritche, J, R(2003)Tourism priciples practices philosopis, john wiley & sons. inc chichester UK.


17. Haley. A.J. Snaith.Tim, Miller.Graham.The Social Impacts of Tourism A Case Study of Bath, UK: Annals of Tourism Research, Vol.32, No.3, pp.647-665, 2005Urry, John (1994) Europe, Tourism and the nation state. In Chris P. Cooper and


18. Heath, H. & Cowley, S. (2004) Developinga grounded theory approach: A comparison of Glaser and Strauss. nternational Journal of Nursing Studies, Vol41, No2, pp.141–150.


19. Henisz Witold J. (2000), "The Institutional Environment for Economic Growth", Economics and Politics 12(1).


20. Hezarjaribi, jafar& Reza Safari Shali. (2010) an Investigation of Effective Factors on civilain’s social trust amanag Iranian pepole,majalah jamashanasi karbordi (applied socialogy) vol 36,No. 4, esfahan.


21. Marinov.V, Vodenska.M & Assenova.M (2018),Traditions and Innovations in Contemporary Tourism،Cambridge Scholars Publishing


22. Mirimi, Kumbirai (2018), Developing a Destination Branding Framework for Tourism Development in Zimbabwe, GRIN Verlag publication


23. Mutuku, Caroline (2018), ourism Destinations.Definitions, Changes and Trends, GRIN Verlag publication


24. No Tourism. 2006. (M, Piroabakht. & M.S, Alvani• of Office Publications, process management In. Tehran,Office Publication Research Cultural.]Persian


25. Rezaei, Sajad (2018), Quantitative Tourism Research in Asia: Current Status and Future Directions, Springer


26. Smith, Melanie K. (2003). Issues in Cultural Tourism Studies. Tourism / Routledge. London: Routledge.


27. Soleimanpour, H. (2006): Nature Based Tourism: A Draft International Covenant, Center for Sustainable Development (CENESTA) publication,TEHRAN, IRAN.


28. Sosinski, Colette(2017), Wildlife Tourism in Germany: Exploring the domestic wildlife tourism market in Germany - an analysis of the country's wildlife tourism potential and its link to wildlife conservation, GRIN Verlag publication


29. Theobal,W,F (2005)Global tourism, Elsevier inc, printed in the united states of America


30. UNWTO(2013)T  World Tourism Barometer, Retrieved 7/8/2019 at: http://dtxtq4w60xqpw.cloudfront.net/sites/all/files/pdf/unwto_barom13_01_jan_excerpt_0.pdf


31. Urey, J. 1990, The tourist gaze: Leisure and travel in contemporary societies, Sage, London.