شاخص‌های سنجش کیفیت آموزش عالی براساس مدل کانو در دانشگاه ارومیه
محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتیرضا هادی هادی 1 , یوسف رضاپور 2 , صدیقه سلمان‌پور 3
1 - دانش آموختۀ کارشناسی‌ارشد رشته برنامه‌ریزی‌آموزشی گروه علوم‌تربیتی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2 - استادیار دانشگاه تبریز، دانشکده علوم‌تربیتی و روانشناسی، تبریز، ایران
3 - مربی، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور واحد نقده، گروه علوم‌تربیتی، نقده، ایران
کلید واژه: کیفیت, آموزش عالی, شاخص‌های سنجش, مدل کانو,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر، شاخص‌های سنجش کیفیت آموزش عالی را بر اساس مدل کانو در دانشگاه ارومیه بررسی می‌کند. روش تحقیق از نوع توصیفی _ پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیة دانشجویان دانشگاه ارومیه که تعداد آنها برابر با 22500 نفر می باشد است. براساس داده‌های مندرج در جدول مورگان حجم نمونه آماری این پژوهش به تعداد 378 نفر است. برای انتخاب واحدهای مورد مطالعه از روش نمونه‌گیری طبقه ای استفاده شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش، در چهارچوب روش میدانی دو پرسشنامه می باشد، پرسشنامه اول: مربوط به ادراکات و انتظارات دانشجویان از چهار بعد (محتوای دوره، ساختار دوره، ویژگی‌های استادان، امکانات دوره) می باشد، پرسشنامه دوم: به مدل کانو مربوط است که نیازهای الزامی، عملکردی و جذاب دانشجویان را می سنجد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد بین انتظارات دانشجویان ازمحتوا، ساختار و امکانات دوره های دانشگاه و ویژگی‌های استادان، با ادراک آنان تفاوت معناداری وجود دارد، به عبارت دیگر میزان ادراکات دانشجویان از چهار بعد (محتوای دوره، ساختار دوره، ویژگی‌های استادان، امکانات دوره) در دانشگاه ارومیه پایین تر از انتظارات آنان می باشد
The present study is an attempt to investigate the evaluation indexes in higher education, based on Kano`s model at Urmia University. This is a descriptive-survey research. The statistical population of the study includes all 22500 students at Urmia University. According to the data in Morgan table, the sample of the study is 378. In order to choose the sample, stratified sampling was used. The instruments used to collect the data were two questionnaires; The first questionnaire was related to the perception and expectation of the students in 4 dimensions (course content, course structure, teachers` characteristics, course facilities), and the second questionnaire was based on Kano`s model which examined students` essential, functional, and appealing needs. The results of the study revealed that there is a significant difference between the students` expectations regarding the content, structure, and facilities of the university courses and teachers` characteristics and their perception of all these. In other words, the students` perceptions regarding the 4 dimentions (course content, course structure, teachers` characteristics, course facilities) is lower than their expectations at Urmia University
ایزدی، صمد؛ صالحی، ابراهیم و قره‌باغی، محمدمهدی (1387). بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان با توجه به معیار نتایج مشتری مدل (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه مازندران)، نشریهعلمی -پژوهشیآموزشعالیایران، شماره 3.
پریدار، مریم (1390). بررسی رضایتمندی شهروندان از خدمات معاونت امور فرهنگی و اجتماعی سازمان شهرداری با استفاده از ترکیب مدل‌های کانو و تحلیل شکاف، فصلنامه الکترونیک پارس مدیر.
دادباری، منوچهر ( 1393 ). ارزیابی بانکداری الکترونیک بانک کشاورزی و ارائه راهکارهای پیشنهادی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، میزان آشنایی و رضایت مشتریان از خدمات.
رضایی، کامران؛ حسینی‌آشتیانی، حمیدرضا و هوشیار، محمد (1384). QFDرویکردی مشتری مدار به طرح ریزی و بهبود کیفی محصول، تهران: انتشارات آنتا.
زنجیرچی، سیدمحمود (1390). مدل کانو و کاربرد آن در ارزیابی نیازهای دانشجویان، پنجمین همایش ارزیابی کیفیت در نظام دانشگاهی، دانشگاه تهران پردیس: دانشکده های فنی.
سلیمانی‌مطلق، خدایار (1384). بررسی عوامل آموزشی مؤثر بر کیفیت آموزشی دانشگاهی از دیدگاه اعضای هیات علمی و دانشجویان دانشگاه لرستان، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
صادقی‌مقدم، محمدرضا؛ زارعی‌دودجی، ابوالقاسم و صادقی‌مقدم، علی‌اصغر (1391). ارائه رویکرد فازی جدول ارزیابی مدل کانو جهت تحلیل و طبقه‌بندی ویژگی‌های کیفیت، فصلنامه مدیریت بازرگانی، دوره 4، شماره 3.
عارفی، محبوبه؛ زندی، خلیل و شهودی، مریم (1389).بررسی کیفیت رشته علوم تربیتی در دانشگاه کردستان بر اساس مدل‌های کانو و گسترش عملکرد کیفیت، فصلنامه اندیشه‌های نوین تربیتی، دوره 7، شماره 1.
فانی، علی و پورمحمد، احمد و حسن‌زاده، علی (1391). ارائه شاخص رضایت مشتری ایرانی، مجله دانش مدیریت، سال پانزدهم، شماره 52.
فتحی، محمدرضا (1389). ارزشیابی تشخیصی، نگاه به رویدادهای آموزش و پرورش، شماره162.
قاسمی‌زاد، علیرضا (1387). چارچوب نظری سنجش کیفیت آموزش رشته‌های مهندسی در دانشگاه‌های آزاد اسلامی منطقه یک،فصلنامه پژوهش در برنامه‌ریزی‌درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی- برنامه ریزی درسی)، دوره 22، شماره 20.
کزازی، ابوالفضل (1378). مدیریت کنترل کیفیت فراگیر (نگرش کاربردی)، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
محمدی، آیین و مجتهدزاده، ریتا (1384). رتبه بندی آموزشی و بانک اطلاعات رشته های مدیریت و اطلاع رسانی، محصول تدوین راهکار تقسیم وظایف آموزشی در نظام آموزشی علوم پزشکی کشور، تهران: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
مهرگان، محمدرضا و قاسمی، مهرداد (1390).استفاده از مدل کانو در تعیین امتیاز کیفیت شرکت‌های صنعتی،دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران.
هویدا، رضا و مولوی، حسین (1387). فرایند بهبود کیفیت آموزشی از نظر اعضای هیات علمی استان اصفهان، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، شماره 8.
Carnevalli. Jose A., Miguel & Paulo Cauchick, (2008). Review, analysis and classification of the literature on QFD-Types ofresearch, difficulties and benefits, Production Economics, 114, 737-754.
Chou. Shieu-ming, (2004). Evaluating the service quality of undergraduate nursing education in Taiwan- using quality function deployment, Nurse Education Today, 24, 310-318.
Kells, H. R. (1990). The Inadequacy of Performance Indicators for Higher Education. The need for a more comprehensive and development construct. Higher education management, 2(3), 258-270.
Voss. Roediger, Gruber. Thorsten &Szmigin. Isabelle, (2007). Service quality in higher education: The role of student expectations, Journal of Business Research, 60, 949-959.
Yeo.Roland K, (2009). Service quality ideals in a competitive tertiary environment. International Journal of Educational Research, 48, 62-76.