*اصل مصلحت در احراز نسب از دیدگاه فریقین

محورهای موضوعی : فقه الأسرة

نرگس یوسفی راد ¹ , محمد صادق جمشیدی راد ² , معصومه مظاهری ³

1 - دانشجوی دکترا (سطح 4) گرایش فقه خانواده حوزه رفیعه المصطفی تهران ایران
2 - هئیت علمی پیام نور
3 - عضو هیأت علمی و استادیار دانشگاه شهید مطهری

تاریخ دریافت : 1400/12/17 تاریخ پذیرش : 1400/12/17 تاریخ انتشار : 1401/04/01

کلید واژه: آزمایش DNA, مصالح مرسله, قاعده فراش, اصل مصلحت, نسب,

چکیده مقاله :

امروزه باپیشرفت علم وتکنولوژی وتأثیرانکارناپذیرآن درحوزه قضا، ادله اثبات دعوا ازانحصار درمصادیق خاص خارج گردیده وادله‌ای تحت عنوان گزارشات علمی وامارات قضایی، به دلیل برخورداری ازدرجه بالای اعتبارعلمی وقطعیت عرفی به‌یاری قضات آمده‌ وادله اثبات نسب ازانحصاردرچارچوب ادله‌ای مانندشهادت،اقرار، قاعده‌فراش‌وقرعه فراتررفته به‌طوری‌که روش‌های‌نوین احرازنسب )آزمایش (DNA به‌دلیل پشتوانه‌عقلی وعلمی، نقش‌بسزایی درتحقق علم قاضی واثبات‌نسب ازاین‌طریق دارد، لیکن توجه به اصل مصلحت خانواده وحقوق کودک به‌منظور ممانعت ازمتلاشی‌شدن خانواده‌ها ورعایت غبطه ومصلحت کودک منجربه این‌مسئله گردیده‌است که‌درصورتی که بهره‌گیری ازروش‌های نوین‌احرازنسب تالی فاسد داشته باشد، آیاچنین اقدامی بامصلحت حفظ نظام خانواده وحقوق کودک ونظم عمومی جامعه، سازگاراست؟ ازاین‌رو درپژوهش‌حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی با ابزار کتابخانه‌ای به‌بررسی دیدگاه‌های فقهای‌فریقین دراعتباراصل‌مصلحت دراحراز نسب پرداخته می‌شود به طوری‌که فقها اهل سنت درصورت وجود فراش وادله شرعی بنابرمصلحت و احتیاط درانساب طفل را منتسب به صاحب‌فراش می‌دانندو مشهورفقهای‌امامیه معتقدند درصورت قطعی بودن نتایج آزمایش DNA، اصل‌اولی قضاوت براساس علم عرفی است لیکن این پژوهش برآن است تا بابهره گیری ازاصل مصلحت در موارد ضروری به عنوان حکمی ثانویه موجبات تحقق حکمی مقتضی ازسوی محاکم قضایی را فراهم‌آورد.

چکیده انگلیسی:

Today, with the advancement of science and technology and its undeniable impact in the field of justice, the evidence of litigation has been removed from the monopoly in certain cases. And the evidence under the heading of scientific reports and the judiciary has come to the aid of judges and courts, which, due to its high degree of scientific validity and customary certainty, has created a dramatic change in this regard.Proofs of lineage have not been without this situation and have gone beyond monopoly in the framework of proofs such as testimony, confession, rule of thumb and lottery, so that new methods of lineage, including DNA testing due to intellectual and scientific support, play an important role in realizing the science of judge and Prove the lineage in this way,However, paying attention to the principle of family expediency and the rights of the child in order to prevent the disintegration of families and to observe the envy and expediency of the child has led to the question that if using new methods of lineage and attributing the child to adultery, such an action Is the family system and the rights of the child and the public order of society compatible? Therefore, in the present study, the views of the jurists of the two sects on the validity of the principle of expediency in establishing ancestry are examined.