• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - هنرنمائی أرموی موسیقیدان ایرانی در بغداد عصر مغولان
        محمد رضا هاشمی نیا محمد سپهری ستار عودی
        أ ُرموی هنرمند ایرانی در زندگی خود فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت سرگذاشت. در کودکی با خانواده‌اش زیست و با اندیشه تعالی و ترقی و به قصد دانش اندوزی ارومیه را به مقصد بغداد پیش از یورش‌های مغول ترک گفت و در آنجا خود را در مرکز علمی، فرهنگی و سیاسی جهان اسلام یافت.وی در م چکیده کامل
        أ ُرموی هنرمند ایرانی در زندگی خود فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت سرگذاشت. در کودکی با خانواده‌اش زیست و با اندیشه تعالی و ترقی و به قصد دانش اندوزی ارومیه را به مقصد بغداد پیش از یورش‌های مغول ترک گفت و در آنجا خود را در مرکز علمی، فرهنگی و سیاسی جهان اسلام یافت.وی در مستنصریه معروفترین مدرسه عصر خود به تحصیل پرداخت و در علوم و هنرهای مختلف تبحر یافت و به تدریج، بر شهرت وی افزوده شد. دیری نپائید که خود را در کنار خلیفه عباسی و همنشینی او یافت و این دوران خوش با حمله هولاکو به پایان رسید. او به موقعیتی رسید که با درایت و هنرمندی، جان خود و همنوعانش را رهاند و عظمت گذشته‌اش را بازیافت؛ و آنگاه کمر به خدمت وزرای جوینی بست و این دوره نیز دیری نپائید و دوران همه خوشی‌هایش به سر آمد و تنها راه باز مقابل خود را زندان یافت. أ ُرموی سرانجام در حدود هشتاد سالگی به علت ناتوانی از پرداخت وامی که گرفته بود، زندانی شد و در همانجا در سال 693 قمری در خفت و خواری وفات یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - نقد اخلاقی متن تاریخی کارنامۀ اردشیر بابکان
        آسیه ذبیح نیا
        کارنامۀ اردشیربابکان با قدمت چهارصد ساله یکی از متون پهلوی است که محتوی اندرزهای اردشیربابکان، مؤسس سلسلۀ ساسانی است. فضائل اخلاقی بسیاری در متن کارنامۀ اردشیر به وی نسبت داده شده و اورا تا درجۀ قهرمان ملی و حماسی که دارای تمامی صفات متعالی اخلاقی از جمله داد، دهش، مهرب چکیده کامل
        کارنامۀ اردشیربابکان با قدمت چهارصد ساله یکی از متون پهلوی است که محتوی اندرزهای اردشیربابکان، مؤسس سلسلۀ ساسانی است. فضائل اخلاقی بسیاری در متن کارنامۀ اردشیر به وی نسبت داده شده و اورا تا درجۀ قهرمان ملی و حماسی که دارای تمامی صفات متعالی اخلاقی از جمله داد، دهش، مهربانی، بی باکی، تهور و قداست است، برمی‌کشد. به نظر می‌رسد اردشیرنماد هویت ملی ایران در مقابل انیران باشد. در این اندرزها با بیانی حکمت-آمیز و خردمندانه، حال و کار آدمی در عرصۀ گیتی به سنجش درمی‌آید و کوته نگری‌ها، هوسرانی‌ها، فزون‌خواهی‌ها و دیگر صفات اهریمنی سرزنش می‌شود. اندرز در همه زبان‌ها و در همه حال و همه جا و همیشه وجود داشته است و نزد هر ملتی یک نوع حالت عمومی دارد؛ از آن جایی که فضایل و رذایل اخلاقی ریشه در ذات انسان دارد، درتمام فرهنگ‌ها و زبان‌ها، مورد پذیرش همگان است. مقالۀ حاضر، با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی می‌کوشد تا به نقد دیدگاه اردشیر بابکان پیرامون مؤلّفه‌های اخلاقی مورد بررسی قرار دهد. با استناد به یافته‌های این بررسی، اندرزهای اردشیر بابکان عموماً وظایف انسان را نسبت به خود، خداوند و دیگران بازگو می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی تحولات تاریخی- حقوقی در قرارداد های بین المللی امتیازی نفت و گاز
        مهدی عباسی سرمدی حبیب اله صفاکیش کاشانی
        در دهه 1930 میلادی ، نفت و گاز جهان تحت سیطره هفت شرکت بزرگ نفتی بین المللی قرار داشت. این هفت شرکت که به "هفت خواهران"شهرت داشتند نه تنها کنترل امور مربوط به حمل و نقل ، پالایش و فروش و بازاریابی نفت را در دست داشتند بلکه تا حد قابل توجهی تسلط بر ذخایر نفتی نیز در اختی چکیده کامل
        در دهه 1930 میلادی ، نفت و گاز جهان تحت سیطره هفت شرکت بزرگ نفتی بین المللی قرار داشت. این هفت شرکت که به "هفت خواهران"شهرت داشتند نه تنها کنترل امور مربوط به حمل و نقل ، پالایش و فروش و بازاریابی نفت را در دست داشتند بلکه تا حد قابل توجهی تسلط بر ذخایر نفتی نیز در اختیار ایشان بود.سیطره این شرکتها بر ذخایر نفتی را سازوکار های سنتی قرارداد های امتیازی تامین و تضمین می کرد و سود سرشاری را از این محل عاید ایشان می نمود. اداره بازار نفت و و تعیین قیمت های آن برای مدت های طولانی ، پیامد طبیعی این سیطره بود. این شرکت ها با تقسیم بازارهای مصرف میان خود ، فرآیند عرضه و تقاضای جهانی را مدیریت نموده، مانع تعیین قیمت از طریق مکانیزم رقابت می شدند.این شرایط کشورهای میزبان را وادار نمود تا از یک سو، با همگرایی های منطقه ای و بین المللی و ایجاد ساختارهای متحد (نظیر سازمان کشورهای تولید کننده نفت، اوپک) ابتکار عمل در تعیین قیمت محصول نفت تولیدی را در دست گیرند، و از سوی دیگر با مرور تجارب حاصله از سازوکار های حاکم بر نظامات قراردادی مابین خود و شرکت های بین المللی نفتی، ساختار این قراردادها را به سمت و سوی هر چه بیشتر ملی شدن هدایت نمایند. در این مقاله ما بر آنیم تا تحلیلی تاریخی- حقوقی از سیر تغییرات در قرارداد های بین المللی امتیازی نفت و گاز ارائه دهیم .سیری که از پیش از سالهای دهه 50 میلادی آغاز گشته و پس از جنگ جهانی دوم و تا پایان قرن بیستم ، دستخوش تحولات و دگرگونی هایی فراوان گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - خاندان ها و نخبگان ایرانی در نهضت ترجمه دوره بررسی: خلافت هارون الرشید و مامون عباسی
        محمد رضا حامدی سهیلا شکری
        نهضت ترجمه در اواسط قرن دوم هجری از تشعشعات آفتاب درخشان فرهنگ و تمدن اسلامی است. توسعهفرهنگ و تمدن اسلامی در پهنه وسیعی در جهان آن روز تا حد زیادی مدیون این حرکت علمی- فرهنگیاست. بی تردید دانشمندان ملل گوناگون به ویژه ایرانیان نقش اساسی را در این زمینه ایفا نمودند.از ا چکیده کامل
        نهضت ترجمه در اواسط قرن دوم هجری از تشعشعات آفتاب درخشان فرهنگ و تمدن اسلامی است. توسعهفرهنگ و تمدن اسلامی در پهنه وسیعی در جهان آن روز تا حد زیادی مدیون این حرکت علمی- فرهنگیاست. بی تردید دانشمندان ملل گوناگون به ویژه ایرانیان نقش اساسی را در این زمینه ایفا نمودند.از این رو شناخت زوایای مختلف مشارکت فرهیختگان ایران زمین در این جنبش علمی مسئله اصلی اینپژوهش است و آنچه در این تحقیق یافت شد آن است که نخبگان، خاندان های ایرانی و انیرانی در عرصههای سیاسی، علمی، اداری، اقتصادی و ارتباطات اقوام مختلف این نهضت را حمایت کردند.به یقین حفظ میراث کهن فرهنگی ایران زمین از تاراج زمانه از انگیزه های اساسی این حمایت بود. در اینمقاله کوشش شد از منابع اصیل و نزدیک به دوره مورد بررسی، نهایت بهره برداری به عمل آید.کلید واژگان : فرهنگ، تمدن، فرهنگ و تمدن اسلامی، نهضت ترجمه، بیت الحکمه و پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی مناسبات سیاسی ایلخان بختیاری و شاه قاجار از آغاز تا انقلاب مشروطیت
        غفار پوربختیار عبدالعزیز موحد
        از سال 1284هـ ق که اولین ایلخانی بختیاری طی فرمانی از جانب ناصرالدین شاه منصوب گردید تاانقلاب مشروطیت، روابط پرفراز و نشیبی میان شاهان قاجار و ایلخان های بختیاری شکل گرفت که برآمده ازیک سلسله عوامل بود. عوامل پنج گانهای همچون چگونگی برقراری نظم و امنیت ایلی و فرا ایلی، چکیده کامل
        از سال 1284هـ ق که اولین ایلخانی بختیاری طی فرمانی از جانب ناصرالدین شاه منصوب گردید تاانقلاب مشروطیت، روابط پرفراز و نشیبی میان شاهان قاجار و ایلخان های بختیاری شکل گرفت که برآمده ازیک سلسله عوامل بود. عوامل پنج گانهای همچون چگونگی برقراری نظم و امنیت ایلی و فرا ایلی، نحوه جمعآوری مالیات و پرداخت آن به خزانه دولت قاجار، کیفیت دادن سوار به دولت و کمک به آن در جنگ هایداخلی و خارجی، برقراری روابط دوستانه با شاه و مقامات قاجاری و سرانجام مسئله قدرت یابی بیش از اندازهیک ایلخانی، از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر روابط ایلخانی بختیاری و شاه قاجار بوده است. در این پژوهشنقش و تأثیر هر کدام از این عوامل مورد بررسی و سنجش قرار گرفته و روشن می گردد که مسئله قدرتیابی فراتر از حد ایلخانی بختیاری که شاه و دربار قاجار را به هراس افکنده بود بیشتر از سایر عوامل بر چگونگیروابط طرفین و بویژه سرنوشت یک ایلخان تأثیرگذار بوده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - دولت در نظریة سیاسی شیعة امامیه
        سینا فروزش
        دولت اسلامی در اندیشه و عمل مبتنی بر وحی و یا به تعبیر دقیقتر مبتنی بر تفسیر وحی است. از همین روشناخت و سنجش نظریههای مختلف دربارة دولت در اسلام به مثابه مجموعهای از تفسیرهاست که هر یکساختاری معیّن دارند و از کارکردها و دستاوردهای خاصی حکایت میکنند. حال، مسأله اساسی تحق چکیده کامل
        دولت اسلامی در اندیشه و عمل مبتنی بر وحی و یا به تعبیر دقیقتر مبتنی بر تفسیر وحی است. از همین روشناخت و سنجش نظریههای مختلف دربارة دولت در اسلام به مثابه مجموعهای از تفسیرهاست که هر یکساختاری معیّن دارند و از کارکردها و دستاوردهای خاصی حکایت میکنند. حال، مسأله اساسی تحقیق حاضرنقش و کارکرد دولت در نظریه سیاسی شیعه امامیه است. فرضیه تحقیق حاضر این است که از نظر شیعههرگونه حکومتی در زمان غیبت فاقد مشروعیت است و باید برای حل و فصل پارهای از امور به فقیه جامعالشرایط مراجعه کرد. این مسأله موجب شد فقیهان شیعه ضمن تمکین به اصول بنیادین شیعه در باب امامتو رهبری جامعه، در شرایطی خاص، همکاری و پذیرش مسئولیت از طرف سلاطین را مجاز اعلام کنند تاعلیرغم نامشروع تلقی کردن نهاد سلطنت، اجرای پارهای از اوامر سلطانی زیر عناوین احقاق حق و یا حفظنظام، مشروعیت یابد. در انجام این تحقیق از روش تحقیق تاریخی (استقرائی) استفاده شده است که سعیدارد با رعایت امانت و حفظ اصول علمی و نیز با نگاهی عینی به وقایع و حوادث مستند تاریخی که در اسنادو منابع تاریخی آمده است، به تبیین و استدلال تاریخی موضوع بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - نقش باورهای دینی مردم ایران در گرایش حاکمان مغول به گسترش و توسعه موقوفات مذهبی (ازاوگتای قاآن ( 626ه ق) تا غازان خان ( 694ه ق)
        زهرا مباشر امینی ستار عودی محمد سپهری
        کیده :وقف یکی از سنتهای فرهنگی و اجتماعی دیرینه ایرانیان است که در طول تاریخ تحت تأثیر عوامل متعدد،فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است. پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخ به این سؤال بود که توسعهو بازسازی سنت وقف در دوره خاصی از حاکمیت مغولان (از 626تا 694هجری) چه ارتبا چکیده کامل
        کیده :وقف یکی از سنتهای فرهنگی و اجتماعی دیرینه ایرانیان است که در طول تاریخ تحت تأثیر عوامل متعدد،فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است. پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخ به این سؤال بود که توسعهو بازسازی سنت وقف در دوره خاصی از حاکمیت مغولان (از 626تا 694هجری) چه ارتباطی با باورهایمذهبی مردم آن روزگار داشته است. روش پژوهش، کیفی و جمعآوری اطلاعات اسنادی است. نتایج نشانداد که حاکمان مغول در ابتدای تهاجم در راستای اعتقادات خود به ایجاد بتخانه، معبد و یا کلیسا میپرداختند اما بهتدریج تحت تأثیر اعتقادات شیعی مردم ایران به گسترش و توسعه موقوفات مذهبی در ایرانپرداختند. علاوه بر آن دو شخصیت اسلامی در دربار آنان به نامهای خواجهنصیرالدین طوسی و شمسالدینجوینی علیرغم مغایر بودن باورهایشان با حاکمان، در توسعه و بازسازی فرهنگی سنت وقف نقش مهمی ایفانمودند پرونده مقاله