تحول مفهوم هویت ملی در عصر قاجار
محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ
کیانوش افشاری
1
,
حامد عامری گلستانی
2
,
بهرام یوسفی
3
,
شیوا جلال پور
4
1 - گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
3 - گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
4 - گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
کلید واژه: هویت ملی, وطن, ملت, باستان‌گرایی, عصر قاجار,
چکیده مقاله :
ایران، به‌عنوان یکی از کهن‌ترین کشورهای جهان، از دیرباز دارای نوعی هویت ملی و ملت بوده است و این را می‌توان در استمرار نامِ ایران دید. سه لایۀ سازندۀ هویت ملی ایرانیان، ایرانی‌بودن، دین و در دورۀ جدید تجدد است. دو لایۀ کهنِ هویت ملی ایرانیان، از دیرباز در کنار هم کم‌وبیش سازگار بودند، و عناصر متداخل زیادی با یک‌دیگر داشته و دارند. با آشنایی ایرانیان با دنیای جدید، موجب شد که آگاهی‌های نوینی در این زمینه به‌وجود بیاید و این آگاهی‌ها موجب تحول در این هویت شد. از این‌رو، سؤال اصلی این پژوهش آن است که این تحول در مؤلفه‌های مربوط به هویت ملی، در عصر قاجار (پیش از مشروطه)، چگونه شکل گرفته است؟ این پژوهش، با روش توصیفی‌تحلیلی، به این نتیجه رسیده است که باستان‌گرایی، سره‌نویسی، بازتعریف از وطن و بازتعریف ملت و شکل‌گیری اندیشۀ ناسیونالیسم (در معنای مدرن آن) مهم‌ترین مؤلفه‌های منظومۀ هویت ایرانی جدید را تشکیل می‌دهند.
Iran, as one of the oldest countries in the world, has long had a kind of national identity and "nation" and this can be seen in the continuation of the name "Iran". The three building blocks of Iranian national identity are "being Iranian", "religion" and in the new era "modernity". The two ancient layers of Iranian national identity have long been more or less compatible with each other, and have and still have many overlapping elements. With the acquaintance of Iranians with the new world, it caused new awareness in this field and this awareness caused a change in this identity. Therefore, the main question of this research is how this change in the components of national identity was formed in the Qajar (pre-constitutional) era? This descriptive-analytical study has concluded that "archeology", "rewriting", "redefining the homeland" and "redefining the nation" and "shaping the idea of nationalism (in its modern sense)" are the most important components of the "new Iranian identity system".
_||_