بینش و روش درتاریخ نگاری سیفی هروی

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

محمود الواری ¹ , محبوبه شرفی ²

1 - دانشجوی دکتری تاریخ اسلام ، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران
2 - دانشیار گروه تاریخ ،واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1399/05/05 تاریخ پذیرش : 1399/10/16 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: تاریخ نامه هرات, سام نامه, مجموعه غیاثی, سیفی هروی, خاندان کرت,

چکیده مقاله :

تاریخ نامه هرات، تالیف سیفی هروی یکی از مهمترین کتب تاریخ محلی ایران در عصر ایلخانان است که به زبان فارسی نگارش یافته است.این پژوهش در صدد است ،با بررسی زندگی نامه، آثار ،منابع اطلاعاتی مورخ در نگارش اثر،گرایش‌های مذهبی وی،انگیزه های تالیف، محتوی آثار ،شاخصه های تاریخ نگاری وی را از خلال روایات ارائه نماید تا بتوان با شناخت منظومه فکری مورخ ،روش تاریخنگاری وی را در این خصوص نشان دهد. یافته های پژوهش حاضر، مبتنی بر روش تاریخی و بهره‌گیری از شیوه کتابخانه‌ای، نشانگر این موضوع است که هروی با نگارش مجموعه غیاثی و اختصاص بخش هایی از تاریخ هرات به اخلاق سیاسی، تاریخ را در زمره علوم نقلی ندانسته وآن را به حکمت عملی نزدیک کرده و عرصه‌ایی برای انعکاس حکمت عملی قرار داده است . او در روش تاریخ نگاری خود از رویکرد انتقادی و عِلی بهره برده اما نتوانسته آن را اساس کار خویش قرار داده و از آن به طور فراگیر استفاده نماید.بازتاب مسایل اجتماعی یکی از مهم ترین ویژگی های تاریخ نگارانه اثر مورخ و بیانگر رویکرد جدی وی به مسایل اجتماعی است .تاریخ نامه هرات به جهت اشتمال بر شرح برخی از شعرا و علما و بزرگان نیز در خور توجه است.

چکیده انگلیسی:

The Tarighname- Harat‚The compiled by Seifi Heravi is one of the most important local historical books of Iran in Ilkhanian era thate has been written in Persian. This research aims to provide biography‚ works‚the sources of information of historiographer in writing of the work‚his religious tendencies‚ the compilation motives‚the content of works‚his historiographical chracterstics shows through the narration. In order to understand the historiographers intellectual system‚ he can show his method of historiography in this regard. The findings of the present study‚ based on historical method and use of the library method‚ indicate that Heravi by writing Gheyasis collection and dedicates parts of Haratś history to political ethics‚dose not regard history as atransmitted science and brings it closer to practical wisdom‚ and it has set the stage for reflection of practical wisdom. He has used the critical and casual approach to his histography‚but has not been able to base it on his work and use it extensively.the reflecting on social issus is the one of the most important features of the historiographerś work and expressivs the serious approach to sociological issues. Tarighname- Harat is also worthy of menton for some poets‚scholars‚andelders.