مردم، درختان و بیابان: مقابله با بیابان زایی (تجربه مدیریت منابع زیست محیطی در محیط‌های خشک و شبه بیابانی)
محورهای موضوعی : مدیریتایمان تازیکه 1 , بهنام کلانتری 2 , سید عرفان حسینی 3
1 - گروه معماری ، واحدگنبدکاووس ،دانشگاه آزاد اسلامی ،گنبدکاووس ، ایران
2 - گروه معماری، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آبادکتول، ایران
3 - استادیار گروه عمران ، دانشکده فنی مهندسی ، واحد گرگان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، گرگان ، ایران.
کلید واژه: طراحی منظر پایدار, مدیریت منابع, محیط‌های خشک و شبه بیابانی, بیابان‌زایی, شمال سودان,
چکیده مقاله :
از دیدگاهی علمی، خشکی به کمبود رطوبت اشاره دارد که در آن، تبخیر بیشتر از بارش است. فرآیندهای بیابان زایی شامل جنگل زدایی، چرای بی رویه دام، غرقاب، فرسایش و کاهش تنوع زیستی که منجر به تخریب پوشش گیاهی و خاک می شود؛ اگر چه اغلب با مناطق خشک مرتبط است ولی می تواند در هر محیطی رخ دهد. برنامه محیط زیستی سازمان ملل متحد و سایر سازمان های بین المللی، حامی تحقیقات مربوط به بیابان زایی هستند .لاکن علیرغم انجام تلاش های بین المللی ، همچنان خسارات در مناطق خشک زیان بار هستند . هر ناحیه بیابانی، بیانگر وضعیت متفاوتی است که با تغییر یا توسعه شرایط اقتصادی، سیاسی، تکنولوژیکی و فرهنگی تغییر می کند، از طرفی دیگر، تجارب بدست آمده در یک محیط خشک گاهی اوقات می توانند برای موفقیت در مناطق مشابه مورد استفاده قرار گیرند. این تحقیق یک تحقیق کیفی بر مبنای داده های کتابخانه ای است که مطالعه موردی محسوب می شود و در ان تجربه بدست آمده از پروژه تثبیت تپه های شن های روان در دره رود نیل در سودان شمالی مورد تحلیل قرار می گیرد. تاکید اصلی در این ارتباط بر اقدامات انجام شده توسط روستائیان برای مقابله با حرکت شن های روان و راهنمایی موسسات پژوهشی است. نتایج این پژوهش در تاکتیک ها که در تحلیل و نتایج امده است قابل تسری به مناطق دیگر است.استفاده از تجارب سنتی روستاییان،کاشت درختان بادشکن و تثبیت کننده منطبق بر اقلیم و مدیریت بر نحوه آبیاری از مهم ترین اقدامات بکار رفته است.