تحلیل اثرات توسعه مالی و سیاست پولی بر رشد اقتصادی از طریق کانال وام‌دهی بانکی
تحلیل اثرات توسعه مالی و سیاست پولی بر رشد اقتصادی از طریق کانال وام‌دهی بانکی
محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار
بهرام حاتمی سولگانی
1
,
حسین شریفی رنانی
2
*
,
سعید دایی کریم زاده
3
1 - دانشجوی دکتری رشته علوم اقتصادی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2 - دانشیار گروه اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران(نویسنده مسئول)
3 - دانشیار گروه اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
کلید واژه: بازار اعتباری, سیاست پولی, رشد اقتصادی, نظام بانکی.,
چکیده مقاله :
کانال‌های انتقال سیاست پولی که مرتبط با بخش بانکی و دیدگاه اعتباری هستند، به عنوان یک عامل مهم و کلیدی در تأثیرگذاری بر مولفههای اقتصاد کلان به شمار میروند. با توجه به بازار سرمایه در ایران، تأمین مالی بخش‌های مختلف اقتصادی عمدتاً توسط نظام بانکی صورت می‌گیرد. رفتار وام‌دهی بانک‌ها در بیشتر موارد تحت تأثیر سیاست‌های پولي، توسعه مالي و نوسانات اقتصادی قرار گرفته و در پاسخ به این علائم تعدیل می‌شود. هدف اين مقاله بررسي نقش توسعه بازارهاي اعتباري و سیاست پولی بر رشد اقتصادی از طریق کانال وام‌دهي بانکی در ايران طي دوره زمانی فصل اول 1378 تا فصل اول 1400 می‌باشد. بدین منظور با استفاده از روش گشتاورهاي تعمیم‌یافته (GMM) اثر سیاست‌های پولی و توسعه مالی در بازارهای اعتباری بر میزان وام‌دهی بانکی و سپس اثر وام‌دهی بانکی بر رشد اقتصادی برآورد شد. پس از آن با محاسبه آماره سوبل نقش میانجی‌گری کانال وام‌دهی بانکی در انتقال اثر سیاست‌های پولی و توسعه مالی بر رشد اقتصادی آزمون شد. نتایج بیانگر آن بود که سیاست پولی از طریق افزایش نرخ بهره بر وام‌دهی بانکی اثر منفی داشته است. از طرفی توسعه مالی از طریق اعطای اعتبار به بخش خصوصی بر وام‌دهی بانکی اثر مثبت بر جای گذاشته است. نتیجه برآورد اثر وام‌دهی بانکی بر رشد اقتصادی نیز حاکی از اثر مثبت وام‌دهی بر رشد اقتصادی است. محاسبه آماره سوبل از موثر بودن کانال وام‌دهی در انتقال اثر سیاست پولی و همچنین توسعه مالی بر رشد اقتصادی حکایت دارد.
Monetary policy transmission channels that are related to the banking sector and the credit perspective are considered as an important and key factor in influencing macroeconomic components. Regarding the capital market in Iran, financing of various economic sectors is mainly done by the banking system. In most cases, banks' lending behavior is influenced by monetary policies, financial development and economic fluctuations and is adjusted in response to these signs. The purpose of this article is to investigate the role of credit market development and monetary policy on economic growth through the bank lending channel in Iran during the period from the first quarter of 1998 to the first quarter of 2020. For this purpose, the effect of monetary policies and financial development in credit markets on the amount of bank lending and then the effect of bank lending on economic growth were estimated using the generalized moments method (GMM). After that, the mediating role of the bank lending channel in transferring the effect of monetary policies and financial development on economic growth was tested by calculating the Sobel statistic. The results indicated that monetary policy had a negative effect on bank lending through the increase of interest rates.
باجلان، علي اکبر، بيات، روح الله و حبيب انصاري ساماني. (1397). «نقش توسعه مالي در اثربخشي سياست پولي در طي چرخه هاي تجاري:کاربردي از الگوي مارکوف- سوئيچينگ»، فصلنامه پژوهش¬هاي اقتصادي (رشد و توسعه پايدار)، 18، 4، 187-216.
پورمحمدي، سسده ساجده، طهرانچيان، اميرمنصور و سعيد راسخي. (1397). «توسعه مالي و اثرگذاري سیاست‌های‌پولي بر توليد ناخالص داخلي در اقتصاد باز»، پژوهشنامه اقتصاد کلان، 13، 26، 32-13.
خليلي عراقي، منصور، برخورداري دورباش، سجاد و امين گلواني. (1399). «تبيين رابطه بين توسعه مالي و کارايي سياست پولي با استفاده از شاخص ترکيبي فازي، مجله تحقيقات اقتصادي، 55، 3، 608-585.
رضايي، نادر و عليرضا نوروزي. (1398). «بررسي نااطميناني اقتصادي و تصميمات وام‌دهي بانک‌ها»، فصلنامه دانش سرمايه گذاري، 8، 32، 329-315.
ریحانی محب سراج، ریحانه، فلاحی، محمد¬علی و محمد طاهر احمدی.(1400). «توسعه مالی و اثربخشی سیاست‌های صد تورمی در ایران»، فصلنامه بررسی مسائل اقتصادی ایران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 8، 2، 191-223.
زنگنه، ايمان، اکبري مقدم، بيت اله و اکبر ميرزاپور باباجان. (1399). «تأثير توسعه مالي بر کارايي سياست پولي با لحاظ تراز تجاري: رهيافت الگوي کالمن فيلتر، نشريه اقتصاد مالي، 14، 51، 220-195.
شيخ بهايي، آزيتا، دائي کريم زاده، سعيد و سارا قبادي.(1400).«ارتباط متقابل انرژي هاي پاک،توسعه سرمايه‌هاي داخلي و خارجي، رشد اقتصادي و کيفيت محيط زيست در منتخبي از کشورهاي در حال توسعه با رويکرد گشتاورهاي تعمیم‌یافته سيستمي»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصاد انرژي ايران، 40، 11-33.
فرزين‌وش، اسداله، احساني، محمدعلي و ذبيح الله غلامي. (1391). «بررسي آثار نامتقارن سیاست‌های‌پولي بر توليد اقتصاد ايران»، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های‌اقتصادي، 20، 28-5.
نيکخو، حافظ و تيمور رحماني. (1399). «اثر بي ثباتي نرخ ارز و تورم در رفتار وام‌دهي بانک‌ها»، فصلنامه پژوهش‌هاي پولي-بانکي، 13، 44، 367-392.
Arellano, M. and s. Bond (1991); “Some Test of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and an Application to Employmant Equations”, Review of Economic Studies, pp. 58-67.
Apanisile, OT. & Osinubi, TT. (2020). Financial development and the effectiveness of monetary policy channels in Nigeria: A DSGE Approach, Journal of African Business, Volume 21.
Baltagi. BH.(2008). Econometric analysis of panel data chichester: John Wiley and Sons Ltd, 4th edition.
Caglayan, M., Kocaaslan, O. K. & Mouratidis, K. (2016). Financial depth and the asymmetric
impact of monetary policy, MPRA Paper, No. 75250.
Cantero-Saiz, M., Sanfilippo-Azofra, S., Torre-Olmo, B., & Lopez-Gutierrez, C. (2014). Sovereign risk and the bank lending channel in Europe. Journal of International Money and Finance 47: 1-20. DOI: 10.1016/j.jimonfin.2014.04.008
Effiong, E., Esu, G. & Chuku, C. (2017). Financial development and monetary, MPRA Paper, 31 May.
Hoon park, J. (2017). Financial Development, Fiscal Policy, and Macroeconomic Volatility. University of York Economics.
Ma, Yong & Lin, Xingkai (2016). Financial development and the effectiveness of monetary policy, Journal of Banking & Finance.
Matyas, L. and Sevestre, P. (1992); The Econometric Analysis of Panel Data, Handbook of Theory and Application, Dordrech, Kluwer Academic Press.
Mishkin, F. S. (2013). The economics of money, banking, and financial markets, 10th ed.
USA: Pearson Education Limited.
Samba, M., & Mbassi, C. (2016). Does Financial Development Spur Macroeconomic Policy Efficiency in the Cemac Countries? An Empirical Evaluation, Business and Economics Journal, Volume 7.
Sanfilippo-Azofra, S., Cantero-Saiz, M. (2017). Financial Development and Banks’ Loan Supply in Developing Countries, Journal of Macroeconomics, 110(2): 407-443.