بررسی میزان آگاهی دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران از حفاظت محیط زیست

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

مهدی میردامادی ¹ , عباسعلی باقری ورکانه ² , سمیه اسمعیلی ³

1 -
2 -
3 -

تاریخ دریافت : 1386/09/20 تاریخ پذیرش : 1387/04/05 تاریخ انتشار : 1389/01/14

کلید واژه: حفاظت محیط زیست, دانش آموزان دوره متوسطه, میزان آگاهی,

چکیده مقاله :

محیط زیست و منابع طبیعی به عنوان بستر توسعه پایدار، پشتوانه حیات طبیعی و میراث فرهنگی جامعه انسانی به شمار می روند. رشد فزاینده جمعیت، ضرورت دسترسی به خدمت های شغل جایگزین، کمبود منابع و فقدان الگوی کارآمد توسعه موجبات فشار بیش از حد بر محیط زیست و منابع طبیعی تجدید شونده گشته است. امروزه تخریب محیط زیست و منابع طبیعی به عنوان یک معضل جهانی فکر برنامه ریزان و سیاست گذاران را به خود جلب نموده است، و البته روند تخریب محیط زیست و منابع طبیعی کشور ما هم از این قاعده مستثنی نیست. با توجه به این که آموزش یک سرمایه گذاری پر بازده در فرآیند توسعه به ویژه توسعه پایدار به حساب می آید و از طرفی برای ایجاد تغییر و تحول به منظور جلوگیری از تخریب محیط زیست و منابع طبیعی تجدید شونده یکی از عوامل تسریع کننده مهم، آموزش عمومی به ویژه آموزش دانش آموزان است، لذا این امر زمانی تحقق می یابد که آموزش متناسب با میزان آگاهی و منطبق با شرایط خاص، همراه با بازدهی و کارآیی معقول باشد. به همین منظور این تحقیق به بررسی میزان آگاهی دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران از محیط زیست و حفاظت از آن پرداخته است. شهر تهران بیش از 470000 دانش آموز در دوره متوسطه دارد که جمعیت مورد مطالعه شامل 480 نفر از دانش آموزان آن دوره می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به روش توصیفی، همبستگی و علی، ارتباطی می باشد و شیوه اجرای آن به صورت میدانی و با استفاده از پرسشنامه و تجزیه و تحلیل داده به وسیله نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای مستقل سن، تحصیلات پدر، تحصیلات مادر، استفاده از برنامه های رادیویی، استفاده از برنامه های تلویزیونی، دسترسی به جنگل و فضای سبز، مطالعه کتاب های زیست محیطی و مطالعه مقالات زیست محیطی با متغیر وابسته میزان آگاهی دانش آموزان نسبت به محیط زیست نشانگر آن است که بین متغیرهای مذکور رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از تاثیر فردی متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته از طریق آزمون های کروسکال والیس و من وایت نی حاکی از آن است که متغیرهای مستقل طریقه کسب اطلاعات، استفاده از مجلات، شرکت در فعالیت های مرتبط، شرکت در کلاس های آموزشی و عضویت در تشکل های زیست محیطی بر میزان آگاهی دانش آموزان نسبت به محیط زیست تاثیر داشته است. ولی متغیرهای جنسیت، پایه تحصیلی، رشته تحصیلی، بعد خانوار، منطقه تحصیلی دانش آموزان، عضویت در نوع تشکل دانش آموزی و عضویت یا عدم عضویت در تشکل های دانش آموزی تاثیری بر میزان آگاهی دانش آموزان نسبت به محیط زیست نداشته اند. نتایج حاصل از تاثیر جمعی متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته میزان آگاهی دانش آموزان به محیط زیست از طریق رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام نشانگر آن است که متغیرهای مطالعه کتاب های زیست محیطی و مقالات زیست محیطی تاثیرات مثبتی بر میزان آگاهی دانش آموزان نسبت به محیط زیست داشته اند.

چکیده انگلیسی:

Environment and natural resources as a pavement of sustainable development, is considered as a supportive factor for natural life and cultural heritage of the human society. The increasing growth of population has caused the necessity for job substitution services. Limited resources and lack of capable pattern for development have caused a lot of pressure on environment and restoring natural resources. Destruction of environment and natural resources has attracted the attention of planners and policy makers as a global problem. The trend of environmental destruction and natural resources of our own country is not an exception from this rule. Education is recognized as a profitable investment in development process, especially sustainable development and establishing changes and reforms in order to prevent the destruction of the environment and restoring natural resources. One of the important accelerating factors is public training especially educating students. This process only would take place if the training and education is compatible with the right conditions. For this purpose, this research has been delivered on high school level students of the city of Tehran to find out their knowledge and awareness about the environment and protecting it. Population of this study is about 470,000 students. This is an applied research with the Descriptive-Correlation method. A questionnaire was used to collect information and data. Data is analyzed by using SSPS software. The results obtained from Spearman Correlation coefficient between independent parameters of age, parents education, listening to the radio programs, watching the television programs, having access to forest and green spaces, studying books about environment. With the related parameter of students’ awareness about environment indicated that, there is a significant relationship between mentioned parameters. The obtained results of individual effects of independent parameters on related parameter through the tests of Keruscal-Walis and Man White Nee, indicated that the independent parameters method of acquiring information, using of magazines, participation in related activities, participation in educational classes and membership in environmental organizations, have direct effects on students’ awareness about the environment. However, the parameters of genders, educational achievement, educational field, deferent student organizations and being a member or not having a membership in students’ organizations have no effects students awareness about the environment. The obtained results of total effect of independent parameters on dependent parameter of students interest on environment through multiple regression indicated that the parameters of studying environmental books and journals have had positive effects on students awareness about environment.