بررسی معیارهای انتخاب شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب نامتعارف در اجتماعات کوچک (مطالعه موردی بندرطاهری استان بوشهر)

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

راضیه خان سفید ¹ , احمد ابریشم چی ²

1 - - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی محیط‌زیست- گرایش آب و فاضلاب، گروه مهندسی محیط‌زیست، دانشکده محیط‌زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران* (مسئول مکاتبات).
2 - استاد، دکترای منابع آب، گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف.

تاریخ دریافت : 1392/04/13 تاریخ پذیرش : 1392/10/25 تاریخ انتشار : 1393/10/01

کلید واژه: شبکه جمع‌آوری فاضلاب نامتعارف, سیستم تحت‌‌فشار (PSS), سیستم تحت‌‌خلأ (VSS), سیستم ثقلی با قطر کوچک (SDGS) ,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: در انتخاب نوع شبکه جمع آوری فاضلاب توسط یک مهندس طراح، در ابتدا بعد از مطالعه منطقه، بایستی موارد استفاده مشابه و نتایج بدست آمده از نوع شبکه انتخابی، بررسی گردد. در حال حاضر شبکه جمع آوری فاضلاب ثقلی (شبکه متعارف) بطور گسترده ای در اجتماعات کوچک کشور طراحی و اجراء می گردد، که هزینه های زیادی را در بر می گیرد. لذا شناخت و استفاده از شبکه های فاضلاب نامتعارف، شامل شبکه های تحت فشار، تحت خلأ، ثقلی با قطر کوچک و ساده شده، به علت هزینه های کمتر، لازم و ضروری است. روش بررسی: در این تحقیق اطلاعات از طریق مطالعه کتب و گزارشات شرکت های مهندسین مشاور و استانداردهای داخلی و خارجی در زمینه شبکه های جمع آوری فاضلاب گردآوری و تجزیه و تحلیل گردیده و هر یک از انواع شبکه های جمع آوری و موارد استفاده از آن ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته. یافته ها: طبق مبانی اطلاعات بدست آمده گزینه های مختلف شبکه جمع آوری فاضلاب روستای بندرطاهری استان بوشهر به عنوان مطالعه موردی توسط نرم افزارهای Arc GIS, Arc Map Sewer CAD , Auto CAD , طراحی شده و سپس با توجه به فهرست بهاهای مربوطه آنالیز و برآورد اقتصادی می گردد. بحث و نتیجه گیری: نتایج بررسی ها نشان دهنده برتری و انتخاب گزینه شبکه جمع آوری فاضلاب ساده شده با توجه به شرایط خاص منطقه و معیار حداقل هزینه های اجرایی و بهره برداری- نگه داری، می باشد.

چکیده انگلیسی:

In selecting type of sanitary sewer network by a designer engineer, at first after surveying the region,the same of usages and results of the selected type of network shall be studied. Nowadays, gravitysanitary sewer network (conventional network) is designed and established extensively across thecountry in small communities which causes high costs. Therefore, investigation of usages of differentunconventional sanitary networks including pressure sewer system (PSS), vacuum sewer system(VSS), small diameter gravity sewer system (SDGS) and simplified sewer system (SS), is necessarydue to lower costs. In the current research, the data are collected from books, consulting engineeringcompanies’ reports, and national and international standards of sewer network systems and analyzed.And each type of sewer network and their usage are studied and discussed and then different optionssanitary sewer networks are designed for Bandar Taheri of Boushehr Province as the case study usingArc Map, Arc GIS, Auto CAD, and Sewer CAD and then economically analyzed and estimated basedon price lists. The results indicate the priority of option simplified sewer network which in accordancewith specific circumstances of a region and criteria lowers administrative, operation and maintenancecosts.

منابع و مأخذ:

1. Kreissl, J., Behrend, G.R., Burden, D.G., Corwin, B., Deal, G.D., Hamman, D.K.,  Linahan, D.V., Lombardo, P., Mowry, J.C., Naret, R., Stump, P.L., Walski, Th.M. and Wanna, M. (2008).  Alternative Sewer Systems, WEF   Manual of Practice No. FD -12 Second Edition, MCGraw-Hill Companies, Inc., USA. New York. 


2. خان­سفید، راضیه، (1391). مقایسه و بهینه­سازی فنی- اقتصادی بین شبکه­های جمع­آوری فاضلاب به روش متعارف و نامتعارف (تحت­فشار، تحت­خلأ، SDGS،SS ) برای جوامع کوچک شهری و روستایی- مطالعهموردی روستاهای استان بوشهر، پایان­نامه کارشناسی ارشد مهندسی محیط­­زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده محیط­زیست و انرژی، صفحات 71-75.


3. کرمی، م. ا، پورلک، م، (1387). "ارزیابی تأسیسات آب و فاضلاب از دیدگاه تعمیرات و نگه داری بهره­ ور جامع (TPM)"، دومین همایش آب و فاضلاب با رویکرد بهره­برداری، تهران- ایران.


4. Mara. D. (1996). Low-Cost Sewerage. Chi Chester: John wiley & Sons Ltd, USA. New York.


5. افشار، محمدهادی، ستوده، محمدهادی، (1385). کاربرد برنامه­ریزی غیرخطی در بهینه ­سازی طراحی شبکه­های فاضلاب، فصلنامه علمی و پژوهشی شریف، شماره 35، 25-26 .


6. موسوی، سید غلامرضا، (مؤلف و مترجم) (1387). «شبکه­های جمع­آوری فاضلاب (اصول، طراحی، ساخت) ». چاپ اول، تهران: انتشارات حفیظ، 187، 189، 192، 197، 198، 221، 233.


7. عظیمی، علی­اکبر، (1378) . تعیین راهکارهای دفع بهداشتی فاضلاب روستایی، انتشارات وزارت جهادسازندگی- معاونت عمران و صنایع روستایی (اداره کل آب و فاضلاب روستایی) ، صفحات 20 - 25 .


8. British Standards Institution (1997). Pressure Sewerage Systems outside building. BS EN 1671, London: BSI.


9. British Standards Institution (1997). Vacuum Sewerage Systems outside building. BS EN
   1091, London: BSI.


10. EPA (1991). Manual Alternative Wastewater Collection Systems. Report No. EPA/625/1-91/024. Washington, DC: Environmental Protection Agency.


11. مارا، دانکن. (نویسنده) صراف­پور، رضا (مترجم) (1378). «بهسازی شهری با روش­های ارزان » . چاپ اول، تهران: انتشارات تیمورزاده، 96، 110 - 112.


12. تائبی، ام، (1376). "سیستم­های جمع­آوری فاضلاب نامتداول- گزینه­های مناسب برای بسیاری از جوامع"، سمینار سومین همایش بررسی مشکلات مبتلا به صنعت آب و فاضلاب کشور، تهران- ایران.


13. Mara, D. and Broome, J. (2008). Sewerage: a return to basics to benefit the poor. Ice., England.


14. ذالنوری، ا، رشیدی مهرآبادی، ع، آسفی، ح، (1387). "بررسی ضوابط طراحی شبکه­های جمع­آوری فاضلاب ویژه اجتماعات کوچک"، دومین همایش آب و فاضلاب با رویکرد بهره­برداری،تهران- ایران.


15. شیخوزاده، موسی، (1386) . سالنامه آماری استان بوشهر سال 1385، انتشارات معاونت برنامه­ریزی استانداری استان بوشهر، نشریه شماره401، صفحات 3 - 10.


16. شرکت مهندسین مشاور فرپاک، (1385). طرح فاضلاب روستاهای دویره، احمدی و بندرطاهری، گزارش مطالعات مرحله اول، صفحات 12، 24- 28.


17. شرکت مهندسین مشاور فرپاک، (1389). طرح فاضلاب روستاهای دویره، احمدی و بندرطاهری، گزارش مطالعات مرحله دوم، 5، 20 – 45.