ارزیابی زیستی رودخانه صمصامی(استان چهارمحال و بختیاری) با استفاده از ساختار جمعیت ماکروبنتوزها
محورهای موضوعی : آلودگی محیط زیست (آب و فاضلاب)پرویز منصوری بیرکانی 1 * , مهرداد فتح اللهی 2 , احمد قانع ساسانسرایی 3
1 - کارشناس ارشد، مهندسی منابع طبیعی شیلات، مدیریت شیلات و آبزیان، شهرکرد، ایران. *)مسوول مکاتبات).
2 - استادیار، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین،گروه شیلات و محیط زیست، دانشگاه شهرکرد، ایران.
3 - عضوهیئت علمی پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج جهاد کشاورزی، بندر انزلی
کلید واژه:
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: روش های مختلفی جهت بررسی کیفیت آب رودخانه ها وجود دارد یکی از این روش ها، استفاده از ساختار جمعیت بزرگ بی مهرگان کف زی می باشد. بر این اساس این مطالعه جهت بررسی کیفیت آب رودخانه صمصامی با استفاده از بزرگ بی مهرگان کف زی صورت پذیرفت. روش بررسی: در این مطالعه 7 ایستگاه در مسیر حدود10کیلومتری رودخانه صمصامی انتخاب و نمونه برداری از کف زیان در یک دوره یک ساله، هر 45روز یک بار انجام شد. اطلاعات به دست آمده به صورت سنجه های جمعیتی شامل غنای کل، غنایEPT، نسبت فراوانی EPT به خانواده Chironomidae، شاخص تنوع شانون ـ وینر و شاخص زیستی در سطح خانواده هلسینهوف در ایستگاه های مورد بررسی و محاسبه شد. یافته ها: نتایج بدست آمده شامل 11 راسته و 45 گروه (خانواده و جنس) از بزرگ بی مهرگان کف زی می باشد که لارو حشرات آبزی بیش ترین تنوع و فراوانی را داشتند. حداکثر و حداقل میانگین فراوانی کل در متر مربع در طول مدت بررسی به ترتیب در ایستگاه 2 (72/233±1694) و ( 13/79±314 ) در ایستگاه 7 بوده است. از راسته های غالب در این مطالعه، راسته های Ephemeroptera ،Trichoptera بوده اند. بحث و نتیجه گیری: ارزیابی ها نشان داد در ایستگاه های٢و6 به علت ورود پساب های روستایی و پرورش ماهی کیفیت آب رودخانه تغییر یافته و تنوع و درصد فراوانی خانواده های حساس به آلودگی کاهش و گروه های مقاوم به آلودگی افزایش یافته است. بر این اساس می توان نتیجه گیری نمود استفاده از سنجش تنوع و فراوانی بزرگ بی مهرگان کف زی به عنوان شاخص زیستی آلودگی آب ها راه مناسبی جهت بررسی کیفیت آب رودخانه می باشد.
Background and Objective: There are different methods for assessing river water quality. One of these methods is to use the large population structure of bulk invertebrates. Accordingly, this study was carried out to evaluate the quality of water of the Smsami River using large invertebrates. Method: In this study, 7 stations were selected along the 10 km of Samsami River and sampling was done in a one-year period every 45 days. Data were collected as population measurements including total richness, EPT richness, EPT frequency ratio to Chironomidae family, Shannon-Wiener diversity index and biological index in Hallesinof family. Findings: The results of this study included 11 orders and 45 groups (family and sex) of the large invertebrates, the larvae of aquatic insects had the highest diversity and abundance. The maximum and minimum mean of total frequency per square meter during the study period was at station 2, (1694 ± 232.72) and (314.71 ± 13.7) At station 7 respectively. The dominant orders in this study were Ephemeroptera, Trichoptera. Discussion and Conclusion: Evaluations showed that in stations 2 and 6, due to the entry of rural wastewater and fish farming, the quality of river water has changed and the frequency and frequency of infected families have decreased and contaminated groups have increased. Based on this, it can be concluded that the use of the measurement of the diversity and abundance of large invertebrates as an indicator of the biological contamination of water is a good way to evaluate the water quality of the river.