نگاهی به مقررات حقوق بین الملل به منظور مقابله با بیابانزایی در منطقه خاورمیانه
محورهای موضوعی : حقوق محیط زیستمنیژه گنجعلی نژاد 1 , علی زارع 2 , سید عباس پورهاشمی 3
1 - گروه حقوق محیط زیست/دانشگاه علوم تحقیقات
2 - استادیارگروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم وتحقیقات، تهران، ایران.
3 - عضو هیات علمی و رییس موسسه تخصصی حقوق بین الملل کانادا
کلید واژه: خشکسالی , حفاظت محیط زیست , مقابله با بیابانزایی, اسناد حقوق بین المللی,
چکیده مقاله :
به دنبال خشکسالی و قحطی در اوایل دهه هفتاد میلادی درآفریقا، موضوع بیابان زایی به عنوان یک معضل جهانی مطرح گردید. اقدامات اجرایی و آموزشی جهت مقابله با بیابانزایی در سطح چهار قاره آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین و اروپا انجام گرفت، در 17 ژوئن 1994 متن کنوانسیون مزبور نهایی گردید. کشورهای کمتر توسعه یافته ،بویژه کشورهای افریقایی و خاورمیانه بیشتر با مسائل مرتبط با خشکسالی و بیابانزایی مانند فقر ،بهداشت و تعذیه ناکافی و مسائل ناشی از مهاجرت درگیر می باشند. اقدامات اجرایی جهت مقابله با بیابانزایی انجام گرفته ولی این اقدامات متناسب با نیازهای جامعه جهانی نبوده و راه حل اساسی برای رفع مشکل بیابانزایی نمی تواند باشد. اما واقعیت امر این است که در حوزه اسناد حقوقی ،ضعف جدی در این زمینه احساس می شود. به عبارت دیگر، کشورهایی که به نوعی با این پدیده درگیر هستند اقدامات عملی موثری در رابطه با تدوین و تصویب اسناد الزام آور برای کاهش بیابانزایی بعمل نیاورده اند.کشورهای خاورمیانه بیش از سایر کشورهای جهان درگیر عواقب و پیامدهای ناشی از خشکسالی و بیابانزایی هستند و اثرات آن نیز در پدیده های گردوغبار که چندسالی این منطقه را دربرگرفته است ،مشهود می باشد.البته بی شک این کوتاهی کشورها ریشه در مسائل متعددی از جمله مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. در این راستا ، مقاله در صدد است تا با استفاده از روش های تحلیلی _توصیفی به بررسی اسناد حقوق بین المللی در رابطه با مسئله بیابانزایی پرداخته و اشکالات حقوقی موجود در این زمینه را مشخص نماید. هرچند اسناد بین‌المللی متعددی در زمینه بیابانزایی تدوین شده و تلاش‌های فراوانی برای مقابله با بیابانزایی صورت گرفته است، اما با نگاهی به این اسناد و سایر تلاش‌های بین‌المللی، می‌توان فهمید که اگر اسناد حقوقی میتوانستند به طور قاطع حلال مشکلات باشند نیازی به راه حل جدید نبود و بنظر میرسد برای پرهیز از منازعات دولت های منطقه در کنفرانس ها، توافق نامه الزام اور برای مقابله با بیابانزایی دست یابند که قابلیت اجرا داشته باشد زیرا کنوانسیون ها یا ضمانت اجرا ندارند و یا ضمانت اجرای ضعیفی دارند و در نتیجه در اجرا به مشکلات برمیخوریم . یک معاهده منطقه ای بین کشورهای ذینفع و متاثر از این وضعیت باید شکل گیرد و نیاز است که خاص منطقه خاورمیانه باشد .
Following the drought and famine of the early seventies in Africa, the issue of desertification as a global problem has arisen.Operational and educational measures were taken to combat desertification across the four continents of Asia , Africa ,Latin America and Europe.on June 17, 1994, the text of the convention was finalized. Less developed countries, especially African and Middle Eastern countries, are more likely to be affected by drought and desertification issues such as poverty, health, inadequate nutrition and migration issues. Implementation measures have been taken to combat desertification but these actions were not fit with the needs of the international community.It cannot be a fundamental solution to the problem of desertification. But the fact is that there is a serious weakness in the field of legal documents. In other words, countries that are somehow involved with this phenomenon ,They have not taken effective practical measures to compile and approve binding documents to reduce desertification. Middle East countries are more affected by the consequences of drought and desertification than any other country in the world. And its effects are also evident in the dust phenomena that have plagued the area for many years. Of course, this shortage of countries is rooted in many issues, including political, economic, social and cultural. In this way, The paper seeks to examine international legal instruments related to the desertification problem using analytical-descriptive methods and identify an existing legal bugs in issues. Although many international documents have been compiled in the field of desertification and many efforts have been made to deal with desertification, But looking at these documents and other international efforts, we can understand that if legal documents could be decisively solving problems, there would be no need for a new solution. And it seems that in order to avoid the conflicts of the regional governments in the conferences, they should reach a binding agreement to deal with desertification that can be implemented. Because the conventions either do not guarantee implementation or have a weak implementation guarantee, and as a result, we face problems in implementation A regional treaty between the countries affected by this situation should be formed and it needs to be specific to the Middle East region.