مقایسه اثر حشره‌کشی دو اسانس اکالیپتوس و آویشن بر روی شته سیب زمینی(Macrosiphom euphorbiae)
محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایانابوطالب غفاری 1 , لعبت تقوی 2 , عارف معروف 3 , پرویز مرادی 4
1 - دانشجوی دکتری گروه علوم ومهندسی محیط زیست،دانشکده منابع طبیعی ومحیط زیست،واحد علوم وتحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران.ایران
2 - دانشیار گروه علوم ومهندسی محیط زیست،دانشکده منابع طبیعی ومحیط زیست،واحد علوم وتحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران. ایران
3 - استادیار حشره شناسی مرکز تحقیقات و آموش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، زنجان. ایران
4 - استادیار شناسی مرکز تحقیقات و آموش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، زنجان. ایران
کلید واژه: اسانس‌های گیاهی, واژه‌های کلیدی: شته سیب زمینی, میزان کشندگی, حشره‌کش ایمیداکلوپراید, Keywords: Potato aphid, Herbal essential oils, Fatality rate, imidachloropride insecticide,
چکیده مقاله :
مقدمه: اسانس‌های گیاهی به علت سیمت کم، تجزیه سریع و سازگاری با محیط زیست به‌عنوان یک راهبرد جایگزین مناسب برای کنترل آفات شناخته شده اند. در تحقیق حاضر اثر حشره‌کشی دو اسانس گیاهی شامل اکالیپتوس Eucalyptus globulus، آویشن Zataria multiflora بر روی شته سیب‌زمینی (Macrosiphom euphorbiae) مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. روش‌ها: در این پژوهش اسانس‌های گیاهی با استفاده از دستگاه کلونجر به روش تقطیر با آب استخراج گردید. آزمایشهای زیست‌سنجی بر روی حشرات بالغ در غلظت‌های (6000،2000، 10000 ،20000،16000،12000) پی پی ام برای اسانس اکالیپتوس، و برای اسانس آویشن (8000،4000، 10000 ،24000،20000،15000) پی‌پی‌ام انجام گرفت یافته ها: با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل پروبیت داده‌ها مقدارLC50 و LC90 برای اسانس اکالیپتوس به ترتیب برابر 4699 ، و 37106 پی پی ام و برای اسانس آویشن این مقدار به ترتیب 11944، و 45620 بدست آمد. نتایج این تحقیق بیانگر آن است اسانس اکالیپتوس دارای سمیت بالاتری نسبت به اسانس آویشن بوده و میزان کشندگی آن نیز بیشتر می‌باشد. در این بررسی بیشترین میزان کشندگی (درصد تلفات) برای اسانس اکالیپتوس در غلظت20000 پی‌پی‌ام برابر با 71/88 درصد، و برای اسانس آویشن در غلظت24000 پی‌پی‌ام برابر با 54/79 درصد ثبت گردید. نتیجه گیری:با توجه به اینکه LD50اسانس اکالیپتوس و اسانس آویشن پایین تر از دوزهای مصرفی حشرهکشهای شیمیایی می باشند و با عنایت به بروز پدیده مقاومت در اثر حشرهکشهای شیمیایی، به نظر می رسد اسانس گیاهانی مانند اکالیپتوس و آویشن در آینده جایگزین مناسبی برای حشرهکشهای شیمیایی در برنامه کنترل آفات باشند.
Introduction: Herbal essential oils are known as suitable alternative for controlling pests due to low toxicity, fast decomposition and environment- friendly. This study aimed to examine the insecticidal effect of two herbal essential oils, i.e. Eucalyptus globulus and Iranian thyme (Zataria multiflora), on potato aphid. In the current study Material and Methods: Herbal essential oils were extracted by distillation with water using a clevenger device. The biometric experiments were performed on adult insects in 6 concentrations of eucalyptus, including 2000, 6000, 10000, 20000, 16000, 20000 ppm and in 6 concentrations of thyme, including 4000, 8000, 10000, 15000, 20000, 24000 ppm. The amount of losses in each experiment was counted during 24 hours after the experiment initiation. Results:According to the results of the probit data analysis, the values of LC50 and LC90 for eucalyptus essential oil were 4699 and 37106 ppm, respectively, and for thyme essential oil, these values were 11944 and 45620, respectively. In the present research, the highest fatality rates (loss percentage) for eucalyptus essential oil at a concentration of 20000 ppm and for thyme essential oil at a concentration of 24000 ppm were to 88.71% and 79.54%, respectively. conclusion:As the LD50 of eucalyptus and thyme essential oils were lower than the dosages of chemical insecticides and considering the phenomenon of resistance due to chemical insecticide, it seems that the herbal essential oils such as eucalyptus and thyme can be appropriate alternatives for chemical insecticides in the pest control program in the future.
_||_