بررسی نقش سوسک پوست خوار اسکولیت مدیترانه‌ای در انتقال عامل بیماری سیتوسپوریوز درختان سیب و گیلاس
محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایانرئوف کلیائی 1 , حسین خباز جلفائی 2
1 - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران
2 - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران
کلید واژه: apple, سیب, گیلاس, Cytospora leucostoma, Scolytus rugulosus, Cherry, Cytospora leucostoma,
چکیده مقاله :
در سال های اخیر خشکیدگی سرشاخه های درختان سیب و گیلاس در استان تهران شدت یافته است. بررسی ها نشان داد در مناطق آلوده قارچ های جنسEhrenb Cytospora و سوسک پوست خوار Scolytus rugulosus Muller عامل اصلی این خشکیدگی می باشند. بیشترین مناطق تغییر رنگ داده پوست در اثر فعالیت قارچ که اغلب با لکه های نکروتیک همراه بود، در نزدیک سوراخ های فعالیت حشره دیده شد. در کشت های متعدد در محیطMA قارچ Cytospora leucostoma (Pers.). جدا سازی گردید. از کشت نمونه شاخه های آلوده جمع آوری شده در استان تهران در سال 1381، در محیط کشت PDA و MA در مجموع، 10 جدایه قارچ از جنس Cytospora جدا سازی شد که تعداد 9 جدایه متعلق به گونه C. leucostoma بود. پس از اثبات بیماری زایی جدایه های مورد نظر، یکی از آن ها که مهاجم تر از سایر جدایه ها بود، جهت استفاده در تیمار های آزمایشی به شرح زیر مورد استفاده قرار گرفت. تیمار های آزمایشی عبارت بودند از: I- رها سازی دو جفت سوسک S. rugulosus روی شاخه های هر نهال، II- پاشش سوسپانسیون C. leucostoma روی شاخه های هر نهال، III- رها سازی دو جفت سوسک rugulosus .S آغشته به سوسپانسیون C. leucostoma روی شاخه های هر نهال و IV- شاهد. نتیجه به دست آمده نشان داد که سوسک های پوست خوار توانایی انتقال پروپاگول های C. leucostoma را به داخل گیاه دارند. به دنبال انتقال پروپاگول های قارچ مذکور، نکروز پوستی که ناشی از فعالیت قارچ می باشد در محل آلودگی ایجاد می شود. این پدیده اهمیت سوسک های پوست خوار در انتقال بیماری سیتوسپورا را بیش از پیش مورد تاکید قرار می دهد.
In recent years, there have been considerable damages of shot-hole borer, Scolytus rugulosus Muller, and cytosporiose disease by Cytospora species on twigs, branches and trunks of apple and sweet cherry trees in orchards of Tehran province, Iran. The fungi causes necrotic blotches around internal or external holes of the bark beetle. In the year 2002, samples of infected branches of apple and cherry trees were collected from different parts of Tehran province. The samples were cultured in PDA and MA media, an ten isolates of Cytospora were isolated in which 9 isolates belonged to C. leucostoma. One of the most aggressive isolate was selected to conduct the test of transmission by the beetle. This experiment was carried out based on the following treatments: with three replicates, 1–releasing two mated females on each young trees, 2–Spraying Cytospora leucostoma suspension on young trees, 3–Releasing two mated females covered with the Cytospora leucostoma suspension, 4–Control. This study confirmed that cytosporiosis of apple and cherry trees is transmitted by the shot-hole borer in the region.