کاربرد راهبردهای فراشناخت در تجربه‌های دانشجویان و ارتباط آن با سطح پیشرفت تحصیلی آن‌ها

محورهای موضوعی : آموزش و پرورش

یحیی صفری ¹ (استادیار دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه،دانشکده پیراپزشکی)
صدیقه محمدجانی ² (عضو باشگاه پژوهشگران جوان،دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)

تاریخ دریافت : 1394/09/10 تاریخ پذیرش : 1394/09/10 تاریخ انتشار : 1390/07/01

کلید واژه: پیشرفت تحصیلی, فراشناخت, شناخت, مهارت‌های فرا شناختی,

چکیده مقاله :

پژوهش و مطالعه در خصوص تجربیات فراشناختی دانشجویان برای شناختن مقدار این مهارت‌ها، امری ضروری بنظر می‌رسد. هدف این پژوهش تعیین مقدار کاربرد راهبردهای فراشناخت به وسیله‌ی دانشجویان و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی آنان بود. پژوهش به روش توصیفی و همبستگی انجام گرفت. جامعه‌ی آماری شامل دانشجویان دانشکده‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شیراز به تعداد 300 نفر بودند. تعداد 50 نفر به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه، انتخاب شدند. داده‌ها به وسیله‌ی پرسشنامه محقق ساخته باز پاسخ مبتنی بر مقوله‌های فراشناختی گرد آوری شد. پرسشنامه از لحاظ روایی و پایایی در جامعه‌ی آماری، اعتبار یابی شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوا و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج نشان دادند که در کل 26 در صد از دانشجویان از مهارت‌های فرا شناختی به گونه‌ی صحیح در مطالعه و یادگیری استفاده می‌کردند. در خصوص مولفه‌های فراشناخت، 35 درصد دانشجویان از مهارت «خود تنظیمی» استفاده می‌کردند. 34 درصد دارای دانش فرا شناختی سطح بالا و 25 درصد دارای کنترل اجرایی رفتار سطح بالا بودند. 10 درصد دانشجویان دارای شرایط مساعد بکارگیری مهارت‌های فراشناختی بودند و 29 درصد دانشجویان از راهبردها و روش‌های مناسب فراشناخت استفاده می‌کردند، بین مهارت‌های فراشناختی در کل و میانگین نمره‌های دانشجویان همبستگی مثبت معنی‌دار وجود داشت(p<0/01) . بین مولفه-های فراشناخت و میانگین نمره‌های دانشجویان همبستگی مثبت وجود داشت (þ=54) که این همبستگی در خصوص راهبرها و روش‌های مطالعه و انواع دانش فراشناختی معنی دار شناخته شد (p=0/003). برای سایر مولفه‌ها معنی دار نبود. باتوجه به ضعف نسبی مهارت‌های فراشناختی در تجربه‌های دانشجویان و هم‌چنین ارتباط بین فراشناخت و پیشرفت تحصیلی دانشجویان، آموزش مهارت‌ها و راهبردهای فراشناختی به فراگیران، پیشنهاد می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

It is necessary to study students’ metacognitive experiences in order to apprehend their use levels. The aim of this study was to determining how much students resorted to metacognitive strategies and their relationship with their academic achievement. The sampling frame this descriptive-correlational study included the students of faculties of education and psychology of Shiraz University. 50 students were randomly selected as the sample of the study. Data were collected through and open-ended questionnaire. Its validity and reliability was established. A use was made of content analysis and Spearman correlation to analyze data. Results revealed that 26% of applied metacognitive skills in learning and studying correctly. As regards metacognitive components, 35% of students used self-regulation, 34 percent had a high level of metacognitive knowledge, 25% acquired high level of behavioral control, and 10% enjoyed a proper condition to employ metacognitive skills. In addition, 29% of the students utilized suitable metacognitive methods and strategies. Students’ metacognitive skills were significantly and positively correlated with students’ mean scores (p=0/01). This, more specifically, was significant for strategies, study skills, metacognitive knowledge. However it was not significant as far as other components are concerned. Due to the comparatively poor metacognitive skills of the students and the relationship between metacognition and academic achievement, it is suggested that metacognitive strategies and skills be taught to learners.

منابع و مأخذ:

Ababaf, Z. (1996). Comparison the learning strategy on comprehension,

problem solving and metacognitive knowledge, doctoral thesis, Allameh

 Alnso, S. S. and Vovides, Tabatabaee education and psychology college.

Y.(2007). Integration of metacognitive skills in the design of learning objects.

Computers in human behavior, vol. 23, Issue: 6. PP. 2585-2595.

 Araban, Sh. (2001). Comparison situational metacognitive related to high

school students’ successful and non successful academic performance in

mathematics course. MA. Thesis, Education and psychology college.

 Aziz, L. J. (1995) A model of paired cognitive and cognitive strategies

unpublished .doctoral dissertation university of San Francisco.

 Baker, L. (1982). An evaluation of role of metacognitive deficits in learning

disabilities , 2 , 27-35

 Brown , A.L (1987) Metacognition development and reading theoretical

issues in reading comprehension . Hillsdale N.J. Erlbaum.

 Byrnes, I. P. (1996) Cognitive development and learning in instructional

content. Boston: Allyn and Bacon.

 Chamot, A. (2005). The Cognitive Academic Language Learning Approach

(CALLA): An update. In P. Richard- Amato and M. Snow (eds), Academic

success for English Language Learners. White Plains, NY: Longman. (PP.87-

101).

 Coutinho, S. A. (2007). The relationship between goal, metacognition, and

academic success. Northern Illinois University, USA: Educate. Vol. 7, (1). PP.

39- 47.

 Flavell, J. H. (1976). Metacognitive aspects of problem solving . In l.B

Rensick(Ed.)the Nature of intelligence. Hill- sdale , NJ : Erlbum.

 Gagne R.M. (1985). The conditions of learning (4th ED). New york: Holt

Rinehart and Winston .

 Goya, Z. (1998). Role of metacognitive in learning mathematics problem

solving. Journal: Roshed, N:53, organization of educational research and

planning, ministry of education.

 Jabari, S. (2005). Effect of teaching metacognitive reading on

comprehension late learner children, journal of social and human science,

Shiraz University. 4th number.

 Kuhn, E. (1989). Children and adults as intuitive scientists.

Psychology.Rev,96. 

 Lin, X., Schwartz, D. L. and Hatano, G. (2005). Toward teachers’ adaptive

metacognition, Educational Psychologist, 40(4), 245- 255.

 Livingston, J. A.(1996). Effects metacognitive instruction on strategy use of

college students. Unpublished manuscript, State University of New York at

Buffalo.

 Linder, R. W., Harris. B. R. and Gordon, W. I. (1996). Are graduate students

better self- regulated learners than undergraduates? Follow-up study. Paper

presented at the annual meeting of the American Education Research

Association, New York, NY. (ERIC Document Reproduction Service No.

ED396638).

 Lovet, M. C. (2008). Teaching Metacognition. Carnegie Mellon, Eberly

center for teaching excelence. www.cmu.edu/teaching.

 Morton, A. (2008). Helping Students Set Goals and Monitor their own

Learning. Wiki book, The open- content textbooks collection: Amor 007 Talk

23:21(UTC).

 paris , S. G. (1984) Informed strategies for learning : a program to improve

children's reading awareness and comprehension . j . Educ. Psychol. 76:1239-

1252.

 Parsons, R. et al. (2006). Educational psychology, translate by Asadzade, H.

and Eskandari, H., Nasher Abed, Tehran.

 Safari, Y. (2009). The Evaluating Guidance school's Curriculum From a

Metacognitive Teachings Perspectives : Providing a desirable Curriculum

Framework. Doctoral thesis, Educational and Psychological faculty of Shiraz

University.

 Safari, Y. and Bazrafshan, A. (2009). An investigation into the relationship

between Shiraz high school students learning styles and educational

achievement in English courses, quarterly Journal of New Approach in

Educational Administration: Vol. 2/ No, 4.

 Schraw, G. (1998). prompting general metacognitive awareness. Instructional

science, 26,113-125

 Sternberg, R.J. (1998) . Metacognition , abilities and developing expertise:

what makes and expert student ? Instructional science , 26 (1) , 127-140.

 Walkins, Ch. et al. (2005). Learning about learning. Translated by Safari, Y.

Tagh e Bostan, Kermanshah.

 White, B. Y. and Frederiksen, J. R. (1998). Inquiry, modeling, and

metacognition: Making science accessible to all students. Cognition and

Instruction, 16(1), 3- 118.

 Whitebread, D. et al. (2008). “The development of two observation tools for

assessing metacognition and self-regulated learning in young children.”

Metacognition Learning: 4:63-85. 

 Williams, w. et al.(2002). Practical Intelligence for School: Development

Metacognitive Sourced of Achievement in Adolescence Development Review.

22: 162 –270.

 Wong, B. (1985). Metacognition, Forrest Presley: human performance, Vol

12: instructional practices.